کردپرس: این روزها نام "زینی ورتی" به عنوان منطقه ای استراتژیک در رقابت های راهبردی اتحادیه میهنی کردستان و حزب دمکرات کردستان از سویی و نزاع میان حزب کارگران کردستان و ارتش ترکیه از سوی دیگر، بیش از هر نام دیگری در رسانه ها و محافل سیاسی منطقه مطرح و مورد بحث است. در این میان، اتحادیه میهنی به عنوان یکی از اعضای دولت ائتلافی در اقلیم کردستان، اولین حزبی بود که با اعزام نیروهای پیشمرگ به منطقه زینی ورتی مخالفت کرد و به صورت جدی به آن واکنش نشان داد. شورش اسماعیل وزیر پیشمرگ به عنوان صادر کننده فرمان اعزام نیروی پیشمرگ به زینی ورتی از اعضای ارشد اتحادیه میهنی است و این موضوع بر پیچیدگی موضوع و ابهامات در این باره افزود. از سوی دیگر، همسویی و همانندی مواضع اتحادیه میهنی و پ.ک.ک در مقابل حزب دمکرات و ترکیه ابعاد دیگری از مناقشه را به نمایش گذشت. خبرگزاری کردپرس در گفتگویی با آریز عبدالله از رهبران اتحادیه میهنی به بررسی مواضع این حزب در قبال تحولات زینی ورتی و ابعاد ماجرا پرداخت.

مشروح مصاحبه :

کردپرس: ارزیابی و موضع شما در مقام یکی از اعضای رهبری اتحادیه میهنی کردستان از چرایی رویدادهای زینی ورتی و بروز اختلاف میان حزب شما و حزب دمکرات از سویی و حضور پ.ک.ک در منطقه به عنوان طرف سوم منازعه از سوی دیگر؛ چیست؟

آریز عبدالله: مسئله این است که اصولا مجموعه ای از مشکلات و مسائل حل نشده میان اتحادیه میهنی و حزب دمکرات و به بیانی دیگر میان سلیمانیه و اربیل وجود دارند. یکی از آن ها عدم حل مسئله سازماندهی نیروهای پیشمرگ به عنوان نیرویی واحد و مشترک است. در مسئله پیشمرگ، ما با سه نیرو مواجه هستیم. نیرویی وابسته به وزارت پیشمرگ، بخشی از نیروهای وابسته به لشکر 70 (وابسته به اتحادیه میهنی) و بخشی وابسته به لشکر 80 (وابسته به حزب دمکرات کردستان)؛ نیروهای لشکر 70 وارد برخی مناطق در اقلیم کردستان نمی شوند و نیروهای لشکر 80 نیز به برخی مناطق دیگر وارد نمی شوند. برخی مناطق نیز وجود دارد که نیروهای وابسته به دولت وارد آن ها نمی شوند. این مسئله ای است که در اقلیم کردستان وجود دارد و لاینحل باقی مانده است. مسئله و مشکلی که در زینی ورتی ایجاد شده است مربوط به موضوع فوق الذکر است. می بایست نیروهای لشکر 70 در این منطقه حضور می یافتند؛ تا زمانی که این نیرو و نیروهای لشکر 80 ادغام نشده اند، باید وضع به همین منوال پیش رود. هر گاه نیروهای پیشمرگ در چارچوب یک نیروی مشترک سازماندهی شدند ما مشکلی با ورود نیروی مشترک به منطقه نداریم. در شرایط کنونی، اتحادیه میهنی حضور نیروی دیگری در زینی ورتی را نپسندید و نپذیرفت؛ زیرا می بایست نیروهای لشکر 70 در آن حضور می یافتند و یا با حصول توافق نیرو به منطقه اعزام می شد، نه به صورت یکجانبه. اختلاف بر سر این موضوع است. حزب دمکرات کردستان (پارتی) نیز که نخست وزیر از آن ها است اجازه نمی دهند نیروهای لشکر 70 وارد هر منطقه ای که بخواهند شوند. حتی در چارچوب نیروهای دولت نیز اجازه ورود هر نیرویی به برخی مناطق را نمی دهد، مگر این که به حزب دمکرات وابسته باشند. نه تنها برای مسئله ای که در منطقه زینی ورتی به وجود آمده است، بلکه در مجموع، این مسئله نیازمند راه حلی جامع و همه جانبه است. زینی ورتی موضوع مورد اختلاف کوچکی در اختلافات بسیاری است که میان حزب اتحادیه میهنی و حزب دمکرات در دولت اقلیم کردستان وجود دارد.

کردپرس: سوالی که سیاسیون و افکار عمومی مطرح می کنند این است؛ اتحادیه میهنی در حالی با اعزام نیروی پیشمرگ به منطقه زینی ورتی مخالفت می کند که شورش اسماعیل وزیر پیشمرگ از اعضای این حزب است و دستور اعزام نیرو از سوی ایشان صادر شده است.

آریز عبدالله: نیروی اعزامی به منطقه زینی ورتی وابسته به دولت اقلیم کردستان است. لشکرهای 70 و 80 نیز وابسته به دولت هستند؛ اما سوال اینجاست که چرا وزیر پیشمرگ اجازه اعزام نیروهای وابسته به دولت به هر منطقه ای که بخواهد را نداشته باشد. چرا وزیر اجازه اعزام نیرو به مناطقی که تحت سلطه حزب دمکرات هستند را ندارد، اما این نیروها بتوانند به هر منطقه ای که تحت کنترل اتحادیه است اعزام شوند. از سوی دیگر این نیرو به فرمان وزیر پیشمرگ در چارچوب اجرای دستورات مربوط به مقابله با کرونا و به صورت موقت به منطقه زینی ورتی اعزام شده اند. با این هدف که در منطقه با ایجاد ایست بازرسی مانع از تردد غیر قانونی شهروندان شوند، اما شاهد بودیم که پس از این اقدام خواستند این نیرو را برای همیشه مستقر کنند و نیروهای دیگری هم در منطقه مستقر نمایند. دستور وزیر پیشمرگ امری عادی و حسن نیت ایشان و در چارچوب اجرای مواردی بود که اشاره شد، اما در پشت این تصمیم، مسائل و موضوعات و نیات دیگری بود که ما بعدا از آن ها اطلاع یافتیم.

کردپرس: مسرور بارزانی نخست وزیر اقلیم کردستان در مورد تنش های منطقه زینی ورتی خواستار گفتگو بر سر این موضوع به ویژه در چارچوب دولت شد. ارزیابی شما از این اظهارت چیست؟

آریز عبدالله: درخواست برای گفتگو بر سر موضوع، مورد استقبال ما است. این که می گوید باید در چارچوب دولت در این باره گفتگو صورت گیرد؛ این انتقادی است که ما به وی داریم. ایشان از گفتگوها در درون دولت فراری است و مشورت و هم اندیشی شخص نخست وزیر با اتحادیه میهنی و جنبش تغییر بر سر مسائل مختلف و سیاستگذاری و اداره دولت در سطح انتظارات ما نیست. ما حل و فصل چنین مسائلی در چارچوب دولت را می پسندیم، اما زمانی که این آمادگی از سوی ایشان دیده نشود و فقط زمانی که مسئله ای پیش آید از ضرورت گفتگو در چارچوب دولت صحبت کند و تصریح نماید که نباید خارج از دولت در این باره اظهارنظر شود، نتیجه ای حاصل نمی شود. آن ها بودند که موضوع را رسانه ای و بزرگ کردند. در برخی از نهادهای دولتی اختلافات بزرگ شدند. دوباره تاکید می کنم که درخواست ها برای رسیدن به اجماع از طریق گفتگو مدنظر و مورد پسند ما است.

کردپرس: حزب کارگران کردستان یکی از طرف های نزاع در زینی ورتی است. دوران کالکان از رهبران این حزب تصریح نمود که اعزام نیروی پیشمرگ به منطقه زینی ورتی توطئه ترکیه با مشارکت حزب دمکرات برای دشمنی با این حزب است و نسبت به بروز جنگ میان کردها هشدار داد. این در حالی است که انتقادهایی از حضور پ.ک.ک در خاک اقلیم کردستان وجود دارد. شما طی روزهای اخیر در یادداشتی تصریح کردید که نباید کمک های پ.ک.ک به اقلیم کردستان در دوران جنگ با داعش را از یاد برد. موضع شما در خصوص حضور پ.ک.ک در منطقه چیست، آیا این موضوع را بخشی از مشکل و مسئله می دانید و یا آن را به عنوان یک واقعیت پذیرفته اید؟

آریز عبدالله: حضور پ.ک.ک در این منطقه مورد پسند و تایید ما نیست، اما همزمان حضور نیروهای ارتش ترکیه در بامرنی و دیگر مناطق اقلیم کردستان را هم به تمام معنا رد می کنیم. حزب دمکرات کردستان آن گونه که بر مخالفت با حضور پ.ک.ک در منطقه تاکید دارد و این موضوع را مطرح می کند به همان اندازه در مقابل اشغالگری ترکیه سکوت کرده است. ما با این موضوع که گفته می شود این مناطق متعلق به دولت اقلیم کردستان و تحت حاکمیت اقلیم است مشکلی نداریم، اما حزب دمکرات کردستان که در مقابل ترکیه و اشغالگری های این کشور که حل مسئله کرد را به هیچ عنوان نمی پذیرد و نه تنها یک حزب و جریان سیاسی، بلکه با کلیت و موجودیت کردها دشمنی می ورزد سکوت اختیار کرده است، نمی تواند از یک جریان انقلابی انتقاد کند و این گونه به آن بتازد. از سوی دیگر، پ.ک.ک به اعزام نیروی پیشمرگ به منطقه مشکوک است و آن را توطئه ای از سوی ترکیه برای حمله به قندیل می داند. ما نگرانی ها و دغدغه و گمان پ.ک.ک را درک می کنیم. اساسا مسئله اختلافات میان حزب اتحادیه میهنی و حزب دمکرات کردستان است. پ.ک.ک هم حق دارد که از این اقدامات نگران باشد و آن را خطری برای خود بداند. من در یادداشتی خاطرنشان ساختم که پ.ک.ک در سال 2014 که داعش حمله کرد آماده دفاع از اربیل و موجودیت اقلیم کردستان بود. در مقابل، ترکیه برای ما از خاک سوریه و دیگر مناطق داعش را می فرستاد، این کشور نه تنها علیرغم درخواست رسمی، به اقلیم کردستان کمک نکرد، بلکه نیروی بیشتری از داعشی ها را اعزام کرد. در آغاز داعش قصد حمله به اربیل را نداشت. تحت فشار ترکیه به اربیل حمله کرد. حال که کشوری چون ترکیه و با این قدرت بخواهد برای اقلیم کردستان ایجاد مشکل کند، منطقی نیست استراتژی ما با این کشور هم سو باشد. نمی توان طرح های ما با این کشور هماهنگ و همسو باشند. باید همگان نسبت به این موضوع حساس باشند. من در یادداشتم این موضوع و کمک های پ.ک.ک و آمادگی آن ها برای دفاع از حاکمیت اقلیم کردستان را یادآور شدم. گمان می رود که موضوع زینی روتی نیز توطئه ای از سوی ترکیه است.

مصاحبه: حسن صالحی سرویس عراق و اقلیم کردستان خبرگزاری کردپرس