محمد هلاکو در گفت و گو با خبرنگار کرد پرس، با اشاره به نقش تجارت در توسعه، گفت: تمام ارکان توسعه یک کشور وابسته به تجارت است زیرا کل روال تولید کالا و خدمات از این طریق امکان پذیر است و تجارت هم وابسته به نحوه مدیریت مرزهای آبی، هوایی و زمینی بوده و روند توسعه به نسبت ضعف و قوت در این حوزه از مزایای تجارت بهره مند می شود.

وی افزود: تمام کشورهای دنیا در تلاشند با استفاده از روش های نوین بازرگانی خارجی بازار کشورهای هدف را تبدیل به مکانی برای فروش تولیدات خود کنند بر این اساس یکی از مکانیزم های آنها برای رسیدن به هدف حمایت کامل و بی دریغ از فعالان اقتصادی است اما در کشور ما متولیان توسعه اقتصادی این حوزه را تنها عرصه ای برای تامین درآمد خزانه کشور می دانند و همواره در تلاشند تا با انواع ضوابط و مقررات خود ساخته و خلق الساعه تجار را در منگنه قرار دهند.

نایب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سنندج اظهار کرد: اخذ پیمان سپاری ارزی، عدم تامین ارز مورد نیاز از طریق بانک مرکزی، افزایش بی رویه نرخ ارز، کاهش مداوم ارزش پول ملی، تاخیر و سخت گیری سلیقه ای در ترخیص کالا، تضاد ضوابط نهادهای متولی تجارت و ... همه ضد بازرگانی هستند و تا کنون خسارات سنگینی بر دست فعالان اقتصادی وارد کرده و افراد و شرکت های فراوانی را ورشکست کرده و یا فراری داده اند.

تقویت حوزه بازرگانی راه برون رفت از جنگ اقتصادی

هلاکو ادامه داد: گویا بسیاری از مسئولین ما هنوز باور نکرده اند که ایران در جنگ اقتصادی قرار داشته و تنها راه برون رفت از این شرایط تقویت بازرگانی کشور و حمایت از فعالان این حوزه می باشد، دلیل ما برای اثبات این ادعا بی نتیجه بودن ئتمام جلسات و رایزنی هاست.

وی یادآور شد: مرز باشماق مریوان یکی از استراتژیک ترین منطقه تجاری ایران است زیرا به علت داشتن ارتباط با دولت اقلیم کردستان دارای مزایایی چون قابلیت بالای تجارت اقلام مشمول قانون تحریم، امکان انتقال ارز، قرار گرفتن در مسیر تجاری آسیایی – عربی – اروپایی و امنیت کامل تردد است.

نایب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سنندج بیان کرد: دولت اقلیم کردستان به علت نداشتن رسمیت بین المللی و عدم استقرار دولت الکترونیک اجبار کامل در پایبندی به قوانین بین المللی مثل مصوبات شورای امنیت سازمان ملل، تصمیمات تنبیهی پارلمان اروپا و مصوبات کنگره آمریکا ندارد و از این بستر می توان برای افزایش مبادلات اقتصادی استفاده کرد و نباید از این واقعیت غافل شویم که دولت اقلیم در تدارک کسب رسمیت بین المللی از طریق عضویت ناظر در سازمان ملل، اتصال به سیستم اقتصاد جهانی، اجرای برنامه های توسعه اقتصادی است و ما شاید بیش از 3 یا 4 سال فرصت برای کسب جایگاه در بازار این منطقه نداشته باشیم.

اشتراکات فرهنگی با اقلیم کردستان عراق فرصتی برای ایران

هلاکو در خصوص مشکلات و موانع فعالیت در باشماق گفت: یکی دیگر از فرصت های بی بدیل ایران در اقلیم کردستان عراق علاقه به ایران به سبب داشتن اشتراکات فرهنگی و روابط تاریخی با حکومت های ایران است زیرا در تمام دوران مبارزات با رژیم عراق و داعش جمهوری اسلامی در کنار کُردها بوده و در شرایط سخت موقت مثل کمبود برق و بنزین آنها را حمایت کرده و فعالان اقتصادی کُرد علاقه وافر به رابطه با ایران دارند تا کشورهایی مثل ترکیه و امارات زیرا در دوران سخت مبارزه با رژیم بعث ترکیه هر آنچه که در توان داشت علیه آنها به کار گرفت، بستن مرز بر روی آوراه های عراقی و قتل عام پناهجویان در سال 1991 اشاره کرد. در دوره حملات داعش هم ترکیه نقش پشتیبانی بزرگی برای حمایت از این گروه بر عهده گرفت و اسناد آن درباره حمایت مالی و تسلیحاتی از داعش لو رفت.

وی اظهار کرد: اما باعث تاسف است که ما میبینیم که تاوان آزادی عراق و کُردها از دست صدام و داعش را ایران پرداخت کرد و فرصت های اقتصادی آن نصیب ترکیه و امارات شد در واقع آنها نقش وارث خون شهدای ایران در عراق شدند.

نایب رئیس اتاق بازرگانی سنندج افزود: برخی از فتارهای متولیان تجارت کشور به ویژه در مرز باشماق واقعا انسان را به این فکر وامی دارد که شاید همراه و همگام با تحریم ایران هستند زیرا دست به اقداماتی میزنند که با هیچ تفکر توسعه گرا و مدل مدیریت بحران و حتی دوران عادی هم سازگار نیست.

صادرات کالاهای معیوب و غیر استاندارد اعتبار تولیدات ایران به چالش می کشند

هلاکو با اعتراض به عدم اجرای مدیریت واحد در باشماق، ادامه داد: نبود مدیریت واحد در باشماق یکی از عوامل بی نظمی و ناکارآمدی این مرز است و سال هاست که صاحب نظران توسعه و فعالان اقتصادی و تشکیلات صنفی فریاد می زنند که مدیریت آن را یکدست کرده و همه ادارات و نهادها را در یک سیستم مدیرتی تجمیع کنید تا از دوباره کاری، تصمیمات متضاد، لج بازی نهادها با هم، سخت گیری و اعمال سلیقه جلوگیری شود، این را بدانید که روند مدیریت مرز باشماق علاوه بر وارد کردن خسارات به بازرگانان موجب از دست رفتن فرصت های طلایی برای روند توسعه کشور و اقتصاد مقاومتی شده است، تاخیر در ترخیص کالا، بازررسی های اضافی، اخذ وجوه غیر متعارف و غیر قانونی و همه به علت یکدست نبودن مدیریت است.

وی یادآور شد: نحوه اداره بی سر و سامان باشماق سبب شده تا برخی افراد سودجو با خیال راحت از فرصت به دست آمده نهایت استفاده را برده و عرصه بر فعالان اقتصادی تنگ کنند زیرا از طریق صادرات کالاهای معیوب و غیر استاندارد اعتبار تولیدات ایران به چالش می کشند و امروزه کالاهای غیر ایرانی را بر محصولات ما ترجیح می دهند و اگر چنین پیش رود در آینده این حضور نحیف و کم رنگ را هم از دست می دهیم.

نایب رئیس اتاق بازرگانی سنندج بیان کرد: کجای دنیا باور می کنند که در یک مکان تجاری شرکتی بر تجار تحمیل شده که بدون ارائه خدمات از تجار پول می گیرد و زمانی که اعتراض می کنیم به این رفتار شرکت انبارهای عمومی حضرات می گویند این یک شرکت دولتی است و با گمرک کشور قرار دارد و نمی توان از آن گریز زد و زمانی هم که می گوئیم پس تاسیسات انبارداری را احداث کند که در جواب می شنویم این موضوع ربطی به ما ندارد.

هلاکو در ادامه گفت: چند نهاد متولی در باشماق مستقر هستند که بر روند نظارت کنند و در مواردی نسبت به بازرسی بارها اقدام کنند اما این نهادها بدون توجه به سوابق و اعتبار تاجر اقدام به تخلیه بار به بهانه بازرسی می کنند که علاوه بر تاخیر در ارسال به بازار عراق در مواردی سبب واردن شدن خسارات از طریق آسیب دیدن بار و یا اخذ کرایه زمان تاخیر توسط راننده کامیون می شود، ما منکر بازرسی نیستیم و نبودش زیان بار است زیرا سبب سوء استفاده افراد فرصت طلب می شود اما این را خواستاریم که بازرگانان با سابق و خوش نام که اعتبار خود را با هیچ پول و کالایی عوض نمی کنند نیازی به بازرسی ندارند چون تنها ابزار بقایشان اعتبارشان است و با فردی که آمده تا یکی دو بار تجارت کند و با جعل و تقلب پولی به دست آورد تفاوت دارند اما در مواردی این موضوع زیان بار تر می شود آنهم این است که اکثر این نهادها بازرسی نهاد دیگر را قبول نداشته و می گویند که ما هم باید بازرسی کنیم.

وی اظهار کرد: مورد دیگری که سبب آزار فعالان اقتصادی در باشماق شده فعالیت افراد تاجرنما است که بدون ترس و مانع از مسیرهای مواصلاتی استفاده می کنند و کسی مزاحم آنها نمی شود و ما بارها از نهادهای نظامی و امنیتی و انتظامی درخواست برخورد با این افراد را کرده ایم اما تنها چند روز پلیس راهنمایی و رانندگی ماشین های آنها را جریمه کرد و دیگر آنها هم کار خود را تعطیل کردند.

تاخیر چند باره در ساماندهی مرز باشماق

نایب رئیس اتاق بازرگانی سنندج افزود: بیش از چند سال است که طرح سامان دهی باشماق ابلاغ شده و اجرای آن به سازمان راهداری و حمل و نقل واگذار شد اما به علل مختلف اجرای آن با تاخیر روبرو شده، با عنایت به اینکه در فاز اول هم 60 میلیارد تومان اعتبار تخصیص داده شده و با افزایش مداوم نرخ مصالح مواجه هستیم اگر این تاخیر ادامه داشته باشد بدون شک هزینه اجرا چند برابر می شود.

هلاکو ادامه داد: بدون تعارف بیان می کنم که اگر این روند ادامه داشته باشد بدون شک مرز باشماق جایگاه خود را از دست داده زیرا از هم اکنون بسیاری از تجار ایرانی و عراقی و شرکت های ترانزیتی که قبلا فعالیت در این مرز را بر سایر مزرها ترجیح می دادند امروزه مسیر خود را تغییر داده و از فعالیت در باشماق خودداری می کنند.