شهر عفرین واقع در شمال غربی استان حلب اینک خانۀ ده ها هزار آوارۀ سوری است. در میان گروه هایی که از دیگر مناطق سوریه به عفرین آمده اند، پناه جویان غوطۀ شرقی پر تعداد ترین گروه هستند و آداب و سنن خود را نیز به عفرین آورده اند. آنها عادات غذایی، پوشش مردان و زنان، روابط اجتماعی بر پایۀ اسلام و آداب و رسوم دیگری دارند که کاملاً با آداب و رسوم کردها که ساکنان اصلی عفرین هستند، متفاوت است.

بر اساس آمارهای هماهنگ کنندۀ کمک های بشر دوستانه در شمال سوریه، 67 هزار و 728 (67,728) تن از غوطۀ شرقی به مناطق تحت کنترل ارتش آزاد سوریه در شمال سوریه رسیده اند.

سبک زندگی متفاوت حائلی میان آوارگان غوطه و ساکنان کرد عفرین ایجاد کرده است.

کردهای بومی عفرین، در موضوع پوشش و روابط اجتماعی، به اندازۀ آوارگان غوطه به آموزه های اسلام پایبند نیستند. به عنوان مثال، زنان جوان عفرینی شلوار جین می پوشند و بدون روسری از خانه خارج می شوند. این در حالی است که زنانی که از غوطه آمده اند چادر سیاه می پوشند و از روبندی استفاده می کنند که تمام صورت آنها را می پوشاند، به طوری که تنها چشم هایشان پیدا است. آنها در محل کار یا مدرسه با مردان آمیخته نمی شوند.

روز 10 نوامبر ادارۀ آموزش شورای محلی عفرین تصمیم گرفت مدارسی را که توسط آوارگان غوطه اداره می شد، تعطیل کند و به این ترتیب همۀ مدارس عمومی مختلط باشند. اهالی غوطه در واکنش به این تصمیم کودکان خود را به مدرسه نفرستادند.

یکی از مقامات ادارۀ آموزش عفرین که خواست نامش فاش نشود، به المانیتور گفت این تصمیم در راستای نظام آموزشی عفرین است که پیش از اشغال آن توسط ارتش آزاد سوریه حاکم بود.مدارس عفرین در دوران کنترل گروه کرد یگان های مدافع خلق (YPG) از نظر جنسیتی مختلط بود. این منبع همچنین افزود که دلایل دیگری از جمله کاهش هزینه ها، تعداد معلمان و در نتیجه میزان حقوق ها، و هزینه های جاری برای این تصمیم وجود دارند.

روز 15 نوامبر ده ها تن از والدین و معلمان غوطه در مقابل یکی از مدارس عفرین دست به تظاهرات زدند و به تصمیم ادارۀ آموزش اعتراض کردند. آنها بنرهایی حمل می کردند که رویشان نوشته بودند «کوکان ما حق دارند در یک محیط آموزشی سالم تحصیل کنند.»

بنرهای دیگری نیز بود که روی آنها بند سوم مادۀ 26 اعلامیۀ جهانی حقوق بشر نوشته شده بود، که می گوید: «والدین در انتخاب نوع آموزش و پرورش فرزندان خود نسبت به دیگران اولویت دارند.»

عمر الشامی معلم زبان عربی از غوطۀ شرقی که در مدرسه ای در عفرین کار می کند، به المانیتور گفت: «وقتی سال تحصیلی 2018-19 از روز ا اکتبر آغاز شد، مدارس ویژۀ کودکان غوطه دو بخش مجزا داشتند؛ بخشی برای دانش آموزان پسر و بخشی برای دانش آموزان دختر. خانواده ها به ازای هر دانش آموز بیش از پنج هزار پوند سوریه (حدود 10 دلار) در ماه شهریه نمی دادند. کودکان کردهای بومی و کودکان مناطق دیگر سوریه که خانواده هایشان با حضور دختران و پسران در یک مدرسه مشکلی نداشتند، در مدراس عمومی مختلط ثبت نام کردند.»

آوارگان غوطه برای کودکان خود در عفرین سه مدرسه باز کردند، اما بدون اخذ مجوز از ادارۀ آموزش شورای محلی عفرین. از آنجا که عفرین بخشی از مناطق سپر فرات است، مورد حمایت حکومت ترکیه است و حکومت ترکیه حقوق کارکنان مدارس و سایر هزینه ها را پرداخت می کند. تصمیم به بستن مدارس غیر مختلط به تأیید مقامات ترک حاضر در عفرین نیز رسیده است.

شامی گفت: «ادارۀ آموزش عفرین روز 10 نوامبر اعلام کرد مدارسی که کودکان غوطه در آنها تحصیل می کنند باید بسته شوند؛ به این بهانه که مسئولان این مدارس مجوزهای رسمی را اخذ نکرده اند. پسران و دختران باید در همۀ مدارس عفرین حضور داشته باشند، از کلاس اول تا کلاس نهم.»

وی افزود: «به این دلیل است که خانواده هایی که از غوطه آمده اند از شرکت فرزندانشان در این مدارس مختلط جلوگیری می کنند. پنج روز پس از اعلام تصمیم ادارۀ آموزش، والدین و فعالان به نشانۀ اعتراض به خیابان آمدند.»

عمران الدومانی از فعالان غوطۀ شرقی که اکنون در عفرین ساکن است، به المانیتور گفت: «هیأتی از فعالان و بزرگان غوطۀ شرقی در عفرین روز 16 نوامبر با مقامات شورای محلی شهر و با نمایندۀ استاندار ختای ترکیه در عفرین دیدار کردند. خواسته های معترضان در نظر گرفته می شود و والدین موافقت کردند اجازه دهند کودکانشان در مدارس مختلط به تحصیل ادامه دهند. با وجود این، هنوز راه حلی نهایی حاصل نشده است و نمایندۀ حکومت ترکیه قول داده است برای رسیدن به یک راه حل مناسب با خانواده های آوارگان غوطه دیدار کند.»

دومانی گفت: «معترضان تنها می خواهند به آنها اجازه داده شود مدارس خود را داشته باشند و ادارۀ آموزش عفرین در ادارۀ آنها دخالت نکند. آنها خواستار ممنوع کردن مدارس مختلط در عفرین نیستند. مردم مهاجر به آداب و رسوم ساکنان کرد عفرین احترام می گذارند.»

وی خاطر نشان کرد: «اغلب از ما پرسیده می شود که اگر عرف محلی مطابق باورهای ما نیست، چرا در عفرین مانده ایم. حقیقت این است که مردم غوطۀ شرقی جای بهتری برای رفتن ندارند و معتقدند عفرین بهترین گزینه برای آنها در کل مناطق تحت کنترل ارتش آزاد سوریه است. این موضوع به ویژه در زمینۀ اجارۀ محل شکونت حقیقت دارد. اجاره کردن جایی برای زندگی در عفرین حدود 20 هزار پوند سوریه (40 دلار در ماه) هزینه دارد، در حالی که هزینۀ اجاره در اعزاز یا الباب بیش از 100 هزار پوند سوریه (195 دلار) است؛ هزینه ای که مردم مهاجر توان پرداخت آن را ندارند.»

در حالی که ساکنان کرد عفرین خشم خود را نسبت به وضعیت جدید شهر، که به مأمن هزاران سوری از مناطق مختلف این کشور تبدیل شده است، پنهان نمی کنند، ارتش آزاد سوریه تلاش می کند از آداب و رسوم مردم محلی دفاع کند و مانع بروز درگیری شود.

شیرو علو از فعالان عفرین به المانیتور گفت: «آوارگان غوطۀ شرقی که در عفرین زندگی می کنند باید به آداب و رسوم مردم محلی احترام بگذارند. آنها باید نسبت به مردم عفرین نگاه بازی داشته باشند و عادات آنها را تحمل کنند. آنها به صورت صلح آمیز اعتراض کردند و می توانند نظامی آموزشی داشته باشند که با آداب و رسوم آنها مطابقت داشته باشد، اما نمی توانند آن را بر همۀ ساکنان عفرین تحمیل کنند. این بدان معنا نیست که آنها نمی توانند مدارس خود را داشته باشند که در آنها سنن اسلامی رعایت شود.»

وی چنین نتیجه گرفت: «بدون تردید مردم عفرین با آزادی مردمی که در یک منطقه در کنار آنها زندگی می کنند، مخالف نیستند.»

منبع: المانیتور

ترجمه: خبرگزاری کردپرس – سرویس ترکیه

بیشتر بخوانید:

طاهر الچی وکیل نبود، پدر و برادر بود / فاروق بالیکچی

ملت سازی در ترکیه؛ از گذشته تا حال / علی آغجاکولو

شکاف میان ترکیه و آمریکا در سوریه عمیق تر می شود / مراد یتکین

«شهر نوح» در کردستان ترکیه؛ عاری از زندگی / نورجان بایسل

دمیرتاش در زندان؛ تهدیدی برای قدرت اردوغان / یحیی مادرا

چرا ارمنی های سوریه از ترکیه روی گردانند / سیبل هورتاس

12 سال 13 گلوله: داستان کشته شدن یک کودک کرد در ترکیه

اردوغان در مقابل آتاترک: نبرد اسطوره ها / یاووز بایدار

چرا HDP محبوبیت خود را از دست داد؟/ مهمت دمیر

ترکیه باید اتحاد قوی آمریکا – YPG را بپذیرد / یاشار یاکیش