آمار هشدار دهنده خودکشی در قروه/مسئولان اقدام پیشگیرانه ندارند

سرویس کردستان- صد نفر در شهرستان قروه در 9 ماهه سال جاری به دنبال انتخاب اختیاری مرگ رفتند که از این تعداد 6 نفر به هدف خود رسیدند؛ این در حالی است که مسئولان با وجود آمار رو به افزایش خودکشی هنوز هیچ برنامه ای برای پیشگیری و کنترل این آسیب ندارند.

به گزارش خبرنگار کردپرس، صدای چرخ های برانکارد روی کفپوش بیمارستان سکوت سرد راهرو را می شکند و همه نگاه ها را می کشاند به سمت خود. برانکارد را جوری هل می دهند که اهمیت ثانیه ها را می شود در لابه لای صدای گوشخراش چرخ ها پیدا کرد. صدای چرخ ها، سکوت مردم کنجکاو و فریادهای زنی که به دنبال برانکارد می دود و مردی که با مشت به سر و صورتش می کوبد و بی وقفه می گوید «نگذارید بمیرد، شما را به خدا قسم نگذارید...» صدای کشیده شدن چرخ ها کف بیمارستان که دور می شود دوباره همان همهمه گنگ جان می گیرد و به اوج می رسد. روح جمعی بر فضا حاکم شده و همه کسانی که شاهد این صحنه تراژیک بوده اند به یک حس مشترک رسیده اند و حالاهمه آدم هایی که در بیمارستان نشسته اند علاوه بر درد خودشان غصه مادری را که اشک می ریخت و پدری که عاجزانه التماس می کرد هم به دل گرفته اند. غریبه ها با هم شروع به صحبت کرده اند و حدس و گمان هایشان را با هم مرور می کنند. صداهای مبهم از این سو و آن سو به گوش می رسد، معلوم است این یکی هم خودکشی کرده... بیچاره پدر و مادرش... دختر بدبخت هم خودت را بیچاره کردی هم پدر و مادرت... یکی دل می سوزاند و آن یکی جایی برای ترحم نمی بیند. حرف ها ادامه پیدا می کند تا هیجان حاکم شده بر جمع فروکش کند و دوباره هرکس سرش به کار خودش گرم شود تا باز هم صدای چرخ های برانکارد بلند شود و... این البته تنها گوشه ای از فاجعه در جریان و روبه افزایش خودکشی در شهرستان قروه است. شهرستانی که از نظر بسیاری از آسیب های اجتماعی منجله خودکشی وضعیت بحرانی دارد.

آمار اقدام کنندگان به خودکشی

9 ماه سال جاری شهرستان قروه در زمینه خودکشی حال خوبی نداشت. به طوری که براساس اطلاعات اختصاصی به دست آمده توسط خبرنگار کردپرس در این مدت تعداد 94 نفر اقدام به خودکشی ناموفق داشته اند که این تعداد شامل 41 مرد و 53 زن است که 60 نفر این افراد متأهل و 34 نفر هم مجرد هستند.

از این آمار تعداد افراد شهرنشینی که اقدام به خودکشی کرده اند 76 نفر هستند و در روستاها هم 18 نفر بوده اند. گروه سنی اقدام کنندگان به خودکشی شامل سنین 5 تا 14 ساله 2 نفر، 15 تا 24 ساله 31 نفر، 25 تا 34 ساله 39 نفر، 35 تا 44 ساله 14 نفر، 45 تا 54 ساله 8 نفر، 55 تا 64 ساله موردی نبوده و 65 سال به بالا هم یک نفر بوده است.

بیشترین آمار اقدام به خودکشی از این 9 ماهه مربوط می شود به 3 ماه پاییز به طوری که در این 3 ماه اخیر تعداد 35 مورد خودکشی اتفاق افتاده، در حالی که در 3 ماه بهار 28 مورد و 3 ماه تابستان هم 31 مورد بوده است.

آمار مرگ ناشی از خودکشی

اما آمار مرگ های ناشی از خودکشی یا همان خودکشی موفق در این 9 ماهه شامل 6 نفر می شود که 3 نفر آنان زن و 3 نفر هم مرد بوده اند. از این افراد 5 نفر متأهل و یک نفر هم مجرد بوده که 3 مورد شهری و 3 مورد هم روستایی اتفاق افتاده است.

از این آمار بیشترین موارد فوت مربوط می شود به 6 ماهه نخست در بهار و تابستان و در سه ماهه پاییز خودکشی موفق در شهرستان رخ نداده است.

رنج سنی افرادی که خودکشی موفق داشته اند شامل یک نفر ۲۹ساله، یک نفر ۳۵ ساله، یک نفر ۶۲ ساله، یک نفر ۳۳ ساله، یک نفر ۳۵ ساله و یک نفر ۱۶ ساله بوده و در این میان از نظر شیوه خودکشی سه به سه روشی مشابه داشته اند.

