به گزارش کرد پرس، در سال های اخیر، تب داشتن فرزندانی نخبه در اکثر زمینه ها همچون علمی، ورزشی و فرهنگی، والدین را و به تبع آن فرزندان را فرا گرفته است بنابراین شاهد ثبت نام بچه ها در کلاس های متعدد برای بالا بردن سطح مهارتشان هستیم که با ورود به فصل تعطیلی این موج شدت بیشتری به خود می گیرد. اما آیا مسئله "نخبه پروری" که در سال های اخیر در جامعه رواج یافته است امری مثبت است یا منفی؟

"پریناز سعیدی"، کارشناس ارشد روانشناس بالینی در این رابطه ضمن تاکید بر این نکته که جامعه برای پیشرفت نیاز به نخبه دارد، مسئله "نخبه پروری" را نفی کرده و آن را منفی می داند. اما چرا؟

به گفته وی، نخبه پروری زمانی صحیح می باشد که والدین اقدام به استعداد یابی فرزندانشان کنند و در مسیری صحیح که فرزندشان استعداد دارد او را هدایت کنند، اما صرف اقدام والدین به نخبه پروری تبعات منفی زیادی را برای فرزندان به همراه خواهد داشت.

برخی اصطلاحات همچون "نخبه پروری" بسیار تاثیرگذار و مثبت است اما به علت قرار گرفتن در یک فضای نادرست، منجمد می شود و تاثیرگذاری خود را از دست می دهد.

"سعیدی" در همین رابطه با بیان اینکه همه دوست دارند فرزندشان نخبه بار بیاید، می گوید: والدین اقدام به وارد آوردن فشار مضاعفی به بچه ها می کنند که در نتیجه آن بچه به شدت دچار استرس، وسواس، اضطراب و دروغ گویی می شود.

به گفته وی این نتایج منفی، تبعات منفی دیگری را به همراه خواهد داشت، به طوری که اضطراب و وسواس در بچه ها منجر به پرخاشگری می شود، چرا که وقتی فرد احساس ضعف و ناتوانی کند و بخواهد صدایش شنیده شود به ناچار پرخاشگر می شود.

نگاهی به جامعه به ما یادآور می شود بچه هایی که تحت فشار والدین برای تبدیل شدن به یک نخبه هستند، عموما دچار طرد اجتماعی شده اند و ارتباطشان با دیگر افراد جامعه محدود و در برخی موارد نیز شاید نگاهشان به دیگران از بالا به پایین باشد، به طوری که این کارشناس ارشد روانشناس بالینی ضمن صحه گذاشتن بر این موضوع با بیان نمونه هایی که دچار طرد اجتماعی شده اند، می گوید: این گونه بچه ها به خاطر ترس از والدین، ارتباط با دوستان خود را محدود می کنند و در نتیجه برای جبران این نقص، شروع به رویابافی می کنند.

این کارشناس ارشد روانشناسی همچنین معتقد است که این گونه فرزندان از رسیدن به هدفی که والدین در نظر دارند احساس لذت نمی کنند، بلکه احساس می کنند فقط باید ادامه دهند که در نهایت این روند منجر به "کمال گرایی" در فرد می شود.

برخلاف آنچه که از واژه "کمال گرایی" دریافت می شود این واژه دارای بار معنایی منفی است که تبعات منفی بسیاری به همراه دارد.

پریناز سعیدی یکی از تبعات منفی کمال گرایی را عدم اعتماد به نفس بسیار پایین عنوان می کند و می گوید: کسانی که کمال گرا هستند به شدت احساس ناشایستی و نالایقی می کنند.

وی در نهایت، ضمن دعوت از والدین به پرهیز از استفاده از جبر برای تقویت بنیه علمی، فرهنگی و ورزشی بچه ها می گوید: والدین ضمن آماده کردن شرایط شرکت و تشویق در کلاس های فوق برنامه و کلاس های تابستانی برای بچه ها باید بدانند هر چیزی که جبر داشته باشد تبعات منفی دارد.

باید این نکته را نیز مد نظر داشت که هم جامعه و هم بچه ها نیاز به یادگیری مهارت های جدید دارند، یادگیری در بچه ها باعث افزایش اعتماد به نفس، احساس مفید بودن، شناختن توانایی ها و استعدادهای خود و در نتیجه تامین بهداشت روانی آنها خواهد شد اما شرط لازم برای رسیدن به این نتایج، پرورش فرزندان از مسیر صحیح، بدون اجبار و با توجه به استعدادهای خود فرد و نه بر مبنای آرزوهای والدین است.

گزارش : ظریفه احمدی