کرد پرس_ بنابراین از آن‌جا که استان کردستان تامین کننده آب چندین استان می‌باشد، به جهت حفاظت از آب‌خوان‌ها باید به صورت کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت اقداماتی انجام داد. از جمله اقدامات کوتاه مدت استفاده از الگوهای مصرف بهینه آب و کنترل برداشت و تغذیه مصنوعی دشت‌ها و آبخوان‌ها با استفاده از آب‌های سطحی است.
اقدامات میان مدت و بلند مدتی که می‌توان انجام داد، اجرای عملیات آبخیزداری در مناطق بالادستی، عدم برنامه‌ریزی برای انتقال آب بیشتر از ظرفیت وحفاظت و حمایت از پوشش جنگلی و مرتعی استان و احیای پوشش گیاهی است.
باید توجه داشت که سیاست‌های وزارت نیرو در انتقال بی‌رویه آب بدون توجه به مسائل آبخیزداری باعث می‌شود تا مصرف‌کنندگان هر چه بیشتر به سمت استفاده از  آب‌های زیرزمینی سوق داده شوند و در نتیجه باعث از بین رفتن خاک و پوشش گیاهی استان و فرونشست زمین در مناطق مختلف می‌گردد و با انتقال آب‌های سطحی عملاً امکان تغذیه آبخوان‌ها و دشت‌ها چه به صورت طبیعی و یا مصنوعی از بین می‌رود، لذا به نظر می‌رسد اولین اقدام مهم در زمینه آبخیزداری در استان کردستان، برای حفاظت از منابع آب و خاک، جلوگیری از انتقال بی‌رویه آب به استان‌های همجوار(کرمانشاه، همدان، زنجان، آذربایجان غربی و...)  برای مصارف غیر اصولی و توسعه ناپایدار آن مناطق است.
آب‌های سطحی در رونق کشاورزی و به تبع آن توسعه اقتصادی، ایجاد اشتغال و افزایش رفاه اجتماعی در هر جامعه‌ای تأثیرگذار است. به‌رغم این‌که بخش قابل توجهی از منابع آبی کشور در استان کردستان قرار دارد، اما این استان سهم ناچیزی از کشاورزی آبی دارد و یکی از «بزرگترین استان‌های دیم‌کار» کشور است.  
کردستان با مساحت ۲۹ هزار کیلومتر مربع دارای حجم بارشی معادل ۱۳.۲ میلیارد متر مکعب در سال (۳.۱ درصد کل بارندگی کشور) و ۱۷ رودخانه دائمی و ۲۴ رودخانه فصلی با حجم منابع آب سطحی ۴.۳ میلیارد مترمکعب(۶.۶ درصد روان آب‌های کشور) بوده و دارای ۵ حوضه آبریز درجه یک کشور است.
در کردستان از مجموع ۳۳ سد استان، ۱۱ سد در حال بهره‌برداری،۱۰ سد در دست اجرا و ۱۲ مورد نیز مطالعاتی می‌باشد، که بخش کشاورزی استان از آن بهره چندانی نبرده است.
کاهش فاحش سطح مصوب شبکه‌های فرعی آبیاری و زه‌کشی استان در طرح رودخانه‌های مرزی کشور از بیش از ۴۵ هزارهکتار به مقداری ناچیز، به‌رغم پتانسیل بالای این استان از لحاظ منابع آبی و خاکی بکر و دست‌نخورده و قرارگیری در سرشاخه پنج حوضه آبریز اصلی کشور، جای تأسف و تأمل دارد، سیاست‌های صادرات آب از استان نشان از نگرش غیرمسئولانه مدیریت آب این استان به منافع کشاورزی استان دارد، نگرشی که قطعاً می‌توان آن را یکی از دلایل اصلی عقب‌افتادگی استان دانست.
نمونه‌های متعددی از بی‌تعهدی به منافع استان وجود دارد، به عنوان یک نمونه سدمخزنی «گاوشان» که در فاصله ۳۸ کیلومتری شهر سنندج و در عمق ۷۵ کیلومتری استان کردستان قرار دارد، آب آن به استان کرمانشاه انتقال، این در حالی است که استان کرمانشاه با آب این سد حدود ۲۰ هزارهکتار شبکه فرعی اجرا می‌کند، سهم استان کردستان از پایاب سدگاوشان ۵ هزارهکتار و سهم استان کرمانشاه ۲۰ هزارهکتار است. موارد زیادی از منتفع شدن استان‌های همجوار و بی‌بهره ماندن کردستان از منابع آبی خود وجود دارد، علاوه بر سدگاوشان که استان کرمانشاه را بهره‌مند می‌نماید، سدتلوار و رودخانه سفیدرود برای استان زنجان و سدشهیدکاظمی برای استان آذربایجان غربی و سد آزاد برای استان همدان را می‌توان نام برد و اخیراً نیز در ادامه این نگرش غیرمنصفانه و غیرمسئولانه در مقابل منافع استان، رودخانه سیروان، بزرگترین رودخانه استان کردستان، به طرح گرمسیری برای استان‌های کرمانشاه و ایلام اختصاص داده شده و کیلومترها لوله‌کشی به سمت این مناطق اجرا شده است.
حکایت آب‌های استان کردستان حکایت تلخ «چراغ خانه و مسجد شده»، این طبیعی است که متناسب با شاخص‌های توسعه و محرومیت استان باید کشاورزان استان در اولویت باشند. عدم توسعه کشاورزی در کردستان بیکاری، تخلیه روستاها و مهاجرت روستائیان به شهرها و مشکلات و معضلات شهرنشینی را به دنبال دارد. این استان بهترین زمین‌های کشاورزی خود را برای طرح‌های مهار آب‌های سطحی داده است و با تحمیل تبعات زیست‌محیطی، اقلیمی، فرهنگی و اقتصادی احداث سدهای بزرگ مواجه شده، لذا انتظار بهره‌مندی استان از سدهای آبی استان بدیهی و معقول است.

*روزنامه نگار