به گزارش خبرنگار کردپرس، هر ساله خبری که تحویل سیب کاران آذربایجان غربی داده می شود این است؛ «امسال اگر تمهیدات پیش‌بینی شده اجرایی بشوند، شاهد انباشت سیب در کنار جاده‌ها نخواهیم بود و می توانیم در صادرات هم موفق عمل کنیم».

اما این مهم محقق نمی شود و سرنوشت سیب تولیدی آذربایجان غربی در پیچ و خم بی برنامگی ها تعریف چندانی ندارد، به نحوی که در 3 سال اخیر از میزان پیش بینی ها صادرات هم کاسته شده است.

بر اساس اعلام جهاد کشاورزی آذربایجان غربی؛ سطح زیر کشت باغات سیب استان 60 هزار و51 هکتاراست و پیش بینی می شود امسال بیش از یک میلیون تن سیب درختی از باغات استان برداشت شود که این آمار نسبت به سال گذشته افزایش ۱.۴ درصدی دارد.

بیشترین تولید سیب در شهرستانهای ارومیه، اشنویه، مهاباد، نقده و میاندوآب انجام می شود و بیش از 50 درصد ارقام سیب درختی از نوع رد و ۴۵ درصد گلدن دلشیز بوده و مابقی سایر ارقام خارجی از جمله گرانسمیت، گالا،رداسپور، استار کینگ، فوجی و ارقام بومی سیب تابستانه است.

اما کمبود صنایع تبدیلی، عدم بسته‌بندی مناسب، پایین بودن قیمت فروش محصول نسبت به هزینه های تولید آن، نامشخص بودن وضعیت صادرات در نهایت باغداران را مجبور می کند تا با قیمتی پایین محصول خود را به کارخانه‌داران بفروشند و صادرات هم تنها طبلی تو خالی برای آن ها باشد.

سال گذشته 50 درصد صادرات سیب درختی از کشور، تولید استان آذربایجان غربی بود که طبق آمار گمرگات استان ۴۴ میلیون دلار سیب به کشورهای خارجی صادر شد که این آمار در سال ۹۶ برابر با ۸۴ میلیون دلار بود.

امسال نیز با توجه به پیش‌بینی های اداره بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان‌غربی؛ از تولید یک میلیون و ۲۰۰ هزار تنی سیب در استان، پیش‌بینی می‌شود ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار تن صادر شود.

در حالیکه به گفته استاندار آذربایجان غربی؛ «از حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن سیب تولیدی آذربایجان غربی باید حدود ۸۰۰ هزار تن آن صادر شود». اما پیش بینی های اداره بازرگانی استان از نصف این رقم برای صادرات سیب امسال، خبر می دهد.

صادرات سیب در آذربایجان‌غربی و هفت خان رستم!

با توجه به اینکه تولید سیب در آذربایجان‌غربی مازاد بر مصرف داخلی بوده تنها راه نجات این محصول صادرات و توجه به صنایع تبدیلی به روز است، اما صادرات این محصول در استان با مشکلاتی روبه رو است و اگر مشکل تعهد ارزی رفع شود شاید بتوان پیش بینی های موفق صادارات این محصول را هم باور کرد.

علاوه بر تعهد ارزی هزینه‌های بالای تولید، عدم وجود صنعت سورت و بسته‌بندی، سرمایه در گردش، حمل و نقل یخچالی و مشوق‌های صادراتی موانع اصلی در سر راه صادرات سیب هستند.

از سوی دیگر ممنوعیت های صادراتی موقت نیز گریبان سیب کاران را گرفته و با هر 15 روز یک بار ممنوعیت و لغو صادرات، تولید کننده امنیت سرمایه گذاری را بر روی محصولاتش نخواهد داشت. با ممنوعیت صادرات تولید کنندگان سیب هایشان در سردخانه ها قرار دارد و هزینه اضافی بابت نگهداری این محصول پرداخت می کنند و راضی به فروش نخواهند شد در نتیجه پای دلالان به وسط می آید.

