تمامی احزاب تازه تاسیس شده در ترکیه که بعد از تغییر سیستم مدیریتی کشور ترکیه از پارلمانی به ریاست جمهوری به وجود آمده است، نقش مخالف برای رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه و حزب عدالت و توسعه (AKP) را بر عهده گرفته اند که عمده تلاش آنان در ترکیه بازگشت به سیستم پارلمانی و برچیدن سیستم ریاست جمهوری در ترکیه است. بعد از آن که دولت باغچلی رئیس حزب حرکت ملی ترکیه (MHP) با اردوغان بر سر سیستم ریاست جمهوری به توافق رسیده و ائتلاف جمهور را تاسیس کردند؛ مرال آکشنر با جدایی از ملی گراهای ترک حزب خود را تحت عنوان "حزب خوب" تاسیس کرده و به جناج جمهوری خواه های مخالف اردوغان به عنوان اپوزیسیون اصلی ترکیه پیوست. بعد از این روند در عرصه سیاسی ترکیه شاهد تاسیس دو حزب دیگر بودیم که این بار با جدایی از بدنه آک پارتی ایجاد شدند. ابتدا احمد داوود اوغلو، نخست وزیر و رئیس سابق آک پارتی با جدایی از این حزب، حزب جدید خود را تحت عنوان "حزب آینده" تاسیس کرده و بعد از آن نیز علی باباجان، معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه سابق ترکیه که از اعضای مهم آک پارتی نیز به حساب می آمد با جدایی از این حزب، "حزب دموکراسی و پیشرفت (DEVA)" را تاسیس کرد.

با نگاه به تمامی این احزاب جدید التاسیس در ترکیه و احزاب اپوزیسیون در این کشور از جمله حزب جمهوری خواه خلق ترکیه (CHP)، حزب دموکراتیک خلق ها (HDP)، حزب سعادت و ... مشاهده می کنیم که وجه مشترک تمامی این احزاب "مخالفت با سیستم ریاست جمهوری در ترکیه" و "بازگشت به سیستم پارلمانی" است که می توان گفت تنها وجه مشترک این احزاب اپوزیسیون نیز به حساب می آید. در واقع تنها مولفه ای که احزاب اپوزیسیون ترکیه را می تواند به یک جا جمع کند وجود شخص اردوغان و سیستم ریاست جمهوری در ترکیه است. با توجه به این که حزب حاکم در ترکیه روند نزولی را در پیش گرفته و در حال از دست دادن پایگاه اجتماعی خود در ترکیه است، احتمال پیروزی اپوزیسیون در انتخابات پیش رو در صورتی که اتفاق غیرمنتظره ای در کشور رخ ندهد بعد از تقریباً 20 سال امکان پذیر به نظر می رسد. حال با در نظر گرفتن تمامی این ها اگر بخواهیم یک ترکیه بدون اردوغان و حزب آک پارتی را متصور شویم این ترکیه چگونه خواهد بود؟ آیا با توجه به بافت احزاب اپوزیسیون، یک ائتلاف گسترده می تواند در این کشور به وجود آید؟

در پاسخ باید اعلام کرد: احزاب اپوزیسیونی که در حال حاضر به اتفاق تقریباً مشترکی دست پیدا کرده اند در حقیقت حزب های بسیار گوناگون از یکدیگر هستند که در بسیاری از مسائل دارای اختلافات بعضاً شدید و تناقض های آشکار با همدیگر هستند. از "جمهوری خواه های چپ گرا" تا "محافظه کارهای میانه رو"، از "ملی گراهای ترک" تا "جریان های استقلال طلب کُرد" در قالب اپوزیسیونی قرار گرفته اند که تنها خواسته آنان برکناری اردوغان و برچیده شدن سیستم ریاست جمهوری است. این بافت گوناگون و متناقض حتی اگر بتوانند پیرامون یک هدف مشترک (برچیدن سیستم ریاست جمهوری در ترکیه) به توافق برسند بعد از رسیدن به این هدف در امر کشورداری به هیچ عنوان نخواهند توانست به توافق برسند. بدون شک بعد از تحقق این هدف و تشکیل حکومت ائتلافی در ترکیه مشکلات جدی در عرصه حکومتداری به وجود خواهد آمد که بیش از هر چیزی تداعی کننده ائتلاف های ناموفق و سیاست های شکست خورده ترکیه در دهه 70 میلادی خواهد بود.

خبرگزای کردپرس/سرویس ترکیه