در روزهای آخر سال در کنار نگرانی‌های زائدالوصف ناشی از شیوع ویروس کرونا، کام ایرانیان با دریافت اخباری از اعطای مرخصی به ده‌ها هزار زندانی و عفو و آزادی حدود 10 هزار زندانی شاد شد. این نخستین باری است که این تعداد زندانی از جمله زندانیان سیاسی و امنیتی عفو و آزاد یا اینکه برای مدتی از زندان مرخص می‌شوند.

گذشته از اثر شیوع بیماری کرونا در اعطای این مرخصی به جمع بزرگی از زندانیان کشور، عفو آزادی شماری از زندانیان سیاسی و امنیتی نشانه مثبتی از اصلاحات و تغییر رویه در قوه قضائیه است. بی‌گمان بخش بزرگی از جامعه ایران با این رویکرد و استمرار آن همدلی خواهد داشت. در سال‌های گذشته رویکرد قوه قضائیه درباره زندانیان به‌ویژه زندانیان جرائم سیاسی و امنیتی کمتر انعطاف داشت و عفو شماری از زندانیان دارای احکام زندان تا پنج سال در روزهای آخر سال 1398 نشان داد گام مهمی در این راستا برداشته شده است.

1 - در کنار عفو آزادی و مرخصی شمار قابل‌توجهی از زندانیان عادی، مرخصی و آزادی و عفو شماری از زندانیان سیاسی و امنیتی موجب شادی و امیدواری عمومی شد و گروهی از نخبگان سیاسی و روزنامه‌نگاران کشور نیز از این رویکرد استقبال کردند. امید است این روند استمرار داشته باشد و ضمن عفو، آزادی شمار دیگری از زندانیان و کم‌کردن ضوابط عفو از جمله طی‌کردن یک‌سوم از دوره زندان گروه بیشتری از این دسته از زندانیان آزاد شوند.

همچنین تعمیم این روش به زندانیان با احکام سنگین‌تر با اتهامات سیاسی می‌تواند بخشی از استهلاک سرمایه اجتماعی نظام قضائی کشور را بازسازی کند. امید است به‌زودی شاهد آزادی شمار بیشتری از زندانیان باشیم.

2- آزادی و دادن مرخصی به شماری از زندانیان خارجی و دو تابعیتی بیش از هر زمان دیگری امید برای تقویت دیپلماسی میان طرف‌ های غربی و ایران با هدف آزادی زندانیان دو طرف را افزایش داده است. امید است در روزهای آینده شماری از زندانیان ایرانی در آمریکا و اروپا آزاد و متقابلا زندانیان آمریکایی و اروپایی محبوس در ایران نیز آزاد شوند. استمرار آزادی زندانیان دو طرف می‌تواند نشانه‌های امیدبخشی از تقویت دیپلماسی در برابر ماجراجویی و جنگ‌طلبی باشد و تندروهای جنگ‌طلب از جمله جناح تندروی آمریکا را به حاشیه براند.

3 - اعطای عفو عمومی به‌ویژه برای ایرانیان مقیم خارج از کشور و استفاده از ظرفیت‌های این گروه از ایرانیان که صاحبان سرمایه و دانش هستند و گروه قابل‌توجهی از آنان از علاقه‌مندان به سرنوشت کشور و وطن هستند، فرصت‌های تازه‌ای در اختیار کشور قرار می‌دهد. شمار زیادی از ایرانیان در خارج از کشور از جمله دانشمندان و متخصصان، صاحبان سرمایه و کارآفرینان ایرانی و نیز هنرمندان ایرانی و سایر اقشار سفیران فرهنگ و تمدن ایرانی در خارج از مرزهای سیاسی کشور هستند. ظرفیت بزرگ و شایان‌توجه این گروه از ایرانیان باید در خدمت فرهنگ و تمدن کشور قرار گیرد. اعطای عفو عمومی و رفت‌وآمد آزادانه این افراد به درون کشور ضمن آشناکردن آنان به واقعیات درون کشور موجب می‌شود تا سرمایه و تخصص و ظرفیت‌های آنان به یاری توسعه کشور بیاید.

در پایان ضمن استقبال دوباره از آزادی شمار زیادی از زندانیان و عفو 10 هزار نفر از زندانیان، استمرار این رویکرد را گامی مهم در راستای تأمین منافع ملی و ایجاد آرامش و امید در جامعه در حال تحول ایران ارزیابی می‌کنم.

منبع: روزنامه شرق