به گزارش خبرگزاری کردپرس، از خودش هم خسته بود و با اینکه شش ماه می شد که اعتیادش را به کراک از خود دور کرده و پاک بود، ولی در این شش ماه هرگز نتوانسته بود به خانواده و اطرافیانش بقبولاند که واقعاً ترک کرده است. به خاطر همین مجبور شد از ایلام برود تا چند سال بعد طوری برگردد که همه باور کنند واقعاً ترک کرده.

سرنوشت کسانی مثل «مهران. ر» قصه تکراری اغلب درام نویسان اجتماعی است؛ کسانی که به هزار و یک دلیل فردی و اجتماعی، برای اولین بار در یکی از تجربه های پنهانی و نوجوانی، توسط دوستی که اعتمادی بینشان حاصل شده برای اولین بار فضای روحی و جسمی متأثر از مصرف ماده مخدره را تجربه می کنند و بعد برای تکرار آن تجربه دفعات بیشتری به مصرف رو می آورند و در این بین شاید تا سه سال طول بکشد که مصرف کننده مواد مخدر سنتی دچار عارضه اعتیاد گردد در حالی که برای "مهران. ر" و مصرف کنندگان مواد مخدر صنعتی این فاصله کمتر از یک ماه طول نمی کشد و خیلی زود معتاد شده و به اجبار در مصرف و انهدام تدریجی بدن می رسند.

«مهران.ر» برای رهایی از کراک به یکی از مراکز درمانی ترک اعتیاد در ایلام رفته بود و تحت نظر پزشک و با مصرف «متادون» توانست پس از مدتی طولانی اعتیادش را کنار بگذارد. اما همه‌ی مبتلایان به بیماری اعتیاد که برای درمان خود به چنین مراکزی مراجعه می‌کنند، مانن مهران خوش شانس نیستند و گرفتار اعتیاد سفید می‌شوند.

اعتیاد سفید چیست؟

«متادون» دارویی است که در مراکز درمانی ترک اعتیاد در اختیار مبتلایان قرار داده می‌شود. سال‌هاست که از متادون به عنوان یک داروی مخدر صناعی در بخش درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شود و دارای اشکال مختلفی از جمله شربت، قرص های 5و 20 و 40 میلی گرمی و آمپول های 10 و 5 میلی گرمی است. چند سالی هست که متادون (به شکل قرص و شربت) به عنوان درمان جایگزین و نگهدارنده برای کاهش آسیب و خطرات اجتماعی در بیماران معتاد به انواع مخدر سنتی و صنعتی در کلینیک های درمان اعتیاد تحت نظر دانشگاه های علوم پزشکی و سازمان بهزیستی استفاده می شود. این روش درمانی که از آن به نام درمان نگهدارنده با متادون (Methadone Maintenance Therapy) یاد می شود، کمک های شایانی در درمان بیماران معتاد و همچنین در جلوگیری از تغییر نحوه مصرف مواد مخدر از خوراکی و استنشاقی به نوع تزریقی کرده است که این خود یکی از اهداف این برنامه (کاهش آسیب اجتماعی) از طریق کاهش بیماری های واگیردار از جمله هپاتیت، ایدز در افراد معتاد و حتی همسران و فرزندان آن‌ها بوده است.

در کنار این موفقیت مصرف متادون، با سوءمصرف این ماده‌ی دارویی، شیوه جدیدی از اعتیاد به متادون موسوم به اعتیاد سفید در جامعه رواج پیدا کرده است. مبتلایان به اعتیاد که برای درمان به مراکز مراجعه می‌کنند، رفته رفته معتاد به خود متادون می‌شوند و به مصداق ضرب المثل معروف «وای به روزی که بگندد نمک» این راه ترک اعتیاد را با جایگزینی اعتیادی دیگر مسدود می‌کنند.

مشکل از آنجا آغاز می‌شود که بیمار در طول دوره درمان به جای کاهش تدریجی مصرف متادون، نسبت به افزایش آن اقدام می‌کند. در اختیار گذاشتن مقدار زیادی از متادون در اختیار فرد مراجعه کننده که به خاطر اعتماد متقابل بیمار و مرکز درمانی (اگر احتمال عمدی بودن این کار از سوی مرکز را نادیده بگیریم) باعث می‌شود که فرد مبتلا میزان مصرفش بالا برود. این عارضه در مصرف شربت متادون بیشتر نمود دارد چرا که رعایت دز تجویزی پزشک از سوی بیمار کمتر رعایت می‌شود و این مهم همراه با مصرف هم زمان متادون و مواد مخدر، گاهاً به مرگ و میرهای ناشی از مسمومیت دارویی با متادون می‌انجامد و متاسفانه کودکان نیز در معرض مسمومیت اتفاقی با متادون قرار دارند.

جای خالی نظارت بر توزیع متادون

عضو گروه مطالعات اعتیاد مرکز تحقیقات سازمان پزشکی قانونی در این باره گفت: داروی متادون به عنوان دسته مخدرهای ضددرد استفاده می شود و از نظر ساختار به عنوان ترک اعتیاد نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

محمدرضا قدیرزاده با بیان این که اولین بار بهزیستی در دهه 70 درمان با متادون را شروع کرد، گفت: در مورد تجویز متادون مشکل این جاست، وقتی که متادون وارد کشور شد به صورت گسترده توزیع شد و برای همه بیمارانی که مشکل اعتیاد داشتند تجویز شد و باعث شد که یک اعتیاد دیگر به اعتیادهای دیگر اضافه شود.

وی تصریح کرد: درخصوص عرضه متادون در بازار مانند عطاری ها نظارت و متولی وجود ندارد و باید گفت که چطور این همه متادون به شکل کنونی توزیع می شود؟ و سؤال این است که این دارو از کجا می آید و چگونه توزیع می شود؟

درمان با متادون اشتباه است

وی در مورد راهکارهای مبارزه با مصرف متادون نیز گفت: تولید متادون داخلی و گسترش درمان با متادون باید محدود شود. پزشکان باید توجه داشته باشند که درمان اعتیاد را به سمت درمان های غیردارویی یا مصرف حداقل دارو پیش ببرند. باید به صورت جدی جلوی نشت متادون به عطاری ها گرفته شود و راهکار دیگر این است که در حال حاضر متادون ارزان قیمت است و همین امر ترک اعتیاد معتادان را به سوی این دارو کشانده و باعث شده است که مصرف متادون در جامعه تبدیل به اعتیاد سفید شود.

گزارش: یاسر بابایی