به گزارش کردپرس به نقل از سایت رسمی ریاست اقلیم کردستان، نچیروان بارزانی رئیس اقلیم کردستان طی گفتگو با برنامه (بالثلاثة) که از شبکه تلویزیونی الشرقیه نیوز پخش می شود، به سوالاتی درباره عراق و اقلیم کردستان، تحولات در عرصه سیاسی و نسل جدید و راهکارهای حل مشکلات و نیز آینده کشور پاسخ داد.

متن این مصاحبه که در سایت رسمی ریاست اقلیم کردستان منتشر شده و بارزانی در آن به زندگی شخصی و سوابق سیاسی خود نیز پرداخته و در چندین بخش منتشر می شود، به شرح ذیل است:

بخش چهارم؛

الشرقیه نیوز: درباره ائتلاف های سیاسی و سفر اخیر شما به بغداد و دیدار با مقامات سیاسی عراقی، گفتگو می کردیم، آیا در این دیدار ها موضع مثبتی را درباره این موضوعات و کار کردن با ذهنیت سیاسی جدید، مشاهده کردید؟

نچیروان بارزانی: همه آن ها درباره این موضوعات سخن می گویند، اما به نظر نمی رسد که هیچ ایده ای درباره اینکه چطور باید این کارها را انجام دهند، وجود داشته باشد، فعلا در حد اظهار نظر و سخن گفتن باقی مانده است، اما اینکه کسی ایده ای را در این باره مطرح کرده و بگوید که این ایده به این صورت است، نه تاکنون چنین چیزی مشاهده نکرده ام و وجود ندارد.

الشرقیه نیوز: یکی موضوعات مهم روز در عراق، قانون اساسی است و سنی های عراق می گویند که قانون اساسی کشور فقط برای کردها و شیعیان نوشته شده، آیا کردها با اصلاح و ایجاد تغییر در قانون اساسی عراق که خواست افکار عمومی و تظاهرکنندگان ماه فوریه نیز بود، موافق هستند؟

نچیروان بارزانی: کردها به عنوان یک اصل، با هر تغییری که در جهت منافع عراق و وضعیت عراق باشد، مخالفت نمی کنند و مانع از آن نمی شوند، باید بنشینیم و ببینیم مواد قانونی که مانع سازی می کنند، کدام هستند؟ ببینیم کدام ماده در قانون اساسی مانع از خدمات رسانی به مردم عراق و پیشرفت کشور است؟ اگر بنشینیم و بر سر این موارد گفتگو کنیم بدون شک کردها حامی منافع عراق و همه طیف های عراقی هستند. به همین دلیل برای ما بسیار عادی است که بنشینیم و در مورد این مسائل گفتگو کنیم و ببینیم اگر این موارد قانونی را تغییر دهیم، آیا به راستی به صورت کلی در جهت منافع عراق خواهد بود؟ اگر به نفع عراق باشد، بدون شک آن را انجام می دهیم.

الشرقیه نیوز: آیا شما بر این باورید که قانون اساسی کنونی عراق با مواد و بندهای قانونی فعلی آن، حقوق همه عراقی از زاخو تا فاو را تامین می کند؟

نچیروان بارزانی: تنها چیزی که داریم همان قانون اساسی است، آنچه به عنوان مدرک و سند در اختیار داریم این قانون اساسی است. اگر این دستور کاستی و نقصی دارد بیایید آن را رفع کنیم، اگر نقصی ندارد، بیایید قانون را اجرایی کنیم. اکنون هیچ جایگزینی برای قانون اساسی در عراق نداریم، و قانون اساسی به عنوان یک قرارداد و مدرک سیاسی وجود دارد.

الشرقیه نیوز: وقتی که نام صدام را آوردید، گفتید مرحوم صدام و این توجه مرا جلب کرد، آیا این نشان می دهد که شما واقعا برای دست کشیدن از گذشته و بر جای نهادن آن جدیت دارید و می خواهید مرحله سیاسی جدیدی را آغاز کنید که فارغ از هر گونه رقابت های سیاسی باشد؟

نچیروان بارزانی: دقیقا همین طور است، هر کسی که بمیرد و این دنیای فانی را وداع گوید، طبیعی است که مردم هنگام نام بردن از آن فرد بگویند مرحوم، حال هر که می خواهد باشد. ما در اقلیم کردستان و سیاستمداران ما، می خواهیم که بر آینده عراق تمرکز کنیم، آینده ای که همه شهروندان عراقی احساس کنند بخشی از آن هستند و بتواند رفاه و آسایش را برای همه مردم عراق فراهم آورد.

