به گزارش کردپرس، چند روز پیش دلایل متعدد خشکیدن دریاچههایی مانند ارومیه، دریاچه نمک قم، بختگان، هامون، جازموریان و ... در ایران که تقریبا از اواخر دهه هفتاد نمایان شد، سوژه رسانه ها شد و ایرنا هم نوشت؛ «به استناد گزارشهای رسانهای، وجود منابع عظیم «لیتیوم» در کف این دریاچهها شاید یکی از دلایل توجه ناکافی به روند خشک شدن این منابع مهم طبیعی و تعلل در احیای آن باشد».
اما لیتیوم چیست؟ و چه کاربردی دارد؟ لیتیوم یک فلز قلیایی نقرهای- سفید و نرم با عدد اتمی ۳ است که به دلیل واکنشپذیری بالا، هرگز نمیتوان آن را به صورت عنصر آزاد در طبیعت پیدا کرد و همواره در بخشی از یک ترکیب شیمیایی که بیشتر یونی است، پیدا میشود. از آنجایی که لیتیوم در آب حل میشود، به صورت یون در آب اقیانوسها و به صورت نمک در آبها و خاک رس هم دیده میشود. لیتیوم و ترکیبهای آن کاربردهای فراوانی دارند از آن جمله در شیشه و سرامیک پایدار در برابر گرما، آلیاژهای با مقاومت بالا نسبت به وزن که در فضاپیماها کاربرد دارد، باتریهای لیتیوم خودروهای برقی و در مصارف پزشکی به عنوان دارو است.
اکنون در حالی که جنجال رسانه ایی برای خشکاندن عمدی دریاچه ارومیه و امثال آن برای دستیابی به لیتیوم در کشور درست شده است، سعید شهند، مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجانغربی با تاکید بر ضرورت احیای دریاچه ارومیه وجود این عنصر را در دریاچه ارومیه رد می کند و می گوید: « هیچ اطلاعی از وجود لیتیوم در کف دریاچه ارومیه در دست نیست. حتی اگر در کف دریاچه ارومیه معادن طلا نیز وجود داشته باشد، این امر توجیهی برای خشک شدن منابع آبی نیست».
ولی جالب است بدانید ٤ سال پیش مسعود تجریشی، مدیر وقت دفتر برنامهریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه با رد وجود سنگ معدنی تیتانیوم در دریاچه ارومیه گفته بود: «این ادعا كه كف دریاچه تیتانیوم وجود دارد اشتباه است، اما عناصر دیگری مانند سدیم و لیتیوم در این دریاچه وجود دارد».
معاون سازمان حفاظت محیط زیست همچنین در آن زمان گفته بود: «وقتی درباره دریاچه ارومیه و شوری آن صحبت میكنیم یعنی ٣٥٠گرم نمك در لیتر، بنابراین حتماً عناصر شیمیایی در بستر دریاچه وجود دارد كه میتواند شامل سدیم و كلراید كه همین نمك طعام است باشد و در ردههای بالاتر عناصر، كه بسیار ارزشمند هستند، لیتیوم است كه اگر قصد برداشت آن وجود دارد باید غلظت به حدی باشد، كه توجیه اقتصادی هم داشته باشد، اما میزان لیتیوم موجود در دریاچه ارومیه برای استخراج، توجیه اقتصادی ندارد».
حالا که وجود لیتیوم از سال ها پیش در دریاچه ارومیه تایید شده است، دوباره فکرها به سمت دیگری معطوف و سوال می شود؛ آیا براستی خشکاندن دریاچه ارومیه برای دستیابی به لیتیوم در کشور عمدی بوده است؟! همانطور که می دانید بخش کوچکی از علل خشک شدن دریاچه تغییرات اقلیمی بوده و بیشتر دخالت های انسانی عامل از بین رفتن این عرصه طبیعی شده است.
نظر شما