دوستی تعریف میکرد: چندین سال قبل یکی از آشناهایمان کە کردستان عراق زندگی میکرد بە تهران آمدە بود. برای انجام کاری بیرون رفتە بودیم و داخل شهر میگشتیم. میگفت: دوست کُرد عراقی من با تعجب بە ساختمان های بلند، خیابان ها و پارک ها نگاە میکرد و گفت: «شماها خیلی ثروتمند هستید. پرسیدم: چگونە بە این نتیجە رسیدی؟ گفت: این بزرگراە ثروتە، این ساختمان بلند ثروتە، اون پارک بزرگ ثروتە، این دانشگاە ثروتە، اون بیمارستان ثروتە. همه ی این ها ثروت های جمعی کە این شهر دارد. من الان جیبم پُرِ پولە ولی این ثروت من ثروتە فردیە امروز هست ممکنە فردا نباشە. اما این دانشگاە یک ثروتە جمعیە کە میتونە صدها سال باشە.»
وقتی فیلم های کشورهای پیشرفتە را میبینم چیزی کە بیشتر از همە برای من بینندە جالب است این است کە شخصیت داستان ما در یک آپارتمان کوچک با وسایل محدود یک زندگی سادە دارد اما همین فرد بە محض اینکە از آپارتمان خود خارج میشود و وارد دنیای بیرون میشود همە چیز بە یکبارە عوض میشود. بیرون، ما با حجم عظیمی از ثروت جمعی مواجه میشویم.
با خیابان های شیک و بزرگ کە همچون آینە برق میزنند، با آسمانخراش ها، با سیستم حمل و نقل پیشرفتە جایی کە قطار و ماشین و دوچرخە و قایق و هواپیما هر کدام در مسیر خود در حال جابجا کردن مسافرند. با مدارس و دانشگاههای عظیم و فول امکانات، با بیمارستانهای فوق پیشرفتە با تجهیزات مدرن، با کارخانجات مبهوت کنندە، با فضاهای سبز عالی مملو از حجمها و تندیسهای هنری روح نواز، با ورزشگاههای خیرە کنندە روبرو میشویم. اینجاست کە میفهمم آنچە در این ممالک مهم است ثروت جمعی است نە ثروت فردی. حالا این را مقایسە کنید با وضعیت خودمان.
در این چند سال اخیر تلاش بیشتر مردم این شهر و کشور برای این بودە تا خانەهای مجلل تر بسازند با وسایل گرانقیمت تر. رقابتی کُشندە برای پُر کردن جیب خویش.
هر روز چیز تازەای بە منازل افزودە میشود. شیکتر و خوشگلتر از دیروز اما آن بیرون چە اتفاقی افتادە است؟ هر چە بە داخل خانەها افزودە میشود چیزی یا چیزهایی از بیرون کم میشود. چالە چولەهای خیابانها هر روز بیشتر میشود، خیابانها کوچکتر میشوند؛ ماشینها بزرگتر و بیشتر. پیادە روها فجیعتر ، مدارس آرُختەتر، بیمارستانها کم امکاناتتر، دانشگاەها بی رونقتر بی امکاناتتر، فضاهای سبز کم توانتر. در کل نە تنها بە ثروت جمعی چیزی اضافە نشدە و نمیشود؛ همین ثروتی هم کە طی دهەها جمع شدە در حال نابودی است. با این اوصاف قطعا چند سال دیگر داستان ما هم داستان آن دوست کورد عراقی میشود کە جیبهای فردیمان پُر ولی جیب جمعیمان تُهی خواهد بود.
ما بە شدت بە دنبال جمع کردن ثروت فردی هستیم و ثروت جمعی رو بە زوال و نابودی رفتە است. غافل از اینکە همین ماشین چند میلیاردی کە زیر پاست لازمەاش بودن خیابانی است مرتب با آسفالت مناسب تا بتوانی در آن رانندگی کنی و پُز بدهی.
همین تیپ و قیافە شش در چهار اگر مریض شد لازمەاش بیمارستانی است با امکانات تا در آن مداوا شوی. اگر میخواهی درس بخوانی باید مدرسەای، دانشگاهی با تکنولوژی روز دنیا باشد. همین تلویزیون هشتاد اینچی لازمەاش بودن برق است تا بتوانی با آن فیلم ببینی. همین باغچە داخل حیاط لازمەاش آب است تا سر سبز بماند. همین ریە نیازمند هوایی سالم است تا اکسیژن بگیرد. این ثروتهای فردی نیازمند ثروتهای بزرگتری است تا بتوانی از آنها استفادە کنی. اگر ثروتهای جمعی نباشند ثروتهای فردی برای تو بیفایدە خواهند بود.
مسئولین هم بە طریق اولی بە جای توجە بە ثروت جمعی بە فکر ثروت فردی و انباشت پول در جیب خود هستند. سلطانهای متعدد سر بر آوردند و سلاطین دیگر در راهند. هشدار! ثروتهای جمعی را اضافە کنید نە همینهایی را هم کە ماندەاند بە باد دهید. امروز همە و در راس آنها کاربدستان باید در فکر نگهداری، انباشت و توجە صد در صدی بە ثروت و سرمایەهای جمعی باشیم نە ثروت فردی.
شورای شهرها با توجە بە مسئولیت خویش در تجهیز و نگهداری شهر و انتخاب شهردار میتوانند سهم قابل ملاحظەای در توجە بە ثروت جمعی و اجتماعی شهر داشتە باشند کە متاسفانە تجربە سالهای گذشتە خلاف این مهم را نشانە گرفتە است.
اکنون شوراهای جدید شهر سر کار آمدەاند. بخش عمدەای از عمران، نگهداری و آبادانی شهر و ارتقای ثروت جمعی آن در دستان شوارا و انتحاب شهردار است. با آنهاست کە مسیر گذشتە را در دعواهای میان خود سر افزایش ثروت فردی ادامە دهند یا طرحی نو در اندازند. روی سخن با اعضای جدید شوراها و مخصوصا شورای شهر سقز است. اگر بە جای اهتمام بە ارتقای سرمایەهای جمعی و اجتماعی این شهر در جستجوی راەهای انباشت سرمایە شخصی و فردی خود باشید قطعا فرجام روشنی نخواهید داشت.
نظر شما