الشرقیه نیوز: جناب نچیروان بارزانی در هر مقطعی که روابط اربیل و بغداد در مسیری درست قرار گرفته، موانع مشکلاتی نیز به وجود آمده است، آیا می توانیم حمله اخیر به فردوگاه اربیل را که نسبت به حملات گذشته پیشرفته تر بوده و در آن از پهپادهای انتحاری استفاده شده بود؛ به این موضوع ربط بدهیم که برخی جریان ها وجود دارند و مانع از بهبود روابط میان اربیل و بغداد می شوند و این روابط را بر هم می زنند؟

نچیروان بارزانی: از نظر ما حمله به فرودگاه اربیل، اتفاق بسیار خطرناکی علیه ثبات سیاسی در همه عراق بود، باید توضیحی درباره نیروهای آمریکایی بدهم، نیروهای آمریکایی که در اربیل و اقلیم کردستان حضور دارند، در چارچوب توافقی که میان عراق و واشنگتن صورت گرفته، در اینجا حضور دارند، نه بر اساس توافقی که میان اربیل و واشنگتن صورت گرفته باشد، اقلیم کردستان نیز این موضوع را مانند بخشی از عراق می بیند. یعنی در اقلیم نیز چیزی متفاوت و مجزا از رابطه ای که بغداد با نیروهای آمریکایی دارد، وجود ندارد. ممکن است که در اقلیم تفاوت آرا و نظرات وجود داشته باشد، اما موضوع اساسی این است که ما بر باوریم عراق هنوز تا رسیدن به ثبات، به کمک های بین المللی و حمایت های آمریکا و کشورهای ائتلاف نیاز دارد. ممکن است برخی ها نظر متفاوتی داشته باشند. اما می خواهم بگویم نیروهای آمریکایی و ائتلاف در چارچوب توافقی که با بغداد صورت داده اند، در عراق هستند. بری اطلاع می گویم که در تمام مناطقی که نیروهای آمریکایی (در عراق) حضور دارند، اقلیم کردستان هیئتی دارد و نماینده بغداد و نماینده اقلیم و نماینده ائتلاف نیز در این هیئت حضور دارند و همه امور را با هم انجام می دهند و وظایف آنان نیز که مشخص بودە و کمک کردن به عراق در جنگ با داعش است و این وظیفه را نیز انجام داده اند ، اما متاسفانه این نیروها می خواهند همه قدرت سیاسی و امنیتی دولت عراق را زیر سوال ببرند، درست نیست که گروهی در خارج از چارچوب دولت عراق و ساختار امنیتی و نظامی عراق وجود داشته و این حق را به خود بدهد که چنین کاری را در اقلیم کردستان انجام دهد، تکنولوژی به کار رفته در این حمله هم، از نوع تکنولوژیی نیست که در اختیار یک حزب سیاسی باشد و بدون شک جریانی در پشت آن قرار داردبه ویژه که پهپاد استفاده شده در این حمله اخیر یک پهپاد بزرگ بوده و متاسفانه این واقعه کمکی به عراق و ثبات در این کشور نمی کند.

الشرقیه نیوز: آیا بر اساس نتایج اولیه به حقایقی درباره شناسایی جریان هایی که در حمله اخیر و حملات گذشته به فرودگاه اربیل دست داشته اند ، رسیده اید؟

نچیروان بارزانی: تعدادی افراد متهم، در اربیل و بغداد در ارتباط با سه حمله روی داده به فرودگاه اربیل دستگیر شده اند، در این مورد با بغداد برای شناسایی و یافتن عوامل حمله همکاری امنیتی داریم و هماهنگی بسیار خوبی میان ما و بغداد در این مورد وجود دارد و تحقیقات نیز در جریان است. نمی توانم بگویم چه جریانی این حملات را انجام داده، زیرا تحقیقات درباره این دو حمله تا این لحظه ادامه دارد.

