در پی اخراج رئیس بانک مرکزی ترکیه از سوی رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه که از آن به عنوان آغاز تغییرات گسترده از سوی دولت بعد از شکست در انتخابات شهرداری استانبول یاد می شد، دومین اخراجی بزرگ که آن را می توان در همین راستا ارزیابی و ادامه رویه به وجود آمده تلقی کرد در تشکیلات امنیتی و نیروهای پلیس ترکیه رخ داده و رجب طیب اردوغان در دستوری حکم برکناری جلال اوزون کایا، رئیس پلیس ترکیه را صادر و همزمان در حکمی مهمت آکتاش استاندار فعلی استان کردنشین شرناخ را به عنوان رئیس پلیس جدید ترکیه اعلام کرد.

همچنین رئیس جمهور ترکیه در حکمی علی حمزه پهلوان، استاندار بایبورت را به استانداری شرناخ تعیین کرده و جونیت اپجیم نامزد حزب عدالت و توسعه (AKP) در انتخابات شهرداری ها از حوزه حکاری را به عنوان استاندار بایبورت تعیین کرد.

با نگاه به جریان اخراج ها در ترکیه بعد از انتخابات استانبول چنین به نظر می رسد که اردوغان نیز ریشه اصلی کاهش محبوبیت در انتخابات اخیر و شکست در بزرگترین حوزه تحت قدرت خود یعنی استانبول را همانگونه که کارشناسان نیز اعلام کرده بودند دریافته است. اگرچه دلیل برکناری رئیس بانک مرکزی ترکیه را می توان مقاومت مراد چتین کایا در برابر درخواست های رئیس جمهور ترکیه برای کاهش نرخ بهره دانست ولی این اخراج ها در واقع هشدار جدی اردوغان به دو وزارت خانه کشور و مالیه و خزانه داری ترکیه است. سلیمان سویلو و برات آلبایراک، دو فاکتور مهم شکست حزب متبوع اردوغان در انتخابات استانبول معرفی شده بودند و همانگونه که انتظار می رفت تغییرات و تسویه ها از همین دو وزارت خانه و ارگان های وابسته به آنان آغاز شده است.

مولفه اقتصاد که همواره به عنوان برگ برنده آک پارتی در ادوار مختلف انتخاباتی مطرح می شد در یک سال اخیر به خصوص بعد از تغییر سیستم مدیریتی ترکیه از پارلمانی به ریاست جمهوری و انتصاب داماد اردوغان به عنوان وزیر مالیه و خزانه داری این کشور، از دست این حزب خارج شده است و ترکیه با بحران های بعضاً شدید اقتصادی در یک سال اخیر روبه رو بود. اقدامات برات آلبایراک در دستگاه وزارت مالیه و خزانه داری ترکیه نتوانست شرایط اقتصادی این کشور را در آستانه انتخابات 31 مارس بهبود ببخشد و از همین رو اقتصاد و شخص آلبایراک به عنوان فاکتور اولیه و اصلی کاهش آراء آک پارتی و از دست دادن کلانشهرها در انتخابات شهرداری ها معرفی شد. همچنین دیدار اخیر اردوغان با مهمت شیمشک که از آن به عنوان یکی اقتصاددانان آک پارتی یاد می شد {علاوه بر شیمشک علی باباجان نیز مغز متفکر اقتصاد آک پارتی بود که اخیراً از این حزب جدا شده است} این فرضیه را تقویت کرده است که تغییرات در بافت وزارت خانه مالیه و خزانه داری ترکیه تنها معطوف به ارگان های وابسته نخواهد بود و اردوغان در پی ایجاد تغییرات گسترده برای بازگشت به دوران طلایی خود است.

دومین مولفه نیز همانگونه که در یادداشت های قبلی به آن اشاره کرده بودیم مقوله امنیت و وزارت کشور ترکیه است. ایجاد فضای شدید امنیتی در ترکیه، ایجاد جریان های دو قطبی عمیق در کشور به خصوص در استانبول و استفاده از زبان تهدید، توهین و خشونت از سوی سلیمان سویلو فضای جامعه ترکیه را در آستانه انتخابات به شدت تنشزا و نگران کننده کرده بود. به خصوص سیاست های پلیسی و امنیتی وزارت کشور ترکیه در برخورد با جریان های کرد در ترکیه باعث قهر بزرگ سیاسی کردها از آک پارتی شد. از همین رو دومین برکناری بزرگ در ترکیه با ریاست پلیس رقم خورد تا هشداری جدی باشد برای وزارت کشور ترکیه. از انتخاب یک کُرد متولد الازیغ به عنوان رئیس پلیس کل ترکیه که سابقه فعالیت در استانداری استان کردنشین شرناخ را نیز دارد کاملا روشن و واضح است که رئیس جمهور تا حدی ریشه شکست خود بعد از 17 سال در استانبول را به خوبی دریافته است. حال باید دید این سیاستمدار کرد نزدیک به حکومت ترکیه چه تغییراتی در رویکرد پلیسی به مسئله کردها اتخاذ خواهد کرد. بی شک تداوم وضعیت موجود و قهر سیاسی کردهای طرفدار آک پارتی چیزی به غیر از شکست بزرگ اردوغان در 2023 میلادی نخواهد بود. از همین رو اردوغان و حزب آک پارتی تلاش خواهند کرد تا بار دیگر در 4 سال پیش رو نظر مساعد کردها را به خود جلب کنند.

خبرگزاری کردپرس/سرویس ترکیه