روزه مرگ؛ اصطلاح خوف آور، تراژیک و مرگباری که یک بار دیگر در ترکیه بر سر زبان ها افتاده است. روزه مرگ شکل عمیق تر، بغرنج تر و شدیدتر اعتصاب غذایی است که این روزها در ترکیه در اعتراض به حصر عبدالله اوجالان رهبر دربند PKK شاهد آن هستیم و البته یادآور روزهای سخت و دردناک دهه 80 میلادی برای کردها و مقاومت آنان در کشور ترکیه.
دیروز زمانی که سخنگوی زندانیان PKK از آغاز روزه مرگ توسط 15 زندانی PKK در زندان های ترکیه خبر داد اعتصاب غذاهایی که از 173 روز پیش با اعتصاب غذای لیلا گوون نماینده کرد پارلمان ترکیه آغاز شده بود روند دیگری به خود گرفت و مسیری بسیار نگران کننده را آغاز کرده است. زمانی که صحبت از روزه مرگ می شود کسی که از تاریخ سیاسی ترکیه آگاهی داشته باشد ناخودآگاه یاد دهه 80 میلادی و شرایط دشوار و وخیم کردها در این کشور خواهد افتاد. سالی که یادآور روزهای بسیار سخت و دردناک برای کردهای ترکیه است. شرایط وحشتناک زندان های ترکیه در دهه 80 میلادی باعث شد تا اعتراضی تحت عنوان "روزه مرگ" برای اولین بار در ترکیه در اعتراض به شرایط بسیار بد زندان های ترکیه در 14 جولای 1982 به وجود بیاید.
جولای 82 در تاریخ کردهای ترکیه یک تقویم دلهره آور و ترسناک است که همزمان با آغاز روزه های مرگ و توسعه آن به زندانیان PKK در زندان های مختلف ترکیه؛ شکنجه، تهدید، فشار و توهین نیروهای زندان نیز به آنان افزایش پیدا کرد. طولی نکشید که نگرانی هایی که از این روند آغاز شده بود کم کم جامه عمل تن کرده و در 9 سپتامبر کمال پیر، 12 سپتامبر میم. حایری دورموش، 15 سپتامبر آکیف ییلماز، 17 سپتامبر علی چیچک در زندان های ترکیه در اثر روزه مرگ جان خود را از دست دادند. این روند پیامد بسیار مهمی داشت که خط مشی مقاومت سیاسی کردها در ترکیه را به نوعی طراحی کرد. مقاومتی که در زندان های ترکیه در برابر ظلم بی امان صورت می گیرد روحیه مقاومت در کردها و همچنین روحیه سازماندهی آنان در بیرون از زندان ها را بسیار افزایش داده و همین موضوع باعث شد تا در دهه 80 میلادی در مقایسه با دهه 70 میلادی یک مقاومت و سازماندهی بسیار بهتری از کردها در ترکیه را شاهد باشیم. این موضوع روند تاریخ سیاسی ترکیه را تغییر داده و نباید آن را به هیچ عنوان دست کم گرفت. شکل گیری جریان های سیاسی منسجم کرد در دهه های بعد از دهه 80 میلادی، سازماندهی سیاسی و مبارزات سیاسی جریان های کرد در ترکیه بعد از این روند بسیار خشن و دردناک در زندان های ترکیه به وجود آمد.
سال 1984 زندانیان PKK یک بار دیگر به روزه مرگ روی آورند. در نتیجه این اعتراض ها انسان های زیادی در زندان ها جان خود را از دست دادند. اثرات روزه مرگ تنها به مرگ انسان ها ختم نمی شد و کسانی که در این اعتراض شرکت می کردند صدمات بسیار جدی جسمانی و روانی به آنان وارد می شد که بعضاً تا آخر عمر نیز به هیچ عنوان مداوا نمی شدند. روزه مرگ 84 که در اعتراض به لباس یک شکل زندانیان، شکنجه زندانیان در زندان ها، و شناسایی حقوق سیاسی، اجتماعی و انسانی زندانیان با اعتصاب غذای 400 زندانی آغاز شده بود بعد از 45 روز اعتصاب غذا به روزه مرگ تبدیل شد. این اعتراض ها که با مرگ چهار تن دیگر در زندان ها همراه بود به نوعی موفقیت آمیز بوده و حتی لغو قانون لباس یک دست زندانیان ترکیه که همچنان نیز در این کشور پابرجا است در 1986 در سایه همین مقاومت ها صورت گرفت. کودتای 12 سپتامبر و شرایط بسیار دشوار دهه 80 میلادی در ترکیه برای جریان های سیاسی کرد باعث شد که روزه مرگ 84 آخرین روزه مرگ دهه 80 میلادی در ترکیه نباشد و یک بار دیگر در سال 1988 میلادی این اعتراض در شرایط وحشتناک زندان دیاربکر تکرار شد که این اعتراض هم با مرگ همراه بود.
دهه 80 میلادی به طور خلاصه دهه اعتصاب غذاها و روزه های مرگ در ترکیه بود. 355 روزه مرگ و 2 هزار و 174 اعتصاب غذا تنها در یک دهه در ترکیه دهه 80 میلادی را به یک دهه مخوف و تاریک در تاریخ سیاسی ترکیه تبدیل می کند. مرگ 12 تن در زندان های ترکیه در اثر روزه مرگ صدای اعتراض های زیادی را در جامعه داخلی و بین المللی به همراه داشت. استعفای مهمت آغار، وزیر دادگستری ترکیه در آن تاریخ و تعیین شوکت کازان به عنوان وزیر دادگستری و قول برآورده کردن مطالبات زندانیان تا 69 روز باعث اتمام روزه های مرگ در زندان های ترکیه شده بود. اعلام این که مطالبات زندانیان مورد قبول واقع شد در واقع آتش زیر خاکستری بود که روزه های مرگ 1996 را به همراه داشت. روزهای مرگی که در زندان های دیاربکر، بوجا، عمرانیه، اولوجانلار مرگ های بسیار دردآوری را به همراه آورد. از سال 2000 میلادی تا 2002 میلادی نیز شاهد روزه های مرگ در زندان های ترکیه بودیم که در صدر آن گروه جبهه آزادی خلق انقلابی حضور داشت.
روزهای مرگ از دهه 80 میلادی تا اوایل 2000 میلادی 122 کشته با خود به همراه آورد. علاوه بر مرگ این افراد 600 تن دیگر که در این اعتراض ها شرکت کرده بودند آسیب های جبران ناپذیر جسمانی و روانی دیدند که بسیاری از آنان به مرز جنون کشیده شده و تا آخر عمر در بیمارستان های روانی بستری بودند.
خبرگزاری کردپرس/سرویس ترکیه
بیشتر بخوانید:
نظر شما