به گزارش کردپرس، ترکیه چندین عملیات نظامی را در سوریه انجام داده است. اینها زمینه را برای پیروی از یک سیاست خارجی تهاجمی تر و ملی گرایانه تر با پیامدهای عمیق بر روابط با ایالات متحده، روسیه و اتحادیه اروپا فراهم کرده است. عملیات نظامی ترکیه در سوریه منجر به ایجاد تنش فزاینده در روابط این کشور با ایالات متحده شده است. حمایت واشنگتن از کردهای سوریه، آنکارا را تا حدی غیرقابل پیش بینی برای سیاستگذاران ایالات متحده، دور کرده است. آنکارا باید تلاش کند امنیت این مناطق جنبه بین المللی پیدا کند وگرنه با بی ثباتی مداوم و درگیری احتمالی با سوریه، شبه نظامیان کرد، روسیه و ایالات متحده مواجه خواهد شد.

ترکیه سال‌ها مدعی است ایجاد یک منطقه حائل از طریق مأموریت بشردوستانه بین‌المللی، هم فرصتی برای مردم سوریه فراهم می‌کند که زندگی مناسبی در کشور خود داشته باشند و هم به بسیاری از تنش‌ها و درگیری‌ها در این کشور پایان می دهد. در نهایت، ترکیه پس از انجام چهار عملیات نظامی ، مناطق امن متعددی را در داخل مرزهای سوریه اعلام کرد. مناطق امن شامل مناطق (تل ابیض، جرابلس و عفرین) تحت حاکمیت مستقیم ترکیه و ادلب است که تحت حفاظت نظامی ترکیه بوده اما توسط یک مدیریت خودمختار اداره می شود. طرح ترکیه تا حدی برای اسکان آوارگان سوری در یک منطقه امن در امتداد مرز خود با سوریه و همچنین برای دور نگه داشتن آن از تسلط جنگجویان کردی طراحی شده است که آنها را تروریست می‌داند.

آنکارا به دنبال تضعیف بازیگران کرد سوری و تغییر موازنه جمعیتی شمال سوریه بوده و مداخلات ترکیه باعث آوارگی بیشتر در برخی نقاط شده است. حکمرانی کردها در شمال سوریه به معضلی سیاسی برای ترکیه تبدیل شده است. آنکارا مطلقاً هر گونه خودمختاری نیروهای دموکراتیک سوریه را به عنوان تضییع تمامیت ارضی سوریه رد می کند. با این حال، از طریق عملیات نظامی خود، اساساً به حاکمیت سوریه در شمال سوریه پایان داده و مناطق نیمه خودمختار را ایجاد کرده است.

یکی دیگر از مشکلات اصلی ترکیه اداره عفرین، تنها منطقه تحت محاصره کردها در منطقه امن است. با وجود تلاش های ترکیه، شرایط اقتصادی و انسانی در عفرین همچنان ضعیف است. به نظر می رسد ترکیه متعهد به حفاظت از این منطقه است و این تضمین استراتژیک احتمالاً منجر به اسکان مجدد سوری های آواره از مناطق دیگر خواهد شد. ترکیب تنش های قومی فزاینده و حملات تروریستی به این معنی است که عفرین بی ثبات باقی می ماند. اکثر آوارگانی که در سال های گذشته به عفرین نقل مکان کرده اند، اعراب سنی از بخش هایی از ادلب و غوطه شرقی هستند. نارضایتی کردهای محلی و تنش بین آنها و اعراب آواره از مناطق دیگر سوریه، مشکلی طولانی مدت برای ترکیه بوجود آورده است.

ادلب یکی از پایگاه های شورشیان سوری و اخیراً منطقه ای پر از گروه های افراطی بوده است. این منطقه که در ابتدا جمعیتی کمتر از یک میلیون نفر داشت، اکنون سه میلیون نفر جمعیت دارد. مداخله نظامی ترکیه در ادلب به دلیل تمایل آنکارا برای ترسیم خطی در برابر پیشروی های بیشتر دولت مرکزی است که ممکن است دستاوردهای ارضی ترکیه در سراسر شمال سوریه را به خطر بیندازد. ترکیه همچنین به چیزی که می‌خواست رسید و آن ایجاد یک منطقه حائل در شمال ادلب است زیرا می‌تواند آوارگان داخلی و پناهجویان را مدیریت کرده و مطمئن شود که آنها وارد خاک این کشور نمی‌شوند.

تقریباً سه میلیون نفر از ساکنان ادلب در شمال منطقه تجمع کرده و به دنبال عبور از مرز ترکیه هستند. گروه های تروریستی، از جمله شاخه القاعده معروف به حیات تحریر الشام، جبهه النصره سابق، جدی ترین تهدید منطقه باقی مانده اند. آنکارا هنوز تمایلی برای کنار گذاشتن کنترل بر این گروه ها نشان نداده است. مهم ترین مسئله این وضعیت این است که ترکیه و روسیه دقیقا چگونه با تروریست هایی که در ادلب مستقر هستند، برخورد خواهند کرد.