آماری رو به افزایش

در واقع موارد خودکشی در 9 ماهه نخست سال جاری 100 نفر بوده که 6 مورد خودکشی موفق و 94 مورد هم ناموفق اتفاق افتاده؛ این در حالی است که آمار این مدت در سال جاری به نسبت سال گذشته افزایش داشته است.

در سال گذشته کل موارد خودکشی 162 نفر بود که 148 نفر خودکشی ناموفق و 14 نفر هم خودکشی موفق منجر به مرگ داشتند.

بیشترین رنج سنی که سال گذشته اقدام به خودکشی ناموفق داشته اند در گروه سنی 15 تا 24 ساله بوده اما در سال جاری این گروه سنی 25 تا 34 ساله بودند، یعنی در سال جاری میزان رنج سنی افزایش یافته است.

نکته قابل توجه در روش خودکشی موفق در این سال ها براساس آمار به یک روش دلهره آور می رسد. در واقع تعداد افرادی که از این شیوه برای پایان دادن به زندگی خود بهره گرفته اند بیشتر و موفق تر بوده اند.

چه کسانی اقدام به خودکشی داشته اند؟

مطابق آمار میزان اقدام به خودکشی در میان زنان بیشتر از مردان بوده و تعداد افراد متأهل بسیار بیشتر از مجردهاست و بیشتر افراد شهرنشین هم اقدام به خودکشی داشته اند تا روستانشین و البته تعداد بالای آمار خودکشی براساس مطالعات انجام شده در روستاهای محروم بوده و در سطح شهر هم بیشتر مناطق حاشیه نشین درگیر این آسیب هستند.

از نظر سطح تحصیلات افراد خودکشی کننده اطلاعات چندانی در دست نیست اما براساس بررسی ها اقدام به خودکشی میان افراد زیر دیپلم بیشتر بوده تا تحصیل کردگان دانشگاهی.

نکته قابل تأمل در تمامی خودکشی های صورت گرفته در شهرستان این است که بیشتر اقدام کنندگان سابقه خودکشی چندباره داشته و تعداد کسانی که برای بار نخست دست به خودکشی زده اند چندان نبوده است.

دلایل و فرآیند خودکشی

دلیل بیشتر این خودکشی ها در قروه در چند مورد اعلام شده که شامل «بیکاری، اعتیاد، فقر، اجبار به ترک تحصیل، اجبار به ازدواج، اختلافات خانوادگی، خشونت خانگی، مشکلات اقتصادی، مشکلات روحی و روانی و...» می شود.

اما آن طور که «دکتر رحمت الله صدیق سروستانی» در کتاب «آسیب شناسی اجتماعی» عنوان کرده، فرآیند خودکشی به سه بخش «تهدید، اقدام و پایان دادن به زندگی» تقسیم می شود. در این فرآیند غم انگیز، برخی فقط تهدید می کنند که خود را خواهند کشت اما معمولاً به تهدید خود عمل نمی کنند. گروهی دست به خودکشی می زنند اما به هر دلیل زنده می مانند و دسته سوم افرادی هستند که واقعاً خود را می کشند و به زندگی خود خاتمه می دهند.

تحقیقات این جامعه شناس فقید، نشان می دهد تهدیدکنندگان؛ آشکارا، مستقیم و شفاف اعلام می کنند که قصد دارند به حیات خود خاتمه دهند این گونه افراد، واقعاً به ادامه زندگی علاقه مندند و تهدید آنان برای دستیابی به امکانات بیشتر جهت ادامه زندگی و برداشتن موانع موجود در مسیر است. به دلیل نبود اطلاعات کافی در مورد نیت افراد نمی توان تعیین کرد که چه درصدی از آنان تهدید و چه درصدی واقعاً به تهدیدات خود عمل می کنند اما می توان گفت که کسانی که به تهدیداتشان توجه شده به احتمال زیادی از خودکشی دست خواهند برداشت.

در مورد گروه دوم یعنی اقدام کنندگان به خودکشی، برخلاف تهدیدکنندگان نیت خود را آشکار و روشن اعلام نمی کنند البته ممکن است تا به دیگران نشان دهند تا چه حد افسرده اند اما معمولاً واژه خودکشی را بیان نمی کنند و از همین رو در انتقال نشانه های افسردگی و فرسودگی خود به دیگران چندان موفق نیستند و حتی اگر هم بتوانند پیغام خود را به دیگران برسانند به علت مبهم بودن پیغام، جدی تلقی نمی شود. بر همین مبنا اقدام کنندگان به خودکشی سرانجام با به کارگیری شیوه های خطرناک دست به خودکشی می زنند. در این میان ممکن است این شیوه ها منجر به مرگ اقدام کننده شود اما درصد قابل توجهی از این افراد نجات می یابند (دقیقاً همانند آمار اقدام کنندگان به خودکشی در شهرستان).

