به گزارش کُردپرس،قبل‌ترها تا اسم کُرد در تهران می‌آمد،ذهن‌ها را به سمت کارگری و بنایی و باربری در بازار تهران می رفت .اما خصوصیت زندگی مدرن در دو دهه اخیر و تحرک افقی و عمودی، منزلت جامعه کُردی در ایران را به نحویی ارتقاء داده که موفقیت تحصیلی و پیشرفت شغلی،چیز عجیبی نیست و امروز پر بیراه نیست اگر بگوییم کُردها نیز همپای با شهروندان دیگر ایران در فعالیت‌های اقتصادی کشور و پایتخت حرفی برای گفتن،دارند. شاید پیشتر در مستند«طهران»که به تاریخ شهر تهران و رشد آن در طی نسل های گذشته تا به امروز می پرداخت، زحمت ساخت و سازهای این شهر را بر دوش کارگران کُرد و افغانی گذاشته بود،اما امروز می‌توان گفت که کُردها به مراکز اقتصادی پایتخت نفوذ کرده‌اند.امروز دیگر رد کُردها در بازار میوه و تربار،کله‌پزی،بازار آهن و حتی بازار طلا و ارز نمایان است و آنها بخشی اصلی از مدیریت این مشاغل هستند.کُردپرس در چهارچوب گزارش‌های میدانی و تحقیقی خود این بار به سراغ یک شغل دیگر که شهروندان کُرد در آن‌حضور فعال دارند رفته و گزارشی تهیه کرده که در ادامه می‌آید:
شاید بتوان گفت موج اول گسترده حرکت کُردها به تهران را به مهاجران ایلامی الاصل ساکن عراق نسبت داد.مهاجرتی ناخواسته که از بد روزگار سرنوشت محزونی را در عراق برایشان رقم زده بود و جلای دیار کردند و در تهران ساکن شدند.این دسته از مهاجران که نزدیک به یک سده در عراق نقش مهمی در اقتصاد و بازرگانی این کشور داشتند پس از به روی کار آمدن حکومت بعث مجبور به ترک عراق می‌شوند و در راه مهاجرت خود از عراق و ایلام،تعداد زیادی از آنها تهران را بعنوان مسکن خود انتخاب می‌کنند.
«عبدالقادر مرادی» از کاسبکاران بازار آهن تهران می‌گوید:نسل اول ما حدود ۴۰، ۵۰ سال پیش به تهران آمد و در بازار آهن مشغول بکار شد و امروز نسل‌های بعدی شغل پدران خود را ادامه می‌دهند.
او می‌گوید:کُردها و ایلامی‌ها بخشی از بازار آهن تهران را می‌چرخانند و امروز در تهران در این شغل شناخته شده هستند.
گویا خصوصیت شغل‌هایی که مورد استقبال خانوادگی و منطقه‌ای قرار می‌گیرد،همین دنباله‌دار بودن و همگیر شدن در بین دیگر همشهریان است.مرادی اظافه می‌کند:نسل‌های جدید که پدرانشان به تهران آمده‌اند امروز در بازار آهن این شغل را ادامه می‌دهند و در حال بسط و ارتقاء آن هستند.
«محمدی» یکی دیگر از کاسبان کُرد بازار آهن در این رابطه می‌گوید:بخش زیادی از بازار پامنار تهران در اختیار همشهریان خودمان است اما امروز به دلیل بدی شرایط کار و فشار اداره مالیات،بازار از آن تب و تاب افتاده است.
او با گلایه از رکود بازار آهن همچون دیگر صنعت‌های کشور،می‌گوید:بازار مریض است و به خواب فرو رفته و کاسبی دیگر رونق ندارد.در حال حاضر خبری از کاسبی نیست.
او با اشاره به دلایل رکود بازار توضیح می‌دهد:یک دلیل آن به تحریم‌ها برمی‌گردد و دلیل دیگر به رکود در صنعت ساخت و ساز کشور و مسکن مربوط است.بازار آهن به صورت مستقیم به بازار مسکن وصل است و در این شرایط صادرات را هم تحت تاثیر قرار داده است.
