کردپرس-بخش ابتدایی و میانی زندگی سیاسی وی به مبارزه با دولت مرکزی عراق و رژیم بعث و بویژه صدام حسین سپری شد. اما پس از سقوط دولت صدام و ایجاد نظامی نوین در کشور عراق، جلال طالبانی به عنوان اولین رئیس جمهور غیر عرب عراق انتخاب شد. طالبانی چه پیش و چه پس از ریاست جمهوری اش سیاستمداری زیرک و هوشمند بود. وی در دوران ریاست جمهوری به نقطه اتصال تمامی جریان های سیاسی عراق اعم از شیعه، سنی و کرد بدل شده بود. همچنین روابط حسنه و گسترده وی با رهبران منطقه در نوع خود زبانزد سیاسیون بود. شاید بیش از همه وی با مردم و حکومت ایران روابط نزدیکی داشت. مام جلال با غالب مسئولین نسل اول انقلاب ایران روابط نزدیکی داشت. همچنین وی دارای روابطی مناسب با کشورهای عرب منطقه، و قدرت های برتر جهانی بود. اما پس از عارضه مغزی شدید در دوران ریاست جمهوری اش به مدت 5 سال از عرصه سیاسی عراق و جهان کنار رفت ولی شخصیت کاریزماتیک و روابط دیرینه اش باعث شد حتی پس از دوران سخت بیماری، بسیاری از سیاسیون منطقه ای به دیدار وی بروند. بی شک مام جلال بخش اعظمی از روابط گسترده اش را مدیون اعتدال گرایی و درک عینی حوادث منطقه بود. در این میان روز سه شنبه 3 اکتبر، مام جلال مجددا به تیتر یک تحولات سیاسی منطقه بازگشت اما این بار نه برای ایجاد صلح میان گروههای عراقی و یا رایزنی با قدرت های جهان در خصوص مسئله ای حساس، بلکه خبر درگذشت وی بود که جامعه و کل منطقه خاورمیانه را در شوک فرو برد.

مام جلال رئیس جمهور مدبر سالهای نه چندان دور عراق دیگر در میان مردم نبود و پس از 5 سال سکوت و حاشیه نشینی برای همیشه جهان را بدرود حیات گفت. درست در زمانی که همه عراق نیازمند مواضعی همچون نقطه نظرات وی بود. رهبران عرب عراقی عاصی از تندروی و تصمیمات ناپخته رهبران کرد، وارد موضع گیری در قبال کردستان عراق شده اند و در نقطه مقابل نیز ناسیونالیسم رادیکال جناح کردی بنزینی بر آتش اتفاقات عراق است. در این میان هردو طرف مواضع تندی علیه یکدیگر دارند و مام جلالی نیز نه در بغداد و نه در اربیل حضور ندارد تا حلقه اتصال این دو گروه شود. این توصیف کوتاهی از وضعیت عراق و جایگاه خطیر مام جلال در این کشور بود.

حال با این توصیفات روز جمعه 14 مهر ماه پیکر زنده یاد جلال طالبانی رئیس جمهور فقید کشور عراق و رئیس حزب اتحادیه میهنی کردستان در میان حزن و انده مردم اقلیم کردستان وارد زادگاهش سلیمانیه گردید.

سایه سنگین برگزاری رفراندوم در اقلیم کردستان عراق بر فضای تشییع و تدفین زنده یاد جلال طالبانی سنگینی می کرد و به نظر میرسید مراسم تشییع و تدفین در حد و اندازه شخصیت مام جلال، رهبر بی همتای کردهای عراق نبود. مام جلال ستون آرامش عراق بود و همین مسئله میتوانست شخصیتهای زیادی را به این مراسم بکشاند. او بیش از ده سال رئیس جمهور کشور عراق بود و در دوران خدمتش دچار عارضه مغزی گردید و لایق آن بود که روسای جمهوری و رهبران کشورهای عربی منطقه در عالی‌ترین سطح در مراسم تشییع وی شرکت می‌کردند. حتی شخصیتهای عراقی نیز آن چنان که انتظار می رفت در مراسم حضور نداشتند و یا پس از اطلاع از برخی جزئیات مراسم تدفین، علی رغم حضور در اربیل، بدون شرکت در مراسم، به بغداد بازگشتند.ترکیه، کشور تأثیرگذار منطقه نیز در این مراسم نماینده ای نداشت، کشورهایی همچون آمریکا نیز در حد سفیر در این مراسم شرکت کردند. پس از فواد معصوم رئیس جمهور کرد تبار عراق و یار دیرین جلال طالبانی، تنها شخصیت برجسته این مراسم دکتر محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران بود.

حضور وزیر خارجه ایران در این مراسم دارای پیام های دیپلماتیک فراوانی است. در شرایطی که سایه همه پرسی بر فضای سیاسی خاورمیانه سنگینی می‌کند و حتی برخی شخصیتهای عراقی که تعلق خاطر فراوانی به زنده یاد مام جلال داشتند در این مراسم حضور نیافتند،جمهوری اسلامی ایران با همه ملاحظاتی که داشت در این مراسم شرکت نمود. علاقه ایرانی‌ها خصوصاً نیروهای اجرایی یا سیاسی مرتبط با عراق و اقلیم به زنده یاد مام جلال به حدی بود که اگر مجالی میبود به‌صورت خودجوش و گسترده در سطح وسیعی شرکت می‌نمودند و این همان تعصبی است که ایرانی‌ها نسبت به هم‌وطن و هم نژاد خود دارند.

این حرکت نمادین ایران دارای معانی و پیام های زیادی است. ازجمله اینکه ایران، مام جلال را از خود جدا نمی داند و هیچ مانعی بر سر روابط حسنه ایران و خادمان واقعی و بدنه مردم کردستان عراق وجود ندارد.

البته ایران در برخی محافل، هزینه این اقدامات را پرداخت می کند،اما تعلقات و پیوستگی چیزی نیست که ملاحظات سیاسی بتواند در آن تاثیر بگذارد.در جاییکه عراقیها و حتی برخی رهبران کرد در فکر استفاده سیاسی از جنازه زنده یاد مام جلال بودند، مسئولین ایرانی به پاس یک عمر خدمت صادقانه مام جلال اورا شایسته تکریم دانستند.

آنچه در مراسم تدفین مام جلال مشاهده گردید، حضور کم رنگ دوستان دیروز مام جلال در منطقه و جهان بود که شاید نشئت گرفته از بحران رفراندوم اقلیم باشد. اما ایران بدون توجه به شماری از ملاحظات و برای ادای احترام به مقام رفیع مام جلال و به پاس سالها دوستی، در بالاترین سطح در این مراسم شرکت نمود.

شاید در سالیان آتی اثرات مثبت یا منفی این عملکرد قابل توجه وزارت خارجه ایران روشن تر گردند. اما آنچه اکنون اهمیت دارد رضایت جامعه کردی اقلیم از حضور دکتر ظریف در مراسم و پیامهای حضور دکتر ظریف در سلیمانیه است.