با ای وجود اقدام کنندگان اغلب زنان، جوانان 24 تا 44 ساله و از طبقات پایین اجتماعی-اقتصادی اند. اما در مقابل این کسانی که واقعاً خود را می کشند اغلب مردان، مسن ترها و از طبقات بالاتر اجتماعی-اقتصادی هستند.

اما در مورد پایان دهندگان به زندگی به عنوان گروه سوم؛ وضعیت متفاوت است چون این افراد کسانی هستند که واقعاً قصد کشتن خود را دارند. حدود دو سوم آنان پیش از مرگ حداقل یک بار اقدام به خودکشی کرده و بیشترشان به نحوی قصد خود را به دیگران منتقل می کنند.

در این بین کسانی که به زندگی خود پایان داده اند هم به چند دسته شامل «تهدیدکنندگانی که هرچه تلاش کرده اند نتوانسته اند به مطالبات خود دست یابند، اقدام کنندگانی که به موقع نجات داده نشده اند و کسانی که واقعاً تصمیم به کشتن خود داشته اند» تقسیم می شوند.

ارتباط خودکشی و برخی متغیرهای اجتماعی

«دکتر سروستانی» در بخش دیگری از کتاب خود به این نکته اشاره کرده که با وجود همه ضعف های آماری، تحقیقات و گزارشات نشان می دهد که نرخ خودکشی بسته به عواملی چند افزایش یا کاهش پیدا می کند. در واقع از نظر این جامعه شناس فقید «نرخ خودکشی با رفاه اقتصادی و برابری درآمد ارتباط مستقیم دارد». رفاه اقتصادی و برابری درآمد افراد موجب افزایش آزادیهای فردی و مواجهه انفرادی با بحران های احتمالی می شود. کسانی که در مقابله با بحران ها، عاطفی و منفعل عمل می کنند، در حل مسایل احتمالی با دشواری بیشتری مواجه می شوند و بیشتر در معرض خطر خودکشی قرار می گیرند.

در قروه چه اقداماتی شده؟

گرچه در شهرستان قروه چندان درباره معضل خودکشی به طور جدی اطلاع رسانی نمی شود و حتی نشست های مرتبط هم بدون حضور خبرنگاران و البته متخصصان ماهر در حوزه اجتماعی، پشت درهای بسته برگزار می شود اما بررسی ها نشان می دهد هنوز در این شهرستان مسئولان و متولیان امر موفق نشده اند یک برنامه اساسی برای این آسیب لحاظ کرده و حتی نسبت به افزایش آمار خودکشی در شهرستان جدیت ندارند.

هرچند از طرف بهزیستی طرح پیشگیرانه توسط تعدادی از سمن های مرتبط برای مناطق محروم و حاشیه در نظر گرفته شده اما براساس بررسی ها این طرح هم که استانی است هنوز در قالب برنامه نبوده و تنها روی کاغذ جا خوش کرده و خبری از طرح قابل اجرا نیست.

در این میان باید یک سؤال از نهادهای مرتبط به آسیب های اجتماعی همانند حوزه اجتماعی استانداری و فرمانداری، سمن های مرتبط، بهزیستی، اداره فرهنگ و ارشاد، نهادهای آموزشی و... پرسید که مطابق آمار افرادی که خودکشی موفق داشته اند قبلاً هم دست به خودکشی زده بودند که ناموفق بوده، چرا در همان خودکشی های ناموفق اقدام پیشگیرانه نداشته اند تا دیگر به خودکشی موفق نرسد؟! آیا برای اقدام کنندگان به خودکشی هم می خواهند به همین شیوه بی تفاوتی پیش بروند تا همین افراد به آمار پایان دهندگان به زندگی اضافه شوند؟!

خود آمار گواه وضعیت نابسامان شهرستان است و البته که این بخشی از آمار اعلامی بوده و کامل آنچه اتفاق افتاده را شامل نمی شود، لذا باید گفت وضعیت خودکشی در شهرستان قروه که براساس گفته های کارشناسان امور اجتماعی؛ قروه جزو شهرستان های برتر استان است که آمار بالای خودکشی را دارد، بسیار نگران کننده بوده و می طلبد مسئولان به جای تکیه بر آمارهای تزئینی و نشست های بی نتیجه، کار را به روانشناسان و جامعه شناسان سپرده و این آسیب ها را بررسی و از افزایش آمار جلوگیری کنند./

* گزارش: زیبا امیدی فر

کد خبر 25131

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha