آنچه باید از قلعه «بردوک» ارومیه بدانید/ کیومرث حاجی‌محمدی

سرویس آذربایجان غربی- کیومرث حاجی‌محمدی، باستان‌شناس می نویسد: این مجموعه برای اولین بار درسال 1344 هجري خورشيدی توسط هيئت باستان شناسي به سرپرستي آقاي دكتر سرفراز و بابک راد كشف شد. اين قلعه به اسامي‌مختلفي از جمله قلعه ميرِصُوما، قلعه بردوك و قلعه بانِگ موسوم است.

محال صومایِ برادوست در دامنه ارتفاعات عظيم و سوق الجيشي شمال غربي شهرستان اروميه قرارگرفته، از غرب به تركيه، از طرف جنوب به دهستان‌ ترگور و از جنوب شرقي به شهرستان اروميه و در قسمت شرق به بخش انزل محدود است. از دامنه شرقي ارتفاعات معروف كوشن وحسني، رود پر آب و زلالی سرچشمه گرفته و از ميان دره سلطاني واز پاي قلعه بردوك عبور مي‌كند و به رودخانه نازلو چاي مي‌ريزد.

در فاصله 6 كيلومتري روستاي هُورسين (به‌طرف غرب) و «در شمال قريه بِردوك و به فاصله 200 متري آن، درست در سمت راست مدخل ورودي به روستا، قبرستان قديمي بردوك مربوط به دوران صفويه ديده مي‌شود.

با عبور از قبرستان تاريخي به روستاي بردوك مي‌رسيم. اين روستا در ابتداي تنگه‌ای واقع شده است كه راه ورود به اين دره كه بنام تنگه حَسَنی يا تنگه گُوتول معروف است

كوههاي سَركِش در شمال غرب و ناوسَر در جنوب غرب آبادي قرارگرفته‌اند. پس از حدود 4 كيلومتر از روستاي مذكور، در سمت راست جاده مجموعه تاريخي قلعه بردوك قرار دارد که در ارتفاع 2200 متري از سطح آبهای آزاد قرار گرفته است. این مجموعه برای اولین بار درسال 1344 هجري خورشيدی توسط هيئت باستان شناسي به سرپرستي آقاي دكتر سرفراز و بابک راد كشف شد. اين قلعه به اسامي‌مختلفي از جمله قلعه ميرِصُوما، قلعه بردوك و قلعه بانِگ موسوم است.

ميرصوما، احتمالا اشاره بنام نظربیگ فرزند امیرخان غازی قرآن می باشد که پس از تقسیم امارت برادوست به دو قسمت صوما و ترگور در این منطقه شروع به حکومت نمود، در خصوص واژه بِردوک یا بَردیک (بَرِدیک) نیز باید گفت که در زبان کُردی به معنی بنای سنگی عمودی یا مرتفع است. واژه بانِگ نیز در زبان محلی به معنای مسقف یا پوشیده است که حکایت از سالم بودن بناهای مزبور تا زمان نامگذاری به این نام بوده است.

در کتیبه های قلعه که امروزه متاسفانه همگی یا از بین رفته ویا سرقت شده اند به نام تقي سلطان بن نظربيگ بن غازي بيگ و سنه 1078 قمري اشاره شده است، هم چنین نوشته‌اي در محوطه داخلي قلعه و بر روي يك قطعه صخره سنگي حك شده است و از "سلطان مراد بن سطان سليم خان" (982-1003 ه.ق) مصادف با شاه طهماسب اول، شاه اسماعیل دوم، شاه محمد خدابنده و شاه عباس اول نام برده شده است.

مجموعه بناهای قلعه بردوک از طرف شمال به ارتفاعات كوه محدود و از سه جبهه غربي، جنوبي و شرقي به دره سلطاني مشرف است و شامل: حصار تدافعي، دروازه اصلي، ديوار مياني، ابنيه مركزي، مسجد حسن خان فرزند تقی سلطان (مسجد ستون دار)، مسجد عادل خان (مقبره میر یا بناي گنبد دار)، برج دیده‌بانی است.

کد خبر 3740

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha