سیکل بی پایان انتخابات در ترکیه / چنگیز چاندار

سرویس ترکیه – اگرچه روندی در جریان است که نشانه های پایان دوران اردوغان در آن نمایان است، اما همچنان کسانی هستند که معتقدند نباید از این انتخابات محلی انتظار تغییر قابل توجهی داشت. به باور آنها «رژیم جدید» ترکیه برای آن طراحی شده تا از شکست اردوغان در انتخابات جلوگیری کند. آنها معتقدند اردوغان هر کاری در قدرتش باشد انجام خواهد داد تا قدرت فردی خود را حفظ کند.

ترک ها به برگزاری انتخابات معتاد شده اند. روز یکشنبه نیز یک بار دیگر انتخابات برگزار می شود.

آنها در سال 2015 دو بار انتخابات داشتند: انتخابات نخست در ماه ژوئن نتیجۀ دلخواه رجب طیب اردوغان را به دنبال نداشت. او به نتیجه ای نیاز داشت که در عرض دو سال بتواند تغییرات قانون اساسی را که برای جاه طلبی کسب قدرت اجرایی لازم بود، به تصویب برساند. از این رو اردوغان برگزاری انتخابات زودهنگام را اعلام کرد و انجام شد. او نتیجه ای را که می خواست در انتخابات 1 نوامبر به دست آورد.

جامعۀ قطب بندی شدۀ ترکیه در سال 2016 سرگرم وقایع پس از کودتای نافرجام 15 جولای بود.

در سال 2017 مردم ترکیه به صف شدند تا به همه پرسی قانون اساسی که نظام حکومتی کشور را از دموکراسی پارلمانی به ریاستی اجرایی تغییر می داد، رأی بدهند. پس از این همه پرسی نیز انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری در سال 2018 برگزار شد.

ترکیه از سال 2015 از یک دوران کمپین دیوانه وار برای همه پرسی اردوغان و دو انتخاباتی که کشور را بیش از پیش قطب بندی کردند، گذر کرده است.

تا چندی پیش انتخابات محلی 31 مارس نسبتاً بی اهمیت تلقی می شد، زیرا اردوغان قدرت گسترده ای کسب کرده و پارلمان عملاً به یک نهاد غیر مؤثر و صرفاً تأیید کننده تبدیل شده بود.

با وجود این، هر چه به روز موعود نزدیک می شویم، بسیاری به این باور می رسند که حزب حاکم و متحد ملی گرای آن ممکن است آنکارا، پایتخت ترکیه، و استانبول را، که ویترین ترکیه هستند، از دست بدهند.

علاوه بر این، ممکن است اردوغان تعدادی دیگر از مراکز را از دست بدهد، از جمله استان های منطقۀ ساحلی مدیترانه مانند آدانا، مرسین و آنتالیا و استان جنوب شرقی بورسا، که یک مرکز صهعتی و پنجمین شهر بزرگ در مقایسه با استانبول است.

حزب کردی دموکراتیک خلق ها (HDP) – با واکنش رأی دهندگان به فشاری که با آن مواجه است – می تواند در جنوب شرقی کشور پیروز شود. برخی بر این باورند که این امر می تواند نقطۀ آغاز پایان حکومت خودکامۀ اردوغان را رقم بزند.

این استان ها [در جنوب شرقی ترکیه] شامل دیاربکر، وان و ماردین هستند که در آنها شهرداران منتخب از کار برکنار شده، زندانی شدند و سرپرست های تعیین شده توسط حکومت جای آنها را گرفتند.

کسانی که به پیروزی کردها امید دارند به ظهور اردوغان اشاره می کنند که از سال 1994 و هنگامی آغاز شد که وی به عنوان شهردار استانبول برگزیده شد. در آن زمان وی با بلیط حزب اسلامی رفاه وارد شد. این حزب در همان سال در آنکارا نیز پیروز شد و از آن زمان تا کنون شهرداران شبه اسلام گرا این دو شهر را اداره می کنند. بنابراین، برخی معتقدند از دست دادن استانبول و آنکارا می تواند پایان سلطنت اردوغان باشد. این عده فکر می کنند «همه چیز با انتخابات محلی شروع شد؛ پایان کار نیز به همان شیوه آغاز می شود.»

انتخابات محلی 31 مارس در برگیرندۀ 81 شهر بزرگ و حدود یک هزار شهر کوچک است. کنترل بیشتر این شهرها به معنای به دست آوردن حمایتی است که ماشین اردوغان [حزب عدالت و توسعه (AKP)] را روشن کرده و در حرکت نگاه داشته است.

اردوغان انرژی زیادی برای کمپین خود صرف کرده است. او حتی از تاکتیک سیاسی سخیف تحریک احساسات مذهبی و عرق ملی علیه نیوزیلند و استرالیا استفاده کرده است. اردوغان در تجمع های انتخاباتی خود تصاویر ویدیویی ضبط شده توسط تروریست استرالیایی را که کشتار مسلمانان در دو مسجد کرایست چرچ نیوزیلند را مرتکب شد، نشان داده است. او در کمپین هایش از این دو کشور به خاطر ناتوانی در حفاظت از مسلمانان انتقاد کرده است.

