دکتر حامد قادرزاده در گفت و گو با خبرنگار کُردپرس گفت: توسعه امری دستوری و خلقالساعه نیست بلکه یک فرایند است و تحقق آن مستلزم داشتن زیرساختهایی است و بدون فراهم شدن آنها نمیتوان رسیدن به آن را تجربه کرد. اگر چه وجود امکانات اولیه و منابع خدادادی میتواند رسیدن به توسعه را تسریع کند اما الزاما وجود آنها کافی نیست.
او ادامه می دهد؛ بیشتر کشورهای توسعه یافته از وجود منابع به توسعه نرسیدند بلکه با شناخت از پتانسیلها و برنامهریزی بر اساس مزایای نسبی موجود، برقراری ارتباط با سایر مناطق حسب مزیتها، باور به ایجاد تعادل در حوزههای مختلف جمعیتی، سرمایه گذاری، و کاهش تدریجی اریبها، حفظ تنوع، دقت در میزان مداخله، در نظر گرفتن هزینههای فرصت منابع، کاهش نرخ استثمار منابع، توزیع عادلانه درآمد، تکیه بر اصل مبادله و سایر الزامات توسعه با تاکید برپایداری آن شانس قرارگرفتن در ریل را به دست آوردند. البته در این مسیر به طور مستمر با کنترل و ارزیابی شرایط موجود تلاش در جهت رفع موانع و اصلاح مسیر را به عنوان امری اجتناب ناپذیر پذیرفتهاند.
او ادامه داد: بر اساس مقدمه فوق توسعه در کشور ایران و استان کردستان نیز مستلزم در کانون توجه قراردادن الزامات آن در امر برنامهریزی است. پذیرفتن این واقعیت که ما آرزوی رسیدن به توسعه را داریم ولی ابزارهای توسعه را به خوبی کنار هم قرار ندادیم گاهی به جلو برای رسیدن به توسعه است.
به گفته قادر زاده، ایران از نظر منابع خدادادی و موقعیت جغرافیایی شرایط لازم برای توسعه را دارد. این موضوع در استان کردستان نیز قابل تعمیم است.
پتانسیل های مغفول مانده کردستان
او در پاسخ به این سوال که چرا توسعه در کردستان تحقق نپذیرفته است؟ توضیح داد: پاسخ چندان مشکل نیست و در ابتدا تا حدی به آن پرداخته شده است. این که نمیتوان توسعه پایدار را در دنیا بدون توجه کامل به همه مناطق و کشورها تجربه کرد امری اجتناب ناپذیر است چرا که اثرات توسعه نیافتگی مناطق توسعه نیافته بر سرعت توسعه و تحقق آن انکار ناپذیر است. اما آیا این در برنامههای اجرایی کشور ما ایران، به گفتمان تبدیل شده است؟ آیا این باور که توسعه متوازن همه مناطق کشور شرط تضمین قرارگرفتن در ریل توسعه است، نهادینه شده است یا بیشتر شعاری بوده و در عمل دنبال نمیشود. به عنوان یک واقعیت انکار ناپذیر بیشتر شعاری گام برداشته میشود اگر چه ممکن است برنامههای مکتوب و اعلامی شعوری هم باشد.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: استان کردستان و سایر مناطق کردنشین، به لحاظ داشتن منابع طبیعی مستعد، مساحت مناسب و قرار گرفتن در منطقهای استراتژیک کشور و حتی به عنوان دروازهای برای ارتباط با دنیا و بهرهمندی از مزایای تجارت بینالملل، فرهنگ نوپذیری و دگرپذیری از پتانسیل مناسب برخوردار است اما از نظر زیرساختهای ارتباطی و فیزیکی با آن چه که نیاز دارد فاصله زیادی دارد و تحقق آن مستلزم موارد متعددی است.
ضرورت تغییر نگاه
او در ادامه به موارد مورد لازم تحقق توسعه در کردستان اشاره کرد و گفت: برداشتن نگاه متمرکز از توسعه یا به عبارت دیگر تغییر نظام دیوانسالاری و طراحی برنامههای توسعه از بالا به پایین، شناسایی توانمندیهای هر منطقه از استان و تهیه و ارایه برنامههای متناسب با هر منطقه. ، توجه مناسب به جایگاه سرمایه انسانی استان به عنوان منبعی به مراتب مهمتر از سایر منابع خدادادی، تعریف فعالیتهای اقتصادی متناسب با توان منطقه و اجتناب از کپیبرداری، فراهم کردن زمینهی گذر از نظام سنتی تولید در همه بخشها اعم از کشاورزی و خدماتی به سوی نظام تجاری و مدرن و تغییر سیاستهای قیمتگذاری در سطح ملی و فاصله گرفتن از تعیین قیمتها به صورت دستوری؛ چرا که قیمتها را تقاضا و عرضه تعیین میکنند نه قوانین دولتی، مگر این که قیمتها بر اساس واقعیتها باشند از جمله این موارد است.
او همچنین تسریع در ایجاد راهریلی در استان به عنوان کاتالیزور اصلی توسعه و تخصصگرایی در بخش اجرایی را از دیگر موارد لازم تحقق توسعه در کردستان نام برد و خاطرنشان کرد: فراهم کردن زمینه مناسب برای پذیرش تغییرات ساختاری در انتظار بخش خدمات و تولید و تعریف ساختار جایگزین با حداقل نمودن میزان آسیب در بخش اشتغال و جابجایی سرمایه، افزایش ارتباط دانشگاه و جامعه نخبگی استان با جامعه استان و بخش اجرا، توسعه صنعت بیمه و بازار واقعی سرمایه به جای گسترش بیرویه بازار پول، توسعه شبکههای مناسب بازاریابی محصولات کشاورزی با تاکید بر افزایش ارزش افزوده بخش و کاهش هزینههای تولید و رقابتپذیر کردن تولیدات استان و تهیه برنامههای مناسب رسانهای برای معرفی پتانسیلهای اقتصادی موجود و آینده در استان بر اساس تغییرات اجتناب ناپذیر ترکیب فعالیتهای اقتصادی در آینده هم از دیگر موارد ضروری تحقق توسعه است.
شکاف ها باید کاهش یابد
افزایش سهم سرمایههای استانی و مناطق کردنشین در سطح ملی به منظور کاهش شکافهای موجود با تاکید بر فاکتورهای قابل قبول عامه نه ظاهری و شعاری، حمایت آگاهانه از بخشهای آسیبپذیر اقتصادی به منظور جلوگیری از ورشکستگیهای بزرگ به وسیله انجام مطالعات دقیق اقتصادی در هر بخش و ایجاد فعالیتهای جایگزین برای ساکنین به جای خروج سرمایههای انسانی و مادی از استان و منطقه و افزایش نرخ استثمار نیروهای انسانی جوان استان در داخل استان توسط افراد و شرکتهای صاحب سرمایه هم از دیگر مواردی بود که این مدرس دانشگاه به عنوان موارد مورد لازم تحقق توسعه در کردستان نام برد.
او همچنین به توسعه کشاورزی و مناطق روستایی به منظور ایجاد تعادل جمعیتی، اشتغال، افزایش ارزش افزوده بخش، فراهم نمودن زمینه ورود فعالیتهای غیرکشاورزی و فعالیتهای مکمل فعالیتهای فصلی بخش کشاورزی و روستایی اشاره کرد.
نظر شما