«مرادی» از کاسبان بازار آهن تهران می‌گوید:من سال ۷۰ به تهران آمدم و مشغول بکار شدم.ابتدا بازار آهن در خیابان خیام جنوبی نزدیک میدان‌شوش بود اما بعد به دلیل گلایه از ایجاد سر و صدا برای ساکنین و فشار شهرداری،یک تعاونی تشکیل شد و محل بازار آهن به بزرگراه آزادگان انتقال پیدا کرد و امروز در مجتمع آهن مکان فعالیت‌ها ادامه دارد.
«رسولی» از دیگر کاسبان کُرد بازار آهن تهران می‌گوید:تا پیش از تحریم‌ها،دوستان به صادرات آهن و فلزات می‌پرداختند و اقلامی مانند تیر آهن،نبشی،فنس،توری حصاری،مفتول گالوانیزه،میلگرد،رابتس،مفتول آرامتوربندی را صادر می‌کردند اما امروز به دلیل شرایط تحریمی صادرات متوقف شده است.
گویا کُردها و مخصوصا شهروندان ایلامی در این حرفه پیشرفت خوبی کرده‌اند و حتی یکی از ایوانی‌های مقیم تهران کارخانه آهن کوچکی در شهرستان ایوان غرب تاسیس کرده است.در واقع علاوه بر بازار داخلی در بازار خارجی هم کُردها فعال هستند.
چرخی در بازار آهن آزادگان می‌زنم،مجتمع بزرگی است و انواع و اقسام محصولات در آن یافت می‌شود.از مرادی از کاسبان بازار آهن درباره تعداد شهروندان کُردی که در بازار آهن فعال هستند،سوال می‌کنم،او جواب داد:آمار دقیقی ندارم اما بیش از ۲۰۰ نفر در کار خرید و فروش آهن در این بازار حضور دارند و با داخل و خارج معامله می‌کنند.
حال جدای از این بازار ،کُردها در بازار مزایده هم فعال‌هستند و در مزایده بازار آهن هم دستی دارند.
«محمدی» می‌گوید: تعدادی از همشهریان کُرد در بازار مزایده فعال هستند،بازاری که در جاده بهشت زهرا قرار دارد و محل مهمی در خرید و فروش آهن است.
پس از بازار اصلی آهن و همچنین بازار مزایده،کُردها در بازار ضایعات آهن هم نقش پررنگی دارند.به خلازیر می‌روم و چرخی در کهنه فروشی‌ها می‌زنم.بازار ضایعات از بازار اصلی داغ‌تر است و ایلامی‌ها اینجا هم نقش پررنگی در خرید و فروش محصولات آهنی و البته ضایعات دارند.
«عزیزی» می‌گوید:ضایعات را جمع می‌کنیم و با کارخانه‌ها قرارداد داریم و برای ذوب آنها را برمی‌گردانیم.شرایط قبلا بهتر بود اما امروز بازار رونق ندارد و منتظریم که شرایط به دوران قبل برگردد.
کُردها در تهران همانند دیگر اقوام کشور علاقمند به صنف های بخصوصی هستند .مثلا زنجانی ها در حرفه نانواداری ، شمالی ها در حرفه لاستیک فروشی ،آذری ها در بازار پیشانی اصناف هستند.در این میان کُردستانی ها به حرف هایی همچون میوه فروشی و کله پزی و مریوانی‌ها و سردشتی‌ها در بازار ارز و طلا و همچنین ایلامی ها در صنعت آهن رشد کرده‌اند.این حضور شهروندان کُرد در سطح بالای مشاغل مختلف نشان می‌دهد که کُردها برای تحرک اجتماعی به تلاش‌های فردی و گروهی خودشان تکیه می‌کنند و هرچند مناطقشان جزء مناطق کمتر برخوردار است،اما سعی می‌کنند راه پیشرفت اقتصادی را پیدا کنند.
گزارش از/ افشین غلامی
نظر شما