بدین منوال سالانه در استانی که قطب تولید محصول سیب درختی در کشور است، یک سوم محصول تولیدی سیب درختی آذربایجان غربی، به دلایل مختلف و عدم ساماندهی بازار و روند دوره ایی توقف صادرات به مصارف کارخانه های صنایع تبدیلی می رود و بخش عظیمی از تولیدات سیب درختی به سیب صنعتی تبدیل می شود.

این موضوع واکنش استاندار آذربایجان‌غربی را هم در پی داشت و در جلسه ایی که با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت و فعالان صنعتی آذربایجان غربی برگزار شد، ضمن انتقاد از محدودیت های بازه ایی صادرات سیب عنوان کرد؛ «ممنوعیت صادرات سیب باعث شده که محصول در سردخانه آسیب ببیند و فعالان مجبور شدند تا سیب را به صورت محصول صنعتی صادر کنند. از سویی دیگر پیمان سپاری و مسئله بازگشت ارز از دیگر مشکلات حوزه صنعت است که رسیدگی به این امر و حل آن نیازمند توجه جدی مسؤولان کشوری است ».

امسال بعد از عید نوروز، ۴۰ هزار تن سیب تولیدی آذربایجان‌غربی در سردخانه‌های استان با سپری شدن زمان نگهداری آنها از بین رفته و دور ریخته شد، موضوعی که مسئولانی استانی آن را انکار و یا رقم های پایین تری از خسارت را عنوان می کردند.

به هر روی آنچه عیان است، نبود برنامه ایی دقیق برای صادرات به موقع سیب و تلف شدن هزاران تن سیب است که در نهایت به وسیله دلالان ارزان خرید شده و به کارخانجات صنایع تبدیلی ارسال می شوند.

دپوی سیب جاده ایی، رنج تلف شده یک ساله باغداران است

نبود هماهنگی بین ارگان ها و نیز نبود زیر ساخت های کافی جهت بهبود ساماندهی بازار سیب، یکی از مهم ترین دلایل انباشت سیب های صنعتی در کنار جاده ها است.

دپوی سیبی که هر سال در فصل برداشت، جهاد کشاورزی استان در تلاش است تا با ممنوعیت این کار، با آن برخورد کند و اما در نهایت امسال مقرر شده تا همان دپوی محصولات را به صورت ساماندهی شده کنترل کنند.

رییس جهاد کشاورزی آذربایجان غربی جهت حل مشکل دپوی سیب در کنار جاده ها می گوید؛ امسال مجوز ایجاد مرکز خرید سیب با نظارت وکنترل معاونت غذا و دارو و سازمان جهادکشاورزی صادر و با بازگشایی این مراکز نقش واسطه ها کم رنگ شده است. همچنین جهت جلوگیری از افزایش سیب درجه 3 و سیب دپو شده در کنار جاده ها، اصلاح وجایگزینی باغات فرسوده در حال اجرا است.

جلیلی ادامه می دهد؛ طبق مذاکره و هماهنگی انجام گرفته با وزارت جهاد کشاورزی و سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران برای خرید توافقی و حمایتی سیب صنعتی استان اقدامات لازم در حال انجام است.

اواسط شهریور ماه امسال نیز تگرگ در روستاهای بخش انزل و نازلو ارومیه باعث وارد آمدن خسارات شدیدی به باغات این روستاها شد که بر اساس برآورد اولیه مدیریت بحران آذربایجان‌غربی میزان خسارت در این مناطق بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان بوده است به طوری که حدود ۵ هزار و ۶۸۲ هکتار از اراضی و باغات ارومیه بر اثر بارش تگرگ دچار خسارت شده‌اند.

بر همین اساس به دستور استاندار آذربایجان‌غربی مقرر شد تا کارخانجات کنسانتره، انگور و سیب باغداران خسارت‌دیده را به ترتیب با قیمت یک هزار و ۶۰۰ و ۷۰۰ تومان خریداری کنند.

قطب تولید سیب کشور به برنامه جدی و کارآمد نیاز دارد تا بتواند شایسته این عنوان باشد. اما متاسفانه این میوه بهشتی اگر از بلایای طبیعی هم جان سالم به در ببرد در نهایت با این وضع موجود، در گیر و دار دو سازمان صنعت و معدن و جهاد کشاورزی سرنوشت بهتری از تلف شدن در سردخانه ها و دپوی کنار جاده ایی ندارد.