به گزارش کردپرس، سالهاست نبرد بین نیروهای مسلح ترکیه و شبهنظامیان کرد ترکیه موسوم به پ.ک.ک به منطقه اقلیم کردستان عراق سرایت کرده است. این منطقه شامل کوهستانهای ناهموار است که هر دو طرف در آن پایگاههای نظامی ایجاد کرده اند.
بسیاری از کردهای آسیب دیده از جنگ در عراق، با اقلیت قومی هم زبان خود در ترکیه ابراز همدردی می کنند اما منطقه آنها برای تجارت به همسایه بزرگ متکی است زیرا نفت به عنوان شاهرگ حیاتی اقتصادی آنها سالهاست از طریق خط لوله ای که از ترکیه می گذرد، به جهان خارج صادر می شود.
رهبران سیاسی در اربیل، مرکز اقلیم کردستان عراق رسماً در مورد رقابت انتخاباتی فشرده در ترکیه بین اردوغان و رقیبش کمال قلیچداراوغلو که متعهد شده است «با تغییر حکومت یک نفره دموکراسی را به این کشور باز گرداند»، اظهار نظر نمی کنند.
تحلیلگران می گویند که نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ترکیه که دور اول آن یکشنبه برگزار می شود- نتیجه آن هر چه که باشد- اقلیم کردستان عراق به دنبال حفظ شراکت استراتژیک خود با آنکارا خواهد بود.
عادل باخه وان، مدیر مرکز تحقیقات فرانسه در مورد عراق، با تاکید بر این که نقش آنکارا در منطقه «بنیادی» است، گفت: «رسانه ها، صحنه سیاسی و همه به شدت درگیر انتخابات ترکیه هستند.»
او با اشاره به این که رهبران کرد عراق با اردوغان روابط برقرار کرده اند، افزود که اگر «رئیس جمهور ترکیه تغییر کند، کل روابط بین اربیل و آنکارا تغییر می کند... جهان دیپلماسی از ناشناخته ها متنفر است.»
«مسیر جنگ»
اردوغان پس از دو دهه به دست گرفتن قدرت در ترکیه؛ اول به عنوان نخستوزیر و سپس رئیسجمهور، جایگاه ترکیه را بهعنوان یک بازیگر منطقهای تقویت کرده است و در برخی مواقع اروپا و ایالات متحده را به چالش میکشد و با روسیه در مورد جنگ سوریه مذاکره میکند.
زمانی که اردوغان برای اولین بار به قدرت رسید، مذاکراتی را با هدف پایان دادن به مبارزه مسلحانه کردهای این کشور برای خودگردانی گسترده تر در جنوب شرقی ترکیه آغاز کرد. اما جمعیت کرد این کشور که تعداد آنها بین 15 تا 20 میلیون نفر تخمین زده میشود، پس از شکست این مذاکرات، تحت فشار قرار گرفت و خشونتها در سال 2015 از سر گرفته شد.
نبرد ترکیه علیه حزب کارگران کردستان یا (پ.ک.ک) که توسط آنکارا و متحدان غربی آن در زمره گروههای «تروریستی» طبقهبندی میشود، مدتهاست که دوباره در سراسر مرزهای این کشور و در کردستان عراق شعلهور شده است.
ارتش ترکیه دهها پایگاه نظامی در شمال عراق دارد و حملات هوایی و عملیات زمینی را علیه پکک در این منطقه انجام میدهد.
علیرغم اینکه ترکیه به طور معمول خاک اقلیم کردستان را بمباران می کند و باعث تلفات غیرنظامیان می شود، دولت اقلیم کردستان عراق به ندرت آنکارا را در خصوص مورد سرزنش قرار می دهد. اربیل معمولاً واکنش خود را به انتشار بیانیه های مطبوعاتی در محکومیت نقض حاکمیت عراق و تأثیرات آن بر مردم محدود می کند.
کمال قلیچداراوغلو در حالی که هیچ پیشنهاد مشخصی برای حل مسئله کردی ترکیه ارائه نداده، اردوغان را به "انگ زدن" به کردها متهم کرده است.
او همچنین متعهد شده است که صلاحالدین دمیرتاش، رهبر سابق کرد حزب چپگرای دموکراتیک خلقها (HDP) را که از سال ۲۰۱۶ بهخاطر انتشار «تبلیغات تروریستی» در زندان است، آزاد کند.
به گفته باخه وان، با توجه به اقداماتی که قیلیچداراوغلو قبلاً نسبت به جامعه کردی انجام داده است، در صورت پیروزی او «امکان مماشات» بر سر درگیریها وجود دارد.
باخه وان که یک پژوهشگر سیاسی فرانسوی-عراقی اصالتا کرد است، گفت: «نتیجه انتخابات ترکیه مستقیماً بر جهت گیری این جنگ تأثیر خواهد گذاشت».
«تاکید بر ایجاد آرامش»
بوتان تحسین، کارشناس علوم سیاسی استدلال کرد که با توجه به اینکه خاورمیانه تشنه «ثبات سیاسی، امنیتی و اقتصادی» است، اپوزیسیون ترکیه «روی ایجاد آرامش تاکید می کند» و میخواهد «صفحه جدیدی» پس از کنار رفتن اردوغان باز کند.
او افزود که اگر اردوغان دوباره انتخاب شود، ترکیه همچنان «نیازمند یک ابتکار عمل برای عادی سازی روابط خود با همسایگان خود، به ویژه کردستان (عراق) است.»
آنکارا همچنان یک شریک اقتصادی استراتژیک برای اربیل است. سالهاست تمام صادرات نفت کردستان - حدود 450000 بشکه در روز - بدون موافقت دولت فدرال عراق و از طریق ترکیه ارسال می شود.
اختلافات حقوقی بین بغداد و آنکارا باعث وقفه در این تجارت شد اما انتظار میرود که پس از حل و فصل جزئیات فنی و مالی، این تجارت از سر گرفته شود.
باخه وان گفت: «هر کسی که در آنکارا حکومت کند، مسلماً در این موضوع تأثیر خواهد داشت.»
رسانه های محلی گزارش دادند روز یکشنبه گذشته از ورود یکی از نماینده حزب کردگرای دموکراتیک خلقها به فرودگاه اربیل جلوگیری شده که نشان دهنده روابط نزدیک بین آنکارا و اربیل است. استانداری اربیل بعداً توضیح داد که او مشمول «ممنوعیت سفر» صادر شده توسط بغداد بوده است.
مفاهیم همبستگی قومی و امید به پایان دادن به تبعیض علیه کردها در ترکیه، برای کردهای عراق با احتیاط و ملایت همراه بوده است.
نزار سلطان 60 ساله که در دانشگاهی در اربیل کار می کند، گفت: «ما امیدواریم که دولت بعدی ترکیه با کردها بر سر میز گفتگو بنشیند.»
او با اشاره به اینکه اقلیت ها همیشه در نهایت، به «حاشیه» رانده می شوند، گفت: « آنها ده ها بار کردها را فریب دادند و از آنها برای رسیدن به اهداف خود استفاده کردند.»
این شهروند کرد افزود: «این بار امیدواریم که آنها به وعده های خود عمل کنند و مناطق کردنشین امنیت و ثبات گذشته را دوباره به دست آورد.»
منبع: خبرگزاری فرانسه
نظر شما