۱ شهریور ۱۴۰۲ - ۲۱:۲۹

سواد سلامت و روز پزشک / دکتر برهان ولدبیگی

متاسفانه بسیاری از مردم،اعتماد خود را به جامعه پزشکی و پزشکان از دست داده و به آنها به عنوان “معامله گر” و “تاجر” نگاه می کنند.
سواد سلامت و روز پزشک / دکتر برهان ولدبیگی

سرویس کرمانشاه _ دکتر برهان ولدبیگی از چهره‌های برجسته حوزه توسعه پایدار و سواد سلامت در منطقه هورامان به مناسبت روز پزشک مطلبی به نگارش درآورده است که در ادامه می خوانید:

خبرگزاری کردپرس _ به عنوان یک "پزشک" و یک "فعال زیست محیطی" بر من واجب است تا نسبت به "ترویج اصول و مبانی حفظ جسم و روان انسان و نیز محیط زندگی او از مخاطرات و تهدیدات موجود" درحد آموخته ها و تجارب خود تلاش نمایم.این البته بیان بدیهیات است، زیرا یکی از  وظایف روتین و قابل انتظار هر پزشکی تلاش در راستای “حفظ و ارتقای سلامتی همنوعان” خود است.

یک ”واقعیت تلخ” اکنون در کشور ما جاری و ساری است که تقریبا همگان آنرا مشاهده نموده و بعضاً در قالب "طنز های عامیانه گوناگون" بازتاب پیدا می‌کند. این واقعیت را می‌توان به شرح  زیر  بیان نمود: تنزل وظیفه پزشکان تا سطح «درمانگران صرف»، که عموما به درمان بیماری های گسترش یابنده می پردازند. 

علاوه براین، گسترش و به عبارت بهتر “اپیدمی باورهای  نادرست در حوزه سلامت” در میان شهروندان (که عموما بدنبال نوعی“ معجزه ارزان”  برای درمان بیماری های  حاد و مزمن خود می باشند)، نیز گواه دیگری بر این ادعا است.

به جرات می توان گفت که “سیستم درمانی” ما، علیرغم صرف هزینه های هنگفت دولتی و پرداخت سنگین از جیب مردم با ناکامی روبرو شده است. هنوز حدود ۹۰٪ شهروندان ما از بیماریهای دهان و دندان رنج می برند و درصد اندکی از شهروندان ایرانی از نعمت "دندان ها سالم” برخوردار هستند. هنوز بیماری های غیرواگیر مانند «اضافه وزن و چاقی»،  «فشار خون بالا»، و «دیابت» در حال گسترش بوده و چشم انداز خوبی برای کنترل و مهار این سیر بالا رونده وجود ندارد. شیوع  “افسردگی” در جامعه ما در حد “اپیدمی” است. بطور کلی می توان گفت که سیاست “درمان محور” یا به عبارت بهتر “بیمار محور” که در آن هدف و غایت نهایی، درمان بیمارانی است که تعداد آنها هر دم  و هر روز  بیشتر و بیشتر می شود،  ناکارا و ناموفق است. 

شواهد فراوانی، دال بر“تجاری شدن حِرَف پزشکی” وجود دارند. اکنون پدیده موسوم به “زیر میزی” را دیگر هیچکس انکار نمی کند و متاسفانه قرار است با زور و قدرت قهریه با آن مقابله شود. اکنون بسیاری از پزشکان ایرانی (حتی در کسوت پزشکی) وارد حوزه تجارت به مفهوم دقیق کلمه شده اند.اکنون بسیاری از پزشکان مایل به ادامه تحصیل در سطوح بالاتر علمی، نه صرفا بخاطر ارتقای وضعیت علمی و تبحر در پژوهش های علمی خود، بلکه عموما به دلایل "اکونومیک" وارد این عرصه می‌شوند.

اکنون متاسفانه بسیاری از مردم،اعتماد خود را به جامعه پزشکی و پزشکان از دست داده و به آنها به عنوان “معامله گر” و “تاجر” نگاه می کنند. در یک کلام ، فرایند” اعتماد زدایی” از جامعه پزشکی سرعت غیر قابل باوری به خود گرفته و موارد شکایت از پزشکان و مراکز درمانی بشدت بالا رفته است.من نمی خواهم "ذکر مصیبت" کنم و بر این باور نیستم که چشم انداز تیره و تاری در پیش چشم شهروندان وجود دارد. بلکه برعکس معتقدم که با ظرفیت های بالقوه موجود براحتی می توان بر این مشکلات فایق آمد.

بنظر من  آنچه که در” سیستم بهداشت و درمان ایران” مغفول است، عدم “توجه به فاکتورهای اصلی دخیل در تامین سلامت شهروندان” (مانند تغذیه و سبک زندگی مناسب) می‌باشد. گرچه درصد زیادی از درآمد مردم صرف تهیه مواد غذایی می شود، اما عموما بدلیل پایین بودن سطح “سواد تغذیه” آنها، بیماریهای ناشی از “تغذیه نامناسب” یا “سو تغذیه پنهان” روز به روز شیوع بیشتری پیدا می کنند.

هنوز “تحرک و نرمش کافی روزانه”در زندگی بسیاری از مردم  ایران غایب بوده و پیامدهای متعدد ناشی از“عدم تحرک کافی”گریبانگیر شهروندان ما می باشند. هنوز بدلیل عدم رعایت “اصول ایمنی” توسط شهروندان در “محل سکونت”، در “محل کار”  و در “جاده ها” ، تلفات و خسارات فراوانی بر"سرمایه های انسانی، اقتصادی و اجتماعی" این سرزمین وارد میشود و متاسفانه کماکان نیز روبه افزایش هستند. هنوز جوانان ما در معرض انواع مخاطرات (ازجمله انواع مختلف موادمخدر و دخانیات ) قرار دارند و هنوز ... .

چه باید کرد؟ بدون شک “ارتقای سطح سلامت” شهروندان و زمینه سازی برای دستیابی به “انسان بیشتر  سالم و کمتر بیمار ” نیاز به تدوین و اجرای برنامه های خاصی در سطوح مختلف دولتی و غیردولتی دارد.“سواد سلامت”، نوعی توانمندی است که شهروندان برای“حفظ و ارتقای سلامتی خود” باید از آن برخوردار باشند. امید است شهروندان ایرانی به سرعت به این توانمندی یعنی“سواد سلامت “ دست پیدا کرده و با رعایت اصول "هفتگانه خود مراقبتی"حافظ "سلامت جسم و جان" خود باشند. من در خلال حدودا یک دهه گذشته  تلاش کرده ام تا هر روز مطلبی را متناسب با نیاز شهروندان از منابع علمی معتبر داخلی و خارجی تهیه  و جهت اطلاع در  کانال  شخصی  خود قرار دهم. مطالب ارایه شده صرفا جنبه اطلاع رسانی علمی  داشته و لزوما به مفهوم "دستورات طبی" برای مداوای این یا آن بیماری نمی‌باشد.

کد خبر 2759868

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha