به گزارش کردپرس، زندانی شدن 5 روزنامه نگار و فعال مدنی در اقلیم کردستان بازتاب ها و انتقادهای زیادی از دولت اقلیم کردستان را به دنبال داشته است. فایننشال تایمز این مسئله را بهانه ای برای بررسی وضعیت حقوق بشر و حکمرانی در اقلیم کردستان عراق قرار داده است.

این نشریه وضعیت نیمه مستقل حاکمیت در اقلیم کردستان عراق را هدیه غرب به دو حزب حاکم اتحادیه میهنی و دموکرات کردستان عراق و دو خانواده طالبانی و بارزانی، به دنبال ایجاد منطقه پرواز ممنوع در شمال عراق در دهه 1990 دانسته است. با این حال، از این که غرب در مقابل افول دموکراسی در اقلیم کردتسان عراق سکوت کرده انتقاد کرده است.

مگان کانلی، کارشناس مسائل کردها در آمریکا در این باره به فایننشال تایمز گفته است 30 سال از حاکمیت کردها بر شمال عراق می گذرد و رهبران کرد تعهد علنی خود را برای توسعه دولت دموکرات بیان کردند اما آنها بیشتر به دولت خودکامه متعهد بوده اند. آنها این مسئله را که دموکراسی نقش مهمی دارد کنار گذاشته اند.

دیپلمات های غربی درباره دلیل سکوت غرب در مقال آنچه استبداد در حکومت اقلیم کردستان خوانده اند، معتقدند به دلیل این که غرب به کردها در مبارزه با داعش و یا گروه های تندرو از این دست وابسته است، از این که علنا از حکومت کردها در شمال عراق انتقاد کند خودداری می کند. آنها به موفقیت مبارزه با داعش در عراق و سوریه با کمک نیروهای کرد اشاره می کنند.

دارا سلام پژوهشگر در مدرسه مطالعات شرقی لندن معتقد است به دلیل این که غرب بویژه آمریکایی ها، کردهای عراق را « کردهای خوب» می دانند از انتقاد علنی خودداری می کنند زیرا به گفته وی، این دو حزب (اتحادیه میهنی و دموکرات کردستان عراق) هیچ وقت بر ضد آمریکا نبوده اند و به همین دلیل هم آمریکا همچنان با این دو خانواده (طالبانی و بارزانی) و رهبران دو حزب همراه است.

علی حمه صالح، نماینده جنبش تغییر، از احزاب منتقاد حکومت اما شریک در حکومت فعلی اقلیم کردستان، درباره این که گفته می شود اقلیم کردستان جزیره دموکراسی در عراق و یا یک « عراق دیگر» است می گوید: انتظار می رفت با حمایت غربی ها، یک حکومت فراگیر و دموکراسی خواه در اقلیم کردستان بنیاد نهاده شود اما آنچه می بینیم حکمرنی دو خانواده است که هر کدام بر یک منطقه تسلط دارند. پارلمان، وزرا و دیگر چیزهایی که شاهد آن هستیم فقط برای نمایش است.

اما قبلا طالبانی، معاون نخست وزیر اقلیم کردستان از حزب اتحادیه میهنی و پسر کوچکتر جلال طالبانی، رهبر فقید این حزب می گوید سیاستمداران برجسته دیگری که به این دو حزب وابسته نیستند در اقلیم کردستان فعالیت دارند و او و دیگر اعضای برجسته دیگر حزب موقعیت کنونی خود را از طریق انتخابات به دست آورده اند.

او به فایننشال تایمز گفت: با توجه به این که این دو خانواده نقش برجسته ای داشته و در جریان مقاومت کردی در دهه 1960 و 1970 در عراق نقش مهمی بر عهده داشته اند مشخص است این ویژگی ها راه را برای موقعیت کنونی ما باز کرده است اما این فقط دری بوده که باید از آن عبور کنیم.

مسئله دیگری که این نشریه به آن اشاره کرده، سلطه دو حزب حاکم بر منابع قدرت و اقتصاد در اقلیم کردستان است و با وجود این، آنها در تقسیم قدرت و ثروت اقلیم کردستان همواره با هم در تقابل بوده اند. دارا سلام در این باره می گوید: این دو حزب از دهه 2000 میلادی بر منابع اقتصادی اقلیم کردستان کنترل داشته اند و این مسئله به آنها اجازه داده که از طریق ایجاد حامی از طریق فراهم کردن شغل موقعیت و نفوذ خود را افزایش دهند.

اما مسئله مهم گم شدن بخش مهمی از دارایی ها در اقلیم کردستان است که به گفته فرمان رشاد، فعال مدنی در اقلیم کردستان عراق، با بررسی گزارش شرکت دیلویت درباره درآمد و هزینه نفت اقلیم کردستان که در سال 2020 حدود 4.5 میلیارددلار بوده، فقط 29 درصد آن به خزانه دولت اقلیم کردستان عراق باز گشته است.

اما قباد طالبانی در پاسخ می گوید می گوید همه تلاش دولت اقلیم کردستان عراق این است که هزینه ها را کاهش دهد.

نشریه فایننشال تایمز به دو مقوله سرکوب منتقدان و عدم پرداحت منظم حقوق کارمندان دولت اقلیم کردستان از سوی دولت اقلیم کردستان به عنوان دیگر مسائل مهم و آزار دهنده در اقلیم کردستان یاد می کند. برای مثال، اشاره می کند که با وجود درآمدهای نفتی هنگفت، این برخی دولت های غربی هستند که بخشی از حقوق نیروهای پیشمرگ را پرداخت می کنند. برخی شهروندان اقلیم کردستان هم که نامشان به طور کامل و از بیم پیامدهای انتقادشان افشا نشده، گفته اند انتقاد از سران این دو حزب بویژه حزب دموکرات کردستان عراق « خط قرمز» جدی محسوب می شود.

فساد اقتصادی هم یکی دیگر از مواردی است که به نوشته فایننشال تایمز، غربی ها نیز به آن اذعان و اشراف دارند. یک تاجر لبنانی که در منطقه خاور میانه شرکت تجاری دارد به این نشریه گفته است « فساد مالی در اقلیم کردستان بدتر و بیشتر از بغداد است.» او می گوید به دلیل این حجم از فساد حاضر نیست با «آنها» کار کند.

اما سعدی احمد پیره، از مقامات ارشد حزب اتحادیه میهنی در پاسخ به وجود گسترده فساد در اقلیم کردستان به این نشریه گفته است «کردها فساد را اختراع نکرده اند. با این حال، ما نسبت به وجود فساد در دولت و نهادها آگاهی داریم و متعهد به مقابله با آن هستیم.»

فرمان رشاد در واکنش به امکان ایجاد اصلاحات در اقلیم کردستان و بهبود وضعیت از سوی این دو حزب حکمران معتقد است بیشترین نفع را دو خانواده طالبانی و بارزانی از این وضعیت برده اند. بنابراین، این سوال مطرح است که این افراد بهترین ها برای ایجاد اصلاحات و مبارزه با فساد هستند؟