سیاست های دولت ترکیه در مورد سوریه به طور قابل توجهی امنیت سربازان ترکیه را به خطر انداخته است. دمشق قصد دارد در نهایت کنترل تمام مناطق سوریه را در دست گیرد. خطر برای نیروهای مسلح ترکیه در ادلب در حال افزایش است. حداقل 34 سرباز ترکیه در حملات هوایی دولت سوریه در ادلب کشته شدند و چندین تن دیگر در حمله بزرگ نیروهای دولتی در سال 2020 به شدت مجروح شدند. ترکیه در سپتامبر 2021، از درخواست استعفای پنج ژنرالی که در سوریه خدمت می کردند، شوکه شد. این افراد شامل رئیس یک مرکز فرماندهی، مسئول تمام عملیات ترکیه در سوریه و دو نفر دیگر در راس نیروهای کماندویی است که در سوریه مستقر هستند. علت درخواست بازنشستگی توسط ژنرال ها را می توان نشانه ای از عدم تایید سیاست های دولت دانست.

بر اساس گزارش خبرگزاری دولتی آنادولو، منابع وزارت دفاع ترکیه گزارش های رسانه ها مبنی بر درخواست پنج ژنرال برای بازنشستگی را تکذیب کردند و گفتند که دو ژنرال که به دلایل پزشکی و خانوادگی درخواست بازنشستگی کرده بودند پذیرفته شد. این که دو فرمانده ارشد فرماندهی نیروی زمینی ترکیه بلافاصله پس از تلفات سنگین سربازان ترکیه خواستار بازنشستگی پیش از موعد شدند قابل توجه است. استعفای ژنرال ها را می توان با توجه به شرایط خطرناک و تلفات فزاینده در ادلب محتمل تر دانست.

چالش‌های ترکیه در شمال سوریه عبارتند از: اقدام دشوار برای ایجاد موازنه با آمریکا و روسیه، هزینه‌های مالی هنگفت عملیات نظامی و کمک‌های غیرنظامی، حضور گروه‌های اسلام‌گرای افراطی و امکان ایجاد یک دولت نیمه خودمختار کردی. ترکیه YPG را یک سازمان تروریستی و گسترش یافته پ.ک.ک می داند که برای خودمختاری کردها در ترکیه جنگیده است.

ایجاد یک منطقه وابسته به ترکیه در سوریه هزینه اقتصادی قابل توجهی را به همراه داشته است. ترکیه همچنین کمک های بشردوستانه بین المللی را تسهیل می کند و به مناطق تحت کنترل خود کمک هایی برای ایجاد ثبات می کند. ترکیه علاوه بر پرداخت حقوق پرسنل در منطقه امن، از طریق بودجه دفاعی نیز هزینه هایی را برای حفظ این منطقه متحمل شده است. هزینه های آنکارا شامل هزینه های عملیات بشردوستانه نیز می شود. پروژه های زیربنایی، پرداخت یارانه، انرژی و ابتکارات دفاعی و حقوق کارمندان غیرنظامی و گروه هایی که ارتش ملی سوریه را تشکیل می دهند به این هزینه ها اضافه می شود. در شرایط عادی، حفظ یک منطقه امن با هزینه 2 تا 3 میلیارد دلار برای اقتصادی به اندازه اقتصاد ترکیه قابل تحمل است. با این حال، بحران اقتصادی ترکیه در سال های اخیر ممکن است باعث شود هزینه های این عملیات به میزان غیر قابل تحملی برسد.

خطرات درازمدت تلاش های ترکیه برای ایجاد مناطق اسکان مجدد پناهجویان که تغییرات گسترده جمعیتی، رادیکال شدن و بی ثباتی طولانی مدت را در پی دارد مورد علاقه ترکیه و اروپا بوده و در راستای منافع آمریکاست. با این که دولت ترکیه ادعا می کند که منطقه امن در نهایت میزبان دو میلیون پناهجوی سابق خواهد بود، مشکل آنکارا این است که به نظر نمی رسد تعداد زیادی از سوری ها در ترکیه بخواهند به منطقه امن نقل مکان کنند.

آنکارا با معضلات متعددی مواجه است که نه تنها دوام پروژه اش در سوریه را تعیین می کند بلکه تأثیر قابل توجهی بر روابط آن با بازیگرانی مانند روسیه، آمریکا و اروپا خواهد داشت. ترکیه در حال حاضر منطقه ای با اکثریت عرب سنی در سوریه ایجاد کرده است. این امر به ترکیه اجازه می دهد تا ترکیب جمعیتی مناطق مهم کردنشین را تغییر دهد و از ایجاد یک قلمرو کردی خودمختار در مرز جنوبی ترکیه جلوگیری کند. با توجه به تنش گسترده بین نیروهای دموکراتیک سوریه و ترکیه، ماهیت حل نشده مسئله کردها نیز یکی از بزرگترین منابع بی ثباتی در شمال سوریه بوده است.

ابهام اساسی در مورد برنامه بلندمدت ترکیه در حفظ کنترل منطقه ای با اکثریت عرب سنی در شمال شرق سوریه وجود دارد. ترکیه از یک طرف خواهان حفظ مناطق خودمختار با اکثریت عرب در شمال شرق است و از طرفی دیگر خودمختاری کردها در سوریه را نیز به عنوان منبع بی ثباتی تعریف می کند. هنوز مشخص نیست که آیا ترکیه برای مدت طولانی در این منطقه خواهد ماند یا نه. اگر ترکیه مجبور شود در نهایت این منطقه را به دولت سوریه تحویل دهد، منافع احتمالی از سرمایه گذاری در منطقه امن را از دست خواهد داد.

منبع: اندیشکده مپل

ترجمه: خبرگزاری کردپرس