الشرقیه نیوز: شما به مرحله سیاسی جدید اشاره کردید، آیا بر این باورید که تحولی در بنیان گذاران پروسه سیاسی عراق پس از سال 2003 روی داده و نسل جدید جوانی وارد عرصه سیاسی شوند که توان ایجاد پروسه سیاسی نوینی داشته باشند و با دیدگاهی جدید به مردم خدمت کنند؟

نچیروان بارزانی: تاکنون در این مورد کار برجسته ای در بغداد ندیده ام، اما مهم این است که تغییراتی در جریان است و این طور نیست که بگوییم هیچ کاری انجام نشده است. تغییراتی در طرز تفکر روی می دهد. اکنون در بغداد می بینم که یک نسل سیاسی عراقی به این فکر می کند که تا به کی با این شرایط ادامه دهیم؟

با تمام احترام، باید بگویم نسل پیش نیز که مبارزه کردند، اکنون خسته شده اند، همه باهم عراق جدید را تاسیس کردیم و ما هم بخشی از این عراق بوده ایم، امیدوارم با همکاری نسل جدید و نسل قدیم، بتوانیم با هم بر سر میز گفتگو و مذاکره بنشینیم و مشکلات عراق را حل کنیم.

الشرقیه نیوز: اما به این تحول باور دارید، یا هنوز زمان آن فرا نرسیده است؟

نچیروان بارزانی: انسان باید خوشبین باشد، باز هم می گویم هیچ کار برجسته ای در بغداد ندیده ام، اما کار کردن در عراق آسان نیست، بسیار دشوار است، انسان برای پیشبرد هر کاری، باید تلاش بسیار بسیار زیادی صورت دهد و ما هم تمام تلاش خود رابرای رسیدن به این تفاهم مشترک، به کار می گیریم.

الشرقیه نیوز: شما با دولت کاظمی در حال گفتگو و مذاکره هستید، ابزار کاظمی برای پاسخ دادن به گفتمانی که متفاوت از سال های گذشته است، چیست؟

نچیروان بارزانی: در عراق یک مشکل اساسی و زیربنایی وجود دارد؛ با وجود اینکه نهادهای دولت عراق و نخست وزیر و وزرای دولت وجود دارند، اما متاسفانه در کنار این ها و در خارج از دولت و ساختار قانونی دولت، جریان های دیگری وجود دارند که متاسفانه به جای اینکه همکار دولت باشند، برخی مواقع مانع کارهای آن هستند. همیشه به آنان می گویم که درست نیست و نمی شود که در داخل دولت، دولت دیگری وجود دارد و در خارج از چارچوب دولت نیز جریان دیگری تاثیرگذار است و باید همه این ها یکی باشند، بزرگترین مشکل این است که تصمیم گیرنده کیست؟ آیا نخست وزیر تصمیم گیرنده است؟ آیا رئیس جمهور تصمیم گیرنده است؟

الشرقیه نیوز: قدرت تصمیم گیری در اختیار مصطفی کاظمی نخست وزیر عراق است یا برخی جریان های دیگر؟

نچیروان بارزانی: به نظرم اگر اکنون این پرسش از کاظمی و دیگر نخست وزیرهای پیش از او در عراق مطرح شود، می گویند که همه نخست وزیرهای عراق این مصائب را داشته اند. باید این معضل حل شود و باید موضوع قدرت و تصمیم گیری نهایی و منسجم شود، نمی شود تو در قدرت باشی و در عین حال قدرتی نداشته باشی. ببینید همه این ها چه کرده اند. در قدرت مشاکت دارند، اما به طور مثال شخص دوم و سوم احزاب خود را به عنوان کادر وارد دولت کرده اند، چرا؟ چونکه می خواهند مسئولیت را به گردن آنان بیاندازند. به نظر من می بایست و بهتر بود که شخص اول و رهبران احزاب سیاسی، خود مستقیما وارد دولت می شدند. چرا دولت را دون شان خود می دانند؟ می توانند وزیر باشند، می توانند مسئولیت هایی را بر عهده بگیرند. اما اکنون هم مسئول هستند و هم مسئولیتی بر عهده ندارند و این بدترین حالت است، از سویی مسئول هستند و قدرت دارند، اما از سوی دیگر و در مقابل مردم خود را مسئول نمی دانند. همه ما می دانیم که گزینه های هر نخست وزیری در عراق بسیار محدود است. سخن من این است که نظام سیاسی کنونی عراق نیاز به بازنگری اساسی دارد، این سیستم در جای می زند و به پیش نمی رود و به همین دلیل مشکلات حل نمی شود، لازم است که احزاب سیاسی عراقی بنشینند و به صورت جدی برای حل مشکلات کار کنند.

الشرقیه نیوز: چرا به جهان اینطور نشان داده می شود که کاظمی با پاسخ به مطالبات اربیل امتیازات ویژه و ناروایی به اقلیم کردستان می دهد و شرکای کاظمی این پاسخگویی را نقض قانون اساسی می دانند؟

نچیروان بارزانی: به نظر من این موضوع با اهداف سیاسی علیه نخست وزیر به کار گرفته می شود، وگرنه هیچ پایه و اساسی ندارد. ما شخص کاظمی را سال های سال است که می شناسیم، وی از افرادی است که در دوران رژیم پیش، به عنوان یک فرد و نه شخصیت سیاسی، با نیروهای پیشمرگ بود، مصیبت های انفال را با چشم خود دیده، کوچ های محنت بار کردهای عراق را دیده و از افرادی است که در آلمان درباره وقوع انفال شهادت داد، چرا کە وی شخصا همه آنچه را که روی داد با چشم خود دیده و مانند یک عراقی با پیشمرگ ها در مبارزه همراه بود، و همه آنچه را بر سر کردها آمده عینا مشاهده کرده است. با نخست وزیر پیشین هم همان روابط خوب را داشتیم. با عادل عبدالمهدی نیز سال های سال روابط نزدیکی داشتیم، و این مسئله که از آن بهره داری شده و چنان وانمود می شود که آن ها اهمیت بیشتری به کردها می دهند، هیچ پایه و اساسی ندارد و مخالفان سیاسی کاظمی می خواهند علیه وی از این مسائل بهره برداری کنند، جناب نخست وزیر نهایت همکاری را برای کاهش اختلافات و تنش ها انجام داده و در نهایت همگی در قانون بودجه 2021 عراق متوجه شدند که این قانون منافع همه طرف ها را تا حد زیادی رعایت کرده است.

الشرقیه نیوز: بیشتر به جزئیات حمله به اربیل بپردازیم، شما در یک گفتگوی رسانه ای گفتید که خواستار ماندن نیروهای آمریکایی در عراق هستید، آیا اقلیم کردستان برای جلوگیری از حملات احتمالی قابل انتظار، خواستار حمایت آمریکا است؟

نچیروان بارزانی: همان طور که گفتم ما به این شیوه به قضیه نگاه نمی کنیم، وظیفه آمریکایی ها در عراق روشن است و آن ها به نبرد با داعش کمک می کنند، اما ما به عنوان عراقی باید خودمان دیگر مشکلاتمان را حل کنیم، باید این موضوع حل شود که سلاح انحصارا در اختیار نهادهای دولتی باشد. نباید به این صورت باشد که هر کس به میل و اختیار خود تصمیم بگیرد که پهپادی روانه اربیل شود و موشک ها به البلد شلیک شود و دیگر مناطق هدف بمباران قرار گیرد. باید راه حلی برای این مسائل یافت شود، من اطمینان دارم که اگر اراده جدی در بغداد وجود داشته باشد، شناسایی اینکه کدام و چه کسی این کارها را انجام داده دشوار نیست. واضح است.

الشرقیه نیوز: شما نمی پذیرید که اقلیم کردستان تبدیل به میدان تصفیه حساب ها شود؟

نچیروان بارزانی: هرگز چنین چیزی برای ما قابل درک نیست. اقلیم کردستان بخشی از عراق است، سیاست اقلیم نیز بخشی از سیاست عراق است، بغداد عمق استراتژیک اقلیم کردستان است. اقلیم به تنهایی هیچ تصمیمی را با کشوری دیگر نمی گیرد و همه تصمیمات در چارچوب عراق اتخاذ می شوند، اقلیم در گفتگوهای استراتژیک میان عراق و آمریکا نیز دارای نماینده است.

الشرقیه نیوز: طی هفتە ها گذشته اخباری منتشر شد منبی بر اینکه چند راکت برای بمباران پایگاه ها و مراکز موساد اسرائیل در اقلیم کردستان، شلیک شده اند، آیا پایگاه های موساد در اقلیم کردستان وجود دارد؟ همچنین نظر شما درباره عادی سازی روابط چند کشور عربی با اسرائیل چیست؟

نچیروان بارزانی: اولا که این خبر کلا بی اساس است. هیچ پایگاه اسرائیلی در اقلیم کردستان نبوده و نیست. این خبر کذب است و اساسی ندارد، برخی سایت های خبری و خبرگزاری ها در بغداد این خبر را منتشر کرده و در رسانه های برخی کشور ها بزرگنمایی شد که گویا اسرائیل و یا پایگاه های اسرائیل را بمباران کرده اند. محض اطلاع باید بدانید که هیچ کسی از خارج به آسانی وارد عراق نمی شود، ما دارای سیستمی به نام "بایسس" هستیم که همه مبادی ورودی و خروجی کشور را به یکدیگر متصل می کند و پیشتر توسط آمریکایی ها در عراق ایجاد شد، هر کسی و از هر کجا و به هر صورتی که وارد اقلیم کردستان شود، بغداد از آن اطلاع می یابد و از سوی دیگر نمایندگان دولت مرکزی در گذرگاه های مرزی اقلیم، حضور دارند. ممکن است که مردم باور نکنند. اما در همه مبادی مزری اقلیم و در فرودگاه ها نیز نیروهای اطلاعاتی عراق حضور داشته و می دانند که چه کسانی وارد و چه کسانی خارج می شوند و این گونه اخبار کاملا بی اساس و کذب است. در مورد بخش دوم پرسش نیز، به نظر ما لازم نیست عراق با هیچ طرف و کشوری دشمنی داشته باشد، عراق آنقدر دچار مشکلات است که فعلا باید بنشیند و مشکلات خود را حل کند. در عراق مسائل سیاسی را مطرح می کنند که از زیر بار مسئولیت خدمات رسانی به مردم شانه خالی کنند، اکنون وضعیت طوری است که زندگی همه عراقی ها فقط شده سیاست. چرا؟ برای اینکه می خواهند مسائل دیگر را پنهان کنند. می خواهند به جای اینکه بر مسائلی مانند بهبود خدمات رسانی و نحوه پیشرفت عراق تمرکز کنند و به این فکر کنند که درست نیست تا ابد از دیگر کشورها ملزومات خود را وارد کنیم، همه چیز به سیاست منحصر شود و همه فقط درباره سیاست سخن می گویند.

الشرقیه نیوز: جناب بارزانی از صحبت های شما چنین استنباط می شود که برخورد و تعامل میان دولت و نادولت بسیار دشوار است، همچنین به موضوع مذاکره و راه حل داخلی رسیدید، دیدگاه واقعی کاک نچیروان و اربیل درباره مذاکره و نشستن همه بر سر میز مذاکره برای یافتن راه حل داخلی چیست؟ آیا این مذاکرات گروه های کاتیوشا ها را هم شامل می شود؟

نچیروان بارزانی: ما با مشارکت هیچ کسی مخالفت نمی کنیم، در نهایت می خواهیم مذاکره برای رسیدن به تفاهمی مشترک انجام شود، در دیدار اخیری که با نخست وزیر عراق داشتم، وی گفت که در این زمینه ایده هایی دارد و گفت که ادر این ارتباط به اربیل سفر می کند و ایده های خود را مطرح خواهد کرد، ما هم کمک می کنیم که این گفتگوها به صورت جدی آغاز شود. این ابتکار از هرکجا و با هر کس که آغاز شود ما هم آماده ایم، زیرا در نهایت ما بر این باور هستیم که به ثبات نیاز داریم. ثبات سیاسی در عراق در اولویت است و برای این گفتگوها آماده ایم.

پایان بخش چهارم