15 مرداد سالروز غروب صدایی آسمانی و زلال/ سید علی اصغر کردستانی ستاره ای که ماند

سرویس کردستان- «از آن شب‌هایی بود که فضلا و ادبا و اعیان تهران در خانه یکی از رجال پایتخت دور هم جمع بودند. تازه آواز قمرالملوک وزیری به پایان رسیده بود؛ که صدای آوازی بالا‌تر از صدای قمر بلند شد و این آغازی بود برای ورود مردی مرموز و لاغر اندام به تاریخ موسیقی ایران که تا آن شب کسی چیزی از او نشنیده بود.»

به گزارش کُرد پرس، این یکی از روایت هایی است که در مورد یک صدای آسمانی از دیار کردستان به عرصه موسیقی نوشته شده است. سید عل اصغر کردستانی، نامی که در کردستان آشنایی نزدیک است، انگار که همین چند لحظه قبل کنارت بوده است و برایت آهنگی روایت کرده است با صدایی زلال و آسمانی.

می‌گویند تابستان ۱۳۰۷ یا ۱۳۰۸ تنها یک ماه در تهران به سرد برده است و چند صفحه با صدای او ضبط شد که این صفحات نشان از نابغه‌ای بی‌تکرار در موسیقی آوازی کشورمان دارد. تنها همین چند صفحه ضبط شده باعث شده نام سیدعلی اصغر کردستانی در آسمان موسیقی ایران جاودانه باشد. پس از این حضور یک ماهه سید در تهران؛ او دوباره به کردستان بازگشت تا تمام روایت تاریخ موسیقی ایران از او به همین چند صفحه و چند روایت افسانه‌گونه و متضاد محدود شود و دوباره در غبار تاریخ ناپدید شود.

اطلاعات محدود و ضد و نقیضی درباره سیدعلی‌اصغر کردستانی وجود دارد که می‌گوید او بین سال‌های ١٢۵۵ تا١٢۶٠ خورشیدی در روستای صلوات‌آباد در نزدیکی سنندج به دنیا آمده و گفته می‌شود در سال ۱۳۱۵ درگذشته است، اما تاریخ دقیق درگذشت این خواننده مشخص نیست. سید با بانویی به نام ماه‌شرف خانم ازدواج کرده بود و ثمرهٔ ازدواجش سه پسر به نام‌های سیدعبدالاحد، سیدمسیح و سیدعلی‌اشرف و دو دختر به نام‌های زهرا و شرافت بوده‌است.

زنده‌یادعباس کمندی (موزیسین و شاعر و پژوهشگر کورد) در کتاب کم‌حجمی با عنوان «سیدعلی اصغر کردستانی» که در سال ۱۳۶۴ منتشر شده؛ درباره این خواننده و مسافرت‌ کوتاه مدتش به تهران آورده است: «... یک شب در تهران و در منزل یکی از رجال مملکتی با حضور دولتمندان و هنرمندان و ادبای تراز اول، جشنی بر پا می‌شود سردار اعظم، سید را همراه با خود به آن جشن می‌برد. یکی از خوانندگان آن جشن، قمرالملوک بود... بعد از خاتمهٔ آواز قمر، سید از طرف سردار اعظم به حاضرین معرفی و از وی تقاضای خواندن می‌شود... سید صدای خود را یک گام بالا‌تر از صدای قمر وسعت داده و با تمام قدرت شروع به خواندن می‌کند و تمام اهل مجلس و خصوصاً موسیقیدانان را به تعجب و تحسین وامی‌دارد...»

ظاهرا سیدعلی اصغر کردستانی با مخارج سردار اعظم حدود یک ماه در تهران می‌ماند؛ با اینکه حدود چند قطعه بیشتر از این خواننده باقی نمانده اما عباس کمندی نوشته است: «(سیدعلی اصغر کردستانی) در یک شرکت صفحه پرکنی به نام پلیفون حدود سی آهنگ متفاوت، همراه ارکستر بر صفحهٔ گرامافون ضبط کرد. نوازندگانی که سیدعلی اصغر را در این ضبط همراهی نموده‌اند مشخص نیستند مگر اینکه با دسترسی به آرشیو صدا و سیما بتوان به چیزی دست یافت. اما به گفته سیدعبدالاحد، پدر همواره از دو نوازنده به نام‌های کمال تار زن و حسن کمانچه‌نواز به نیکی یاد می‌کرده است. صفحات سید بعد‌ها در بین متنفذین کردستان پراکنده و به مرور زمان به علت دست به دست شدن تعدادی از آن‌ها از بین رفت بعد از تاسیس رادیو سنندج در سال ۱۳۲۷ یا ۲۸ از خانوادهٔ آصف دیوان به دست آمد و جهت استفادهٔ عموم کپی‌برداری شد...»

گفته می‌شود در دوره دوم ضبط صفحات پُلیفُن در ایران یعنی سال ١٣٠٧ و انتشار صفحات در سال ١٣٠٨، روندی برای دعوت از هنرمندان، ضبط صفحه و قرارداد با آن‌ها صورت گرفت.

اسفند سال 135 بنای یادبود آرامگاه «سیدعلی اصغر کُردستانی» در روستای صلوات آباد سنندج رونمایی شد.

کد خبر 135326

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha