به گزارش کردپرس، روز گذشته رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در حالی به سوچی سفر کرد که هنوز درگیر پس لرزه های سفرش به نیویورک بود. سفر اردوغان به نیویورک با وجود هزینه هنگفت حاصلی برای او نداشت. در این یادداشت به سفر اردوغان به نیویورک، برنامه ها و نقشه هایش، و آنچه که از این سفر عایدش شد می پردازیم.

پیش از سفر به نیویورک چند رسانه از احتمال آب شدن یخ ها بین اردوغان و بایدن سخن گفته بودند. به نظر می رسید اردوغان می خواهد با دستی پر به نیویورک برود.

اردوغان چند روز پیش از سفر از کتابی رونمایی کرد که ادعا می کرد خودش نوشته است؛ کتابی با عنوان «جهانی عادلانه تر ممکن است». علیرغم تبلیغات وسیع این کتاب در ترکیه، و هزینه هنگفتی که روی دست دولت گذاشت، هیچ کس از آن استقبال نکرد، با این همه اردوغان امیدوار بود که دیدارهای نیویورک به مراسمی برای تبلیغ کتابش تبدیل شود.

او همچنین پیش از رفتن به نیویورک از جو بایدن رییس جمهور آمریکا به عنوان «دوست عزیزم» نام برد و به نظر می رسید امیدوار است دیداری دوجانبه با وی داشته باشد. در کنفرانس خبری برگزار شده پیش از پرواز به آمریکا، خبرنگارها از او درباره چیزهای مختلفی سوال پرسیدند با این همه هیچ کدام درباره دیدار احتمالی او با بایدن چیزی نپرسید، زیرا تا آن لحظه خبری از بایدن مبنی بر دیدار نیامده بود. اردوغان مثل همیشه پشت میز نشست و به پرسش های از قبل تعیین شده از سوی خبرنگارهای درباری پاسخ داد. او مدت هاست که دیگر نمی تواند به پرسش های خبرنگارهای مختلف بدون برنامه ریزی قبلی پاسخ دهد. اول این که موج نقد هایی را که با پرسش ها می آیند بر نمی تابد، دوم این که به دلیل شرایط سلامتی اش گاهی در درک جمله های بلند مشکل دارد (جوهری گوون).

اردوغان دو خودروی ضد گلوله آخرین مدل (S600 GUARD) مرسدسش را با هواپیما با خود برد. او در حالی این خودرو ها را با هزینه هنگفت تحمیلی به دولت به آمریکا برد که سفارت ترکیه در آمریکا تعدادی خودروی مرسدس ضد گلوله دارد و اصلا نیازی به پرداخت این همه هزینه نبود. هزینه جابه جایی این خودروها چیزی بالغ بر 2.3 میلیون لیر شد. قیمت این خودرو در ترکیه چیزی در حدود 40 میلون لیر است. خودرویی که حتی از سوی مرکل در آلمان هم مورد استفاده قرار نگرفته است.

اردوغان در اقدامی نمایشی با راه انداختن دسته همراهی با خودروهای مرسدسش در خیابان های نیویورک راه بندان راه انداخت و به همه نشان داد که رئیس جمهوری مهم در حال رفتن به سازمان ملل است. با این همه تصاویر منتشر شده از رژه دسته محافظان او چیزی جز ریشخند و ابراز تاسف در بین رسانه های داخلی ترکیه نداشت. جان دوندار خبرنگار افشاگر ترکیه، این اقدام را نمایشی پوچ دانست. دکتر محمت افه چامان استاد دانشکده علوم سیاسی دانشگاه مموریال نیوفوندلند کانادا او را با نقش دیکتاتور فیلم کمدی «دیکتاتور» مقایسه کرد؛ و جوهری گوون روزنامه نگار افشاگر ترکیه در برلین، گفت که این کار نشان دهنده خوی مافیایی دولت اردوغان بود. «چنان که رهبران مافیا برای ورود به مکان ها از همراهی رژه و محافظ برای نشان دادن حشمت خود استفاده می کنند.» این رژه در حالی انجام شد که بوریس جانسون کمی پیش از اردوغان از همان مسیر تنها با دو تن از محافظانش قدم زنان به سوی سازمان ملل رفت.

برنامه اردوغان برای رفتن به آمریکا شامل دیدار های مهم با سران بسیاری از کشورها بود، به علاوه دیدار دوجانبه با ایلان ماسک و اعضای شرکت تسلا، و جف بزوس رئیس آمازون. اردوغان در راستای میل به رهبری جهان که در کتابش هم از آن سخن رانده است، می خواست این دیدارها را تبدیل به نمایشی تبلیغاتی برای کتابش کند و با سران کشورها و کتابی که به زبان های مختلفت ترجمه شده است عکس بگیرد. با این همه هیچ کدام از روسای جمهوری که او نیت دیدارشان را داشت برای دیدار با اردوغان ابراز تمایل نکردند.

اردوغان خانه تُرک را با صرف مبلغی بالغ بر 291 میلیون دلار در حالی افتتاح کرد (T24) که همزمان با آغاز سال تحصیلی بسیاری از دانشجویان به دلیل نبود خوابگاه کافی، و گرانی شدید کرایه خانه ها در خیابان ها خوابیدند. با این همه اردوغان معترضان به این بحران را «دروغگو» خطاب کرد و به دانشجویان گفت: «بالا تا پایینتان سراسر دروغ است». او برج بی قواره خانه ترک را با ادعای این که از امپراطوری ترک سلجوقی الهام گرفته شده است، افتتاح کرد. برجی که درست در مقابل ساختمان سازمان ملل قرار دارد تا چشم در چشم آن بیاندازد. کاری نمایشی برای نشان دادن اقتدار دولت ترک.

با گذشت دو روز از سفر اردوغان به نیویورک، و افتتاح خانه ترک، رسانه های بین المللی توجه زیادی به حضور پر سر و صدای او نکردند. او مجبور شد با ترتیب دادن یک کنفرانس مطبوعاتی در ساختمان خانه ترک و با حضور مطبوعات خودی به پرسش های خودشان پاسخ دهد. در همین خانه ترک بود که اردوغان به دلیل ناتوانی «حسن مراد مرجان» سفیر ترکیه در واشنگتن برای برنامه ریزی دیدار با سران کشورها و سران شرکت های تجاری مهم مانند تسلا و آمازون، در مقابل دیدگان جمعیت حاضر بر سر او فریاد کشید (جوهری گوون).

با این همه اردوغان دست از تلاش برای دیدارها بر نداشت و با تعدادی از مدیران متوسط سازمان ملل دیدار و کتاب خود را به آنها هدیه کرد (جوهری گوون). با این همه پس از رفتن مدیران کتاب ها با بی توجهی روی میزها جا ماندند و خشم و دلشکستگی آقای رئیس جمهور را بیشتر کردند. در نهایت کسی جز بوریس جانسون رئیس جمهور انگلیس و چند تن از رهبران کشورهای کوچک، کسی حاضر به دیدار با اردوغان نشد.

اردوغان با بردن علی ارباش رئیس سازمان دیانت ترکیه با خود و دیدار با برخی رهبران مسلمان انجمن های اسلامگرای آمریکا سعی بر نشان دادن حمایت مسلمانان از خودش در قالب یک رهبر مسلمان کرد، با این همه، این نقشه نیز افاقه نکرد.

از دیگر حواشی ناراحت کننده سفر اردوغان به نیویورک می توان از تحقیر او توسط کیریاکوس میتسوتاکیس نخست وزیر یونان نام برد. اردوغان پیش از سفر به نیویورک ادعا کرد که کیریاکوس میتسوتاکیس نخست وزیر یونان خواستار دیدار دو جانبه با اردوغان در حاشیه جلسات سازمان ملل شده است، اما این جمله هنوز از دهان رئیس جمهور بیرون نیامده بود که با تکذیب دولت یونان مواجه شد.

دولت یونان در اقدامی عجیب پس از نادیده گرفتن اردوغان، اکرم امام اوغلو شهردار کلان شهر استانبول و یکی از امیدهای انتخابات آینده ترکیه، را به آتن دعوت کرد، و این شهردار جوان اپوزیسیون که بر صندلی سابق اردوغان تکیه زده است، مورد استقبال شخص میتسوتاکیس نخست وزیر یونان قرار گرفت. دیداری که از سوی رسانه های ترکیه بایکوت شد و حتی رسانه های اپوزیسیون که همه خبرهای امام اوغلو را منتشر می کنند، جرات پرداختن به آن را پیدا نکردند. آمریکا نیز که با نادیده گرفتن اردوغان قلب او را آزرده بود، با اعلام ایجاد پایگاه های نظامی جدید در یونان نمک به این زخم پاشید.

بی توجهی بایدن به اردوغان به قدری باعث رنجش خاطر او شد که هنوز باز نگشته از برنامه اش برای سفر به روسیه و خرید باتری های جدید S-400 روسی خبر داد. او که پیش از سفر بایدن را دوست عزیزم، خطاب کرده بود در بازگشت گفت: «در تمام عمرم با هیچ رئیس جمهوری از آمریکا چنین رابطه ای نداشتم!»

او در اقدامی فوری پس از بازگشت به ترکیه راهی سوچی روسیه شد و با پوتین دیدار کرد. دیداری که بدون کنفرانس مطبوعاتی پس از گذشت سه ساعت به پایان رسید و هیچ کدام از طرفین اطلاعاتی درباره محتوای آن ارائه نداد. پوتین نیز که از هیچ فرصتی برای انتقام گیری های سیاسی دریغ نمی کند، مواضع ادلب و عفرین را در طی همین روزها بمباران کرد.

این شد که اردوغان پس از بازگشت از نیویورک با دست های خالی، برای انحراف افکار عمومی، تلاش کرد تا خبرهای دیگری را پر رنگ کند. با این همه چون دستش خالی بود، و در نبودش اپوزیسیون ماجرای مسئله کرد و مشروعیت حزب دموکراتیک خلق ها (HDP) را به مسئله روز ترکیه تبدیل کرده بود، برای انحراف افکار عمومی از انتشار تصویر خود درحال بازی بسکتبال، و انتشار تصاویری از بازی با گربه اش «پیت پیت شکر» استفاده کرد.

به نظر می رسد سفر پرهزینه رئیس جمهور نه تنها فایده ای برای ترکیه نداشت، بلکه او با دست خالی و با ضرر بسیار به کشور بازگشت و اگرچه رسانه های ترکیه را با تهدید و باج خواهی وادار به سکوت کرده است، اما همچنان از پس لرزه های ایجاد شده توسط روزنامه نگاران و اساتید تبعیدی ترکیه در کشورهای خارجی در امان نیست.

منابع:

روزنامه جمهوریت

T24

گفتگوی تصویری ارکام توفان و دکتر محمت افه چامان

سخنان جان دوندار در برنامه آزاد هستیم

برنامه تصویری جوهری گوون با عنوان اردوغان برای چانه زنی بر سر مسلمان ها به آمریکا رفت