این نشان می دهد که اردوغان تا چه حد نسبت به آیندۀ سیاسی خود نگران است.

اردوغان به همین اندازه دربارۀ اقتصاد نگران است. نرخ تورم از ماه ژانویه تا فوریه اندکی کاهش یافت اما پیش از آن چندین ماه حدود 20 درصد بود. نرخ بیکاری به مدت یک سال هماره رو به افزایش بود و در ماه دسامبر به 13.5 درصد رسید. نگرانی در خصوص انتخابات باعث شد اردوغان و دامادش که مسئول امور مالی کشور است، تدابیر بی سابقه ای اتخاذ کنند تا نرخ برابر دلار در برابر لیر تا روز انتخابات تغییر نکند.

بلومبرگ روز 27 مارس گزارش داد: «مقامات ترکیه با مهندسی وضعیت به نحوی که نقدینگی کافی لیر برای ورود و خروج آسان سرمایه گذاران موجود نباشد، از سقوط ارزش لیر پیش از انتخابات 31 مارس، که تعیین می کند چه کسی شهرهای ترکیه را اداره کند، ممانعت کردند.»

با وجود این، اگرچه نشانه هایی وجود دارد که ترکیه در آستانۀ یک بحران اقتصادی بزرگ قرار دارد و یک روند سیاسی جدید در حال شکل گیری است که نشانه های پایان دوران اردوغان در آن نمایان است، اما همچنان کسانی هستند که هشدار می دهند نباید از انتخابات محلی انتظار تغییر قابل توجهی داشت.

به باور آنها «رژیم جدید» ترکیه برای آن طراحی شده تا از شکست اردوغان در انتخابات جلوگیری کند. آنها معتقدند اردوغان هر کاری در قدرتش باشد انجام خواهد داد تا قدرت فردی خود را حفظ کند. اردوغان و سلیمان سویلو وزیر کشور بدنامش شواهد کافی برای تأیید این نظر فراهم کرده اند. این دو تأکید کرده اند که در صورت حصول نتایج ناخواسته، در برکناری منتخبان و تعیین سرپرست ها به جای آنان تردید نخواهند کرد.

استیون کوک کارشناس مسائل خاورمیانه در شورای روابط خارجی روز 26 مارس در مجلۀ فارین پالسی نوشت: «بدون تردید اردوغان اینک ضعیف تر از هر زمان دیگری در 17 سال گذشته به نظر می رسد، اما این بدان معنا نیست که وی در خطر است. اردوغان و AKP حدود دو دهه ترکیه را اداره کرده اند و در نتیجه رسانه ها را در کنترل خود دارند، منابع دولتی را در کنترل خود دارند و پروسۀ سیاسی را در همۀ سطوح آن کنترل می کنند.»

کوک افزود: «بنابراین ترک ها از خود می پرسند آیا گزینۀ دیگری هست؟ و پاسخ یک «نه» بزرگ است. رئیس جمهور ترکیه با صلابت پیش می رود و چیزهای شوک آوری می گوید، چون یک سیاستمدار برجسته است. او با هر انتخاباتی چنان برخورد می کند که گویی این آخرین انتخابات او است و گویی یک هفته مانده به انتخابات در نظرسنجی ها 10 درصد از رقیب خود عقب مانده است. شرط بستن بر سر شکست AKP وسوسه انگیز است. ناظران پیش بینی کرده اند این حزب به سزای عملکرد خود خواهد رسید، یا این که تا سه انتخابات بعدی [محلی، پارلمانی و ریاست جمهوری] دچار انشعاب خواهد شد. ممکن است چنین چیزی روی دهد، اما نه این بار. و بدین ترتیب دگرگونی ترکیه ادامه خواهد داشت.»

ترک ها روز 1 آوریل بیدار شده و با نتایج انتخابات رو به رو خواهند شد. باید دید که آیا نتیجه برای روز دروغ آوریل [1 آوریل] مناسب است یا نه. نتیجه چه انتظارات امیدواران را برآورده کند و چه دیدگاه بدبین ها را اثبات کند، بدون تردید نقطۀ عطفی در سیاست ترکیه خواهد بود.

منبع: المانیتور (با اندکی تلخیص)

ترجمه: خبرگزاری کردپرس – سرویس ترکیه

بیشتر بخوانید:

نشانه های «ترس» در اردوغان هویدا شده است

اردوغان ثابت می کند حق با ساموئل هانتینگتون بود

نقش کلیدی رأی کردها در انتخابات شهرداری های ترکیه

سایۀ مسألۀ کردها بر انتخابات شهرداری های ترکیه

کد خبر 107877

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha