بدون شک یکی از مهمترین نتایج به دست آمده در انتخابات 31 مارس 2019 شهرداری های ترکیه شکست حزب حاکم عدالت و توسعه (AKP) در استانبول و کشاندن استانبول به انتخابات مجدد با تکیه بر عدم رعایت قوانین انتخاباتی در حوزه های رای گیری استانبول بود. موضوعی که در این یادداشت به آن خواهیم پرداخت تغییر رویه انتخاباتی آک پارتی بعد از اعلام انتخابات مجدد در استانبول است که یکی از مهمترین تغییرات کنار کشیدن رجب طیب اردوغان رئیس جمهور و رئیس حزب آک پارتی از روند تبلیغات انتخاباتی است.

اردوغان که در انتخابات 31 مارس 2019 میلادی مانند تمام انتخابات دوره های گذشته در ترکیه نقش اول را در میتینگ های انتخاباتی و تبلیغات انتخاباتی آک پارتی برعهده داشت طی تصمیمی که به همراه شورای مرکزی حزب گرفته شد در روند تبلیغاتی انتخابات 23 ژوئن استانبول از برگزاری میتینگ خودداری کرده و هیچ برنامه تبلیغاتی برای این انتخابات برگزار نخواهد کرد. موضوعی که می تواند از دو زاویه عمده به آن نگاه کرد.

قبل از هر چیز باید گفت یکی از ویژگی های جالب رجب طیب اردوغان در عرصه سیاسی ترکیه اهمیت بیش از اندازه ای است که وی به نظرسنجی ها می دهد. به همین دلیل بود که بعد از حاکمیت آک پارتی در ترکیه شرکت های نظرسنجی تا این اندازه در این کشور رشد کردند و نهاد ریاست جمهوری ترکیه شرکت های بسیار بزرگ نظرسنجی وابسته به خود را دارد که دائماً در خصوص تحولات مختلف داخلی، خارجی، منطقه ای و ... در حال نظرسنجی هستند. بنابراین تصمیم اردوغان برای کناره گیری از میتینگ های انتخاباتی با توجه به ویژگی های اخلاقی وی نمی تواند بدون تحقیق و ارزیابی های مختلف در سطوح جامعه استانبول باشد و این نیز خود دو پیام اصلی دارد. یا این که رجب طیب اردوغان محبوبیت خود را در جامعه به خصوص در کلانشهر استانبول از دست داده و حضور وی در صحنه تبلیغ برای بینالی ییلدیریم به ضرر ایشان است و یا این که اردوغان از شکست بینالی ییلدیریم در انتخابات 23 ژوئن مطمئن شده و نمی خواهد بیش از این به اعتبار خود به خاطر یک مهره شکست خورده ضربه وارد کند. به خصوص بعد از آن که شرکت های نظرسنجی نزدیک به ریاست جمهوری ترکیه نیز پیروزی اکرم امام اوغلو نامزد حزب جمهوری خواه خلق ترکیه (CHP) را پیش بینی کردند چنین به نظر می رسد که اردوغان این روزها امید زیادی برای به دست آوردن استانبول ندارد. در صورت شکست ییلدیریم در انتخابات استانبول اردوغان دیگر تلاش نخواهد کرد تا نتیجه را به وسیله شورای عالی انتخابات تغییر دهد و شکست را خواهد پذیرفت. به جای این ها اقدامی دیگر در دستور کار قرار خواهد گرفت و آن هم تلاش برای محدود کردن اختیارات شهرداری کلانشهر استانبول خواهد بود که در این خصوص نیز سناریوهای مختلفی مطرح است.

به همین دلیل است که در آستانه انتخابات 23 ژوئن برخلاف انتخابات 31 مارس بیشتر ییلدیریم در صحنه حضور دارد تا اردوغان. تأکید بر مسئله بقای ملی که یکی از گفتمان های مهم ائتلاف جمهور پیش از انتخابات 31 مارس بود به طور کلی از میان برداشته شده و سیاست های کلامی در برخورد با کردها و مسئله کردها تغییر پیدا کرده است. این روزها نه تنها "گم شوید و به کردستان عراق بروید" در میتینگ های آک پارتی شنیده نمی شود بلکه از واژه "کردستان" نیز استفاده کرده و برای معارفه نخست وزیر جدید اقلیم کردستان به اربیل می روند. همچنین دولت باغچلی، رئیس حزب حرکت ملی ترکیه (MHP) و معمار اصلی گفتمان بقای ملی برای انتخابات 31 مارس 2019 شهرداری های ترکیه نیز کاملا در حاشیه قرار گرفته و آن شور و حراراتی را که در انتخابات 31 مارس داشت از دست داده است. دیگر نجات بقای ملی به وسیله انتخابات شهرداری ها (!) از سوی تشکیلات وابسته به حزب ملی گرای ترک MHP به گوش نمی رسد و کمتر از ادبیات حساسیت زا و قطب بندی کننده همچون ائتلاف ذلت [اصطلاحی که حاکمیت به ائتلاف اپوزیسیون تحت عنوان ائتلاف "ملت" اطلاق می کرد] استفاده می کنند.

در هر حال، در صورت شکست دوباره ییلدیریم در انتخابات استانبول اردوغان مسئول شکست معرفی نخواهد شد و مسئولیت شکست را ییلدیریم به تنهایی به دوش خواهد کشید. بعد از آن نیز باید منتظر تسویه های کلان در داخل حزب عدالت و توسعه بود که بلافاصله بعد از نشست G20 در ژاپن در دستور کار قرار خواهد گرفت.

خبرگزاری کردپرس/سرویس ترکیه