به گزارش کردپرس، در نزدیکی بزرگ ترین مخازن نفت عراق در اطراف شهرک دوبز در 20 کیلومتری شمال غرب کرکوک، پایگاه نظامی کی وان وجود دارد که بزرگ ترین یگان های رزمی آمریکا در شمال عراق را در کنار واحدهای نظارت هوایی و سامانه های رادار در خود جای داده تا در این زمینه با پایگاه عین الاسد در استان الانبار رقابت کند.

این پایگاه در اواخر دهه 70 قرن گذشته میلادی ساخته شد تا نیروی هوایی عراق از آن برای بمباران خاک ایران و به طور مشخص مناطق سرپل ذهاب، قصر شیرین و کرمانشاه در دوره جنگ هشت ساله میان دو کشور استفاده کند.

با این حال، نیروهای آمریکایی پس از حمله به عراق در سال 2003 میلادی، این پایگاه را به عنوان یک مکان اصلی برای خود قرار داده و در اشاره به نخستین حرف از کلمه کرکوک و عدد یک که به معنای نخستین پایگاه از مجموع اماکن نظامی موجود در این استان می باشد که همه آنها به کنترل نیروهای آمریکایی درآمدند، نام آن را کی وان (K1) گذاشتند.

مساحت پایگاه کی وان بیش از 15 کیلومتر مربع است و در جاده ارتباطی دوبز - کرکوک به سمت منطقه باجوان در شمال غرب این استان واقع شده، در مقابل آن نیز مخازن بزرگ نفت متعلق به شرکت دولتی بازاریابی نفت عراق (سومو) قرار دارد که مقر عملیات صادرات نفت خام از کرکوک به بندر جیهان ترکیه به شمار می آید.

این پایگاه که شامل انبارها و مخازن نظامی زیر زمینی، آشیانه های جنگنده، باند پرواز و فرود و سیستم های نظارت، کنترل و حسگر می شود، پیشتر چندین بار هدف حملات انتحاری گروه های تروریستی القاعده و داعش قرار گرفته که آخرین مورد آن در سال 2017، کشته شدن شماری از نگهبانان را در پی داشت.

پس از خروج نیروهای آمریکا از عراق در سال 2011 نیز پایگاه کی وان تبدیل به مقر نیروهای عراقی و به طور مشخص لشکر دوازدهم ارتش شد با این حال، این لشکر پس از فروپاشی سریع نیروهای ارتش در سال 2014 در پی تهاجم داعش به شمال و غرب کشور، از پایگاه عقب نشینی کرد.

با وجود سقوط بیشتر مناطق نزدیک آن به دست داعش، پایگاه کی وان به دلیل استحکامات موجود در آن و پیشروی نیروهای پیشمرگ به این منطقه، همچنان پایدار باقی ماند؛ نیروهایی که پس از مدتی نیروهای عراقی موجود در پایگاه را وادار به خروج و تحویل کامل پایگاه به آنها کردند..

این وضعیت تا سال 2017 ادامه یافت تا این که در نتیجه حمله نظامی دولت فدرال در واکنش به اقدام اقلیم کردستان در برگزاری همه پرسی جدایی از عراق که منجر به خروج نیروهای پیشمرگ از کرکوک و دیگر شهرهای نزدیک آن و وادار ساختن آنها به عقب نشینی تا داخل اربیل شد، پایگاه کی وان بار دیگر به کنترل بغداد درآمد.

به دنبال تشکیل ائتلاف بین المللی برای جنگ علیه داعش در پایان سال 2014 نیز پایگاه کی وان بار دیگر میزبان صدها نیروی آمریکایی به همراه کاروان های متشکل از خودروهای نظامی و زرهی و بالگردهای آپاچی و بلاک هوک شد.

نیروهای آمریکایی مستقر در پایگاه در حال حاضر به آموزش نیروهای عراقی و مجهز ساختن یگان های جدید به اسلحه و مهمات مورد نیاز آنها می پردازند و در کنترل فعالیت های داعش در منطقه العظیم در استان دیاله در مرز ایران و کوهستان حمرین تا دشت موصل و بیابان البعاج در مرز سوریه نیز پیشگام هستند.

همانند سایر پایگاه ها و اردوگاه های عراق که نیروهای آمریکایی در آنها حضور دارند، پایگاه کی وان نیز نیروهای مشترک عراقی مسئول پرونده امنیتی کرکوک و حومه آن را در خود جای داده با این حال نیروهای آمریکایی که صدها نفر می باشند، بخش جدایی از پایگاه را در اختیار دارند همان گونه که در پایگاه های عین الاسد و حبانیه در استان الانبار و فرودگاه های این استان و بغداد نیز این چنین است.

این پایگاه که همانند دیگر پایگاه های محل استقرار نیروهای آمریکایی در عراق، گروه های حشد الشعبی اجازه ندارند بدان نزدیک شوند و تا 10 کیلومتری آن حضور داشته باشند، به طور مشخص در سایه تنش های کنونی میان جریان های کُرد از یک طرف و جریان های عرب و ترکمن از طرف دیگر، تبدیل به مرکز تعادل در داخل استان کرکوک نه تنها در سطح امنیتی بلکه حتی در سطح سیاسی نیز شده است.

در همین راستا نیز یک مسئول عراقی در شورای استان کرکوک در گفت و گو با العربی الجدید در این باره اظهار داشت: پایگاه کی وان که مرکز برقراری آرامش میان بغداد و اربیل و محل هماهنگی تلاش های ارتش عراق و نیروهای پیشمرگ در مناطق مورد مناقشه به شمار می آید، ممکن است در مرحله پیش رو و همزمان با نزدیک شدن تاریخ برگزاری انتخابات شوراهای استان ها و تصمیم بغداد برای انجام سرشماری عمومی در سال آینده میلادی، نقش مهم تری را ایفا کند چرا که انتخابات باعث تشدید رقابت میان قومیت های مختلف کرکوک می شود و سرشماری عمومی عراق نیز مناطق مورد مناقشه بغداد و اربیل در چارچوب ماده 140 قانون اساسی را در بر می گیرد و احتمال دارد منجر به تغییر وضعیت برخی از این مناطق، ابقای برخی از آنها تحت کنترل دولت فدرال و واگذاری برخی دیگر به اقلیم کردستان شود که چنین شرایطی نیز پیش بینی می شود اعتراضات و هرج و مرج را به دنبال داشته باشد.

مسئول مذکور که نام وی فاش نشده، ضمن تاکید بر این که پایگاه کی وان در حال حاضر محل اصلی هماهنگی امنیتی عملیات علیه عناصر باقی مانده داعش در عراق به شمار می آید، افزود: این پایگاه به دلیل موقعیت جغرافیایی خود در نزدیکی خاک ایران و همچنین وجود آن در مسیر مهمی که شرق عراق را به شمال آن و خاک سوریه متصل می سازد، بیشتر از سایر پایگاه های در بر گیرنده نیروهای آمریکایی در عراق، باعث آزردگی و ناراحتی ایرانیان می شود.

این مسئول عراقی همچنین تصریح کرد: طی مدت گذشته، پایگاه به ابزاری برای تهدید و حتی قتل تبدیل شده جایی که داعش بسیاری از شهروندان از جمله مسئولان محلی مناطق اطراف را با ادعای این که جاسوس و یا به اصطلاح خود "گروه کی وان" هستند، به قتل رساند؛ از سوی دیگر جریان های سیاسی نیز یکدیگر را به هماهنگی با این پایگاه در رابطه با پرونده های مربوط به نامزدهای تصدی مناصب خالی استان متهم می کنند و حتی کار به جایی رسیده که هر کس به سرعت ثروتمند می شود، نخستین اتهامی که به وی وارد می کنند این است که به عنوان پیمانکار غذا و حمل و نقل، مجری مناقصه پروژه های خدمات و توسعه و یا فعالیت به عنوان مترجم یا همکار، با نیروهای آمریکایی مستقر در پایگاه تعامل دارد.

در رابطه با این مسئله نیز سفیان الجبوری، عضو جبهه عربی در کرکوک در گفت و گو با العربی الجدید می گوید: با وجود آن که کی وان یک پایگاه نظامی است همواره ما را به یاد این مسئله می اندازد که آمریکایی ها پیش از خروج دوباره از عراق باید آن چه را ویران کردند، درست کنند.

الجبوری در این باره تاکید کرد: در حال حاضر هیچ گونه نگرانی در قبال شهر کرکوک وجود ندارد چرا که نه نیروهای پیشمرگ توانایی تحمیل خواسته های خود و ورود به شهر با وجود مخالفت بغداد را دارند و نه این که احتمال بروز هرج و مرج و تهدید امنیت شهر وجود دارد؛ حضور آمریکایی ها در این پایگاه یک نقطه تعادل واقعی میان همگان است.

هوال احمد، عضو جریان مدنی در کرکوک نیز به نوبه خود در گفت و گو با این روزنامه در این باره اظهار داشت: شاخص ترین کاری که هم اکنون در پایگاه کی وان انجام می شود، آموزش نیروهای امنیتی بدون توجه به قومیت و مذهب آنها می باشد که این مسئله برای کرکوک اهمیت دارد.

احمد ضمن ابراز امیدواری نسبت به خروج نیروهای آمریکایی، با این حال اذعان کرد: در شرایط کنونی آنها عامل امنیت برای جلوگیری از تبدیل احتقان به انفجار به شمار می آیند و چنین چیزی برای ما بسیار مهم است.

این در حالی است که راکان سعید الجبوری، سرپرست استانداری کرکوک اواسط ماه گذشته میلادی با سرهنگ دوم برگ هارد، فرمانده نیروهای آمریکایی مستقر در پایگاه کی وان دیدار کرده و در این دیدار نیز به تمجید از جنگ علیه داعش و پشتیبانی از تلاش های در جریان برای برقراری دوباره ثبات در مناطق آزاد شده پرداخت.

در دیدار الجبوری و هارد همچنین وضعیت امنیتی استان کرکوک به ویژه مناطق آزاد شده در سایه عملیات نظامی اخیر در مناطق جنوب استان از جمله منطقه دره چای و کوهستان حمرین با مشارکت همه نیروهای امنیتی عراق علیه عناصر مسلح داعش و پناهگاه های آنها مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

محمد جاف، کارشناس امور امنیتی در کرکوک نیز به نوبه خود در گفت و گو با العربی الجدید در این باره تصریح کرد: پایگاه کی وان این مسئله را یادآوری می کند که عراق همچنان نیازمند پشتیبانی بین المللی است و دولت فدرال در بغداد توانایی گسترش نفوذ خود در سراسر کشور را ندارد.

جاف در ادامه افزود: مهم است به این مسئله اشاره کنیم که این پایگاه مرکزی برای گسترش صلح یا ثبات در کرکوک نیست بلکه بخشی از مشکل عراق از سال 2003 تاکنون به شمار می آید با این حال می توان با وجود گرایش آمریکایی ها به سمت بغداد در اختلافات آن با اربیل از سال 2017 تاکنون، پایگاه را نقطه تعادل در تعارض برنامه های مختلف قلمداد کرد.

منبع: روزنامه العربی الجدید چاپ لندن

ترجمه: خبرگزاری کردپرس- سرویس عراق و اقلیم کردستان