به جای انکار گرانی؛ راهکار ارایه کنید/منصور اولی

سرویس کردستان- ظهر چهارشنبه 15 اردیبهشت معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری کردستان با همراه یکی از معاونان سازمان برنامه و بودجه و برنامه ریزی استان، جمعی از خبرنگاران رسانه ها را دعوت کرده اند تا در مورد اینکه «چرا کردستان دومین استان گران کشور است» البته ببخشید از نظر آنها - «نیست»- توجیهاتی ارایه کنند. همین اول ماجرا باید از آنها پرسید نفع توجیه یک واقعیت مسلم چیست؟

آقایان به باور خودشان خواسته اند با ارایه یک سری اعداد و تعاریف خاص از معنای تورم هم تلویحا رتبه اول در تورم نقطه به نقطه و رتبه دوم در تورم سالانه را بپذیرند و هم افکار عمومی را «اقناع» کنند با این وجود کردستان استان گرانی نیست. اما چگونه؟

به این پاراگراف توجه کنید: «معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار کردستان با اشاره به اینکه قیمت بسیاری از کالاهای موجود در سبد خانوار در این استان از میانگین کشوری پایین تر است، افزود: متوسط هزینه یک خانوار کردستانی در سال ۱۳۹۵، ۱۷ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال و در تهران ۳۴ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال بود» اولا آقای معاون بهتر بود اطلاعاتش را به روز کرده و از متوسط هزینه سال 99 سخن می گفتند- که نگفتند- اما بر اساس همین آمار «مطلوب» جنابشان هم می توان فهمید پایه استدلال دوستان حتی برای توجیهاتشان چقدر سست است.

متوسط هزینه سبد خانوار قبل از هر چیز بستگی به«قدرت خرید» دارد و به هیچ وجه «کم خریدن» نشانه «ارزان خریدن» نیست. سوال این است که اگر خانوارهای تهرانی هم به اندازه همان خانوارهای کردستانی در این سال مورد نظر خرید می کردند چه مقدار کالا خریداری می کردند؟ بر اساس نیتجه تورم رسمی که مرکز آمار ایران ارایه کرده است اگر مثلا یک خانوار تهرانی با میزان پول برابر با یک خانوار کردستانی خرید می کرد، آنها حدود 6 قلم و کردستانی ها حدودا 5 قلم خرید می کردند می دانید چرا؟ پاسخ باز هم بر اساس همان آمار رسمی روشن است. چون اگر یک خانوار تهرانی برای خرید به فرض یک بسته کیک 5 هزار تومان می پردازد بر اساس آمار رسمی کشور در کردستان باید آن را 5هزار و 200 تومان خرید چرا چون به مدت مدیدی و در طول ماه های پیاپی میزان تورم نقطه ای در کردستان همواره چندین درصد بالاتر از تهران و حتی بالاتر از متوسط کشوری بوده است.

حال آقایان با سوء استفاده از سبدِ خریدِ کوچکِ مردمِ بی بختِ کردستان، می خواهند در یک مغالطه بگویند« تورم در کردستان بالا است اما اجناس ارزان تر» است. بر اساس اصول مسلم اقتصادی در حالت «تورم افزایشی» اتفاقا نرخ تورم دقیقا منطبق بر میزان گرانی است. وقتی بر اساس جمع بندی مرکز آمار ایران، نرخ تورم در استانی بالاتر از بقیه استان هاست یعنی: « میزان رشد قیمت ها در یک بازه زمانی برای سبد مشخص و معینی از کالاها» در آن استان بالاتر از سایر استان ها بوده و این یعنی مردم آن استان کالاها را گران تر خریده اند. اینکه آن مردم «چقدر هزینه کرده اند» این بستگی به قدرت خریدشان داشته و اگر کم تر خریده اند با اجازه آقایان باید بگوییم به دلیل اینکه این مردم بی بخت درآمد سرانه شان نصف درآمد سرانه میانگین است و مجبور شده اند از شکمشان بزنند و سفره های خالی شان را به نظاره بنشینند و حالا این دستمایه ای برای توجیهات مسئولین فراهم کرده است که آمار مراکز رسمی و قانونی آمار دهی کشور را هم زیر سئوال ببرند و بخواهند از زیر بار مسئولیت فرار کنند.

مسئله را بپذیرد 50 درصد راه را رفته اید

این رسانه و گزارشگران و نویسندگان آن تا حالا بارها مشفقانه به این مسئولین «توجیه گر» توصیه کرده اند که به جای فرافکنی اصل موضوع را بپذیرید و برای آن چاره اندیشی کنید. حتی در زندگی های شخصی افراد هم، وقتی کسی نقطه ضعفی دارد اگر از پذیرش آن ضعف سر باز بزند قطعا امیدی به اصلاح نیست. آقایان اگر در طول این سال ها که هر ماه رکوردی برای خودشان در صدر نشینی تورم به دست می آورند اصل ضعف را پذیرفته و مسئولین صمت را از خواب بیدار کرده و به نظارت بیشتر بر بازار می پرداختند آیا دستاورد بهتری نصیب شان نمی شد؟ بار دیگر همان توصیه را لازم می دانیم تکرار کنیم که آقایان لطفا مشکل را بپذیرید و برای رفع آن برنامه ریزی کنید این توجیهات نه برای شما آبرو می آورد، نه افکار عمومی را اقناع می کند و نه نانی بر سفره مردم بی بخت کردستان می برد.

اما داستان تورم

در تعریفی علمی و ساده «تورم عموما به معنی افزایش غیرمتناسب سطح عمومی قیمت‌ها در نظر گرفته می‌شود. به سخن دیگر، تورم، روند فزاینده و نامنظم افزایش قیمت‌ها در اقتصاد است. هر چند بر پایه نظریه‌های گوناگون، تعریف‌های متفاوتی از تورم ارائه می‌شود؛ اما تمامی آنها به روند فزاینده و نامنظم افزایش در قیمت‌ها اشاره دارند. مفهوم امروزی تورم، در سده نوزدهم میلادی رواج یافت. پیش از آن، مفهوم دیگری از تورم وجود داشت که جهت نشان دادن افزایش حجم اسکناس‌های غیرقابل تبدیل به طلا به کار برده می‌شد.»

بهتر نیست آقایان به تعاریف پیش از سده نوزده بر نگردند وهمین مفهوم امروزی و روشن این شاخص را تحلیل کنند؟ با تعریف امروزی، می‌توان نرخ تورم را نشان‌دهنده افزایش یا کاهش یا ثبات در قیمت مصرف‌کننده کالاها و خدمات دانست.

به‌ طورکلی تورم را به لحاظ شدت افزایش سطح عمومی قیمت‌ها می‌توان به سه نوع تقسیم بندی کرد:

تورم خفیف و خزنده: افزایش کند و ملایم قیمت‌ها در طول زمان را تورم خفیف یا خزنده می‌گویند. از ویژگی‌های بارز این نوع تورم آن است که معمولاً رشد یک‌رقمی سطح عمومی قیمت‌ها را در سال به دنبال دارد.

تورم شدید یا تازنده: هنگامی‌که آهنگ سرعت رشد قیمت‌ها شدید باشد، آن را تورم شدید یا تازنده تلقی می‌نمایند. نرخ‌های تورم بالاتر از 10 درصد را اغلب تورم شدید در نظر می‌گیرند.

تورم بسیار شدید یا ابرتورم: در شرایطی که رشد قیمت‌ها بسیار سریع و لجام‌گسیخته باشد و به‌نوعی بالاتر از 50 درصد در ماه باشد، آن را تورم بسیار شدید یا ابرتورم می ‌نامند.

در منصفانه ترین حالت باید گفت تورم در استان کردستان به صورت مستمر در طول دو سال گذشته حداقل از نوع شدید و تازنده آن بوده است و در چنین شرایطی تلاش برای توجیه کم کاری ها و گرانی ها و رنج مردم کاری بیهوده است. از سوی دیگر رسانه های منتقد هیچ گاه منکر این نبوده و نیستند که ریشه های این تورم و گرانی در بسیاری موارد به عملکرد مدیران کشوری بر می گردد اما سوال همواره و همیشه این بوده است چرا در حالی که همه چیز در کشور گران شده است؛ در کردستان «گرانتر» است. این در حالی است که با توجه به درآمد سرانه پایین که نتیجه اش «کاهش تقاضا» است باید حداقل اگر ارزان تر نمی بود همسطح با کشور پیش می رفت. مدیران استان بهتر است به جای اینکه خود را برای توجیهات اینچنینی خسته کنند در این ماه های باقی مانده به ریشه یابی و حل مشکل مبادرت ورزند.

کد خبر 9231

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha