به گزارش خبرگزاری کردپرس، در کار خبرنگاری این سوال را از مصاحبه شونده هایم بسیار شنیده ام که در آغاز گفتگو می پرسند: کُردی بگم یا فارسی؟
من همیشه می گویم که فرقی ندارد و شما به هر زبانی مصاحبه کنید ما در نهایت آن را تنظیم کرده و با زبان رسمی فارسی منتشر می کنیم و البته این با مصاحبه هایی که اساسا برای بخش کردی پیاده و تنظیم می شوند فرق دارد.
در چنین شرایطی اغلب مصاحبه شونده ها با زبان مادری به سوالات پاسخ می دهند و در همان حین که او به زبان کردی حرف می زند، منِ خبرنگار با همان سرعت واژه های او را به زبان فارسی روی دفترچه یادداشتم می نویسم و از صوت ضبط شده و همان ترجمه های همزمان تندنویسی شده در تنظیم نهایی خبر استفاده می کنم.
زمانی که به این موضوع دقت کردم، برایم جالب شد که چگونه من و سایر همکاران خبرنگار به صورت زنده و همزمان سخنان کُردی مصاحبه شونده را در همان لحظه به زبان فارسی معیار ترجمه و مکتوب میکنیم؟ آیا این ناشی از ریشه های مشترک زبانهای فارسی و کردی است یا به تسلط خبرنگار بر هر دو زبان مربوط است؟
با بررسی کوچکی متوجه شدم که این موضوع برای خبرنگارانی که زبان مادریشان ترکی یا عربی و... است نیز صادق است و همگی بهخوبی و با کیفیتهای مختلف در ترجمه همزمان و مکتوب کردن کلام غیر فارسی به زبان فارسی مهارت قابل قبولی دارند.
«دوزبانگی» پدیده ای است که بیش از نصف جهان را گرفته است. طبق برخی آمارها بیش از ۵۴ درصد مردم اروپا دو زبانه هستند و اگر در مقیاس جهانی آن را در نظر بگیریم می توان تخمین زد که نیمی از مردم جهان دو زبانه هستند و هر روز افراد بیشتری دوزبانگی را انتخاب می کنند. دوزبانگی یعنی فرد بتواند مانند زبان مادری زبان دیگری را نیز بیاموزد و تسلط کافی داشته و بتواند مانند زبان مادری بهراحتی به آن زبان صحبت کند. شاید برخی فکر کنند چه لزومی دارد دوزبانه شویم یا کودکان را دوزبانه کنیم. تسلط بر یکزبان دیگر بهغیر از زبان مادری برای همه ما دری بهسوی دنیای جدید باز میکند. دوزبانه بودن باعث میشود افراد بافرهنگهای دیگری آشنا شوند و همچنین موقعیتهای شغلی بیشتری برای آنها فراهم شود.
از مزیتهای دوزبانگی می توان به بهبود مهارتهای ارتباطی، تغییر و ایجاد دیدگاه متفاوت و سبک زندگی متفاوت، تقویت تشخیص عناصر زبانشناسی، مهارت بالا در عملکرد اجرایی، مهارت در انجام چند کار همزمان، نظارت و کنترل محیط، فرصتهای شغلی بیشتر، تأخیر در ابتلا به بیماریهایی مانند آلزایمر، کمک به تقویت حافظه، ارتقاء تواناییهای فرد برای یادگیری زبانهای بیشتر و... اشاره کرد.
اما علاوه بر مزیتهای زیادی که دو زبانگی دارد برخی از روانشناسان بر این باورند که آموزش زبان دوم اگر در سنین کودکی قبل از تکمیل شدن زبان اول، آغاز شود، مانع از رشد کامل زبان اول شده و زبان دوم نیز تحت تاثیر آن کامل نمیشود. کارشناسان برخی معایب را نیز برای دوزبانگی مانند تداخل دو زبان و تأثیر منفی این امر در شخصیت و روابط اجتماعی مطرح کرده اند.
در ایران که کشوری چندفرهنگی است، دوزبانگی (زبان مادری و زبان معیار فارسی) امری طبیعی است و فرد از هر قومیت و با هر زبانی دوزبانه خواهد شد. آنچه در ایران کمتر اتفاق افتاده رواج زبان سوم است که با وجود آموزشهای فراوان از مقاطع ابتدایی تا دانشگاهی، این دروس و آموزشها کارایی چندانی نداشته و نتوانسته مهارت زبان سوم را به فرزندان ما بیاموزاند و اگر کسی خواهان یادگیری زبان سوم باشد با صرف هزینه هایی باید بیرون از سیستم آموزش رسمی کشور آن را جستجو کند که جا دارد علاوه بر عادی انگاری آموزش پایه ای زبان مادری در مناطق مختلف ایران چندفرهنگی، اهتمام ویژه ای نیز در سیستم آموزشی کشور نسبت به آموزش زبانهای دیگر از جمله عربی و انگلیسی صورت بگیرد.
نظر شما