کرد پرس: سوالی که این روزها در میان افکار عمومی مطرح است، نقش مجلس در اداره کشور و تاثیرگذاری آن بر روند زندگی مردم است؟ شما به عنوان یک صاحب نظر چه دیدگاهی در این رابطه دارید؟
فتحی: مجلس از نظر جایگاهی از اهمیت بالایی برخوردار بوده و در تمام کشورهای دنیا چه در اروپا، چه در آمریکا و چه در آسیا، اداره کشورها و قانون گذاری ها بر اساس تصمیمات مجلس صورت می گیرد. مردم هم پس از سال ها حضور در پای صندوق های رای به خوبی دیدگاه های نامزدهای انتخاباتی را شنیده و تجزیه و تحلیل می کنند و می دانند که کدام نماینده می تواند در تصمیم گیری های کلان تاثیرگذار باشد.
در حرف شاید یک نماینده در مجلسی مانند مجلس شورای اسلامی تنها یک رای داشته باشد اما می تواند بر رای و نظر دیگر نمایندگان نیز تاثیرگذار باشد و نظر بسیاری را نسبت به موضوعی تغییر دهد. متاسفانه در چند دوره گذشته از انتخابات مجلس، تائید و رد صلاحیت نامزدهای انتخاباتی به سمت و سویی رفته که دیگر همه می دانند که قرار است چه کسی وارد مجلس شود و چه کسی نمی تواند.
جامعه امروزه ایران مانند دهه های گذشته نیست که در شهرها و روستاها مردم اخبار و اطلاعات خود را تنها از طریق یک رادیو دریافت کنند، امروز در هر خانه ای چندین تحصیل کرده زندگی می کنند که از طریق فضای مجازی به راحتی به هر آنچه که می خواهند دسترسی دارند.
همواره شاهد هستیم که در مجلس قوانین و مقرراتی به تصویب می رسد که ممکن است در بحث اقتصاد و معیشت مردم تاثیرگذار باشد، از این رو مردم یا آن را می پذیرند و یا اینکه همانطور که در سال های گذشته شاهد بوده ایم، ممکن است دست به اعتراض و اعتصاب بزنند؛ اما آنچه که از دل مجلس بیرون می آید را به عنوان یک قانون، قوه مجریه و دولت مجبور هستند که اجرایی کنند.
هر قانونی که در مجلس مصوب می شود می تواند به طور مستقیم در معیشت مردم، آموزش مردم، دیدگاه مردم نسبت به حاکمیت، روابط بین الملل و ... تاثیرگذار باشد و از این رو انتظار می رود که مجلس قوی همیشه تشکیل شود که بتواند در زندگی مردم اثرگذاری مثبت داشته باشد.
به نظر من مجلس توانمند می تواند به مراتب از رئیس جمهور توانمند، کابینه دولت و ... در تصمیم گیری های کلان مثمرثمرتر باشد اما متاسفانه شاهد هستیم برخی از نمایندگان به جای پرداختن به فعالیت های قوه قانون گذاری و نظارت بر عملکرد دولت، به دنبال دخالت در امور غیرمرتبط با خود در دولت و یا فعالیت های اقتصادی هستند که همین مسئله باعث شده جایگاه مجلس تضعیف شود.
متاسفانه در چند سال اخیر شاهد بوده ایم که مجلس و دولت و دیگر نهادهای اثرگذار و تاثیرگذار در کشور به نحوی یک دست شده اند و کسانی قدرت را به دست گرفته اند که فکر می کنند هر کسی که خلاف نظر آنها حرکت کند و یا حرفی بزند، مخالف این نظام و حکومت است و باید این کشور را ترک کند اما خوشبختانه نتوانسته اند به طور کامل این یک دست سازی را اجرایی کنند.
کسی که مسئولیتی را قبول می کند و یا به قدرتی می رسد باید بداند که کار مملکت داری شوخی نیست، مملکت داری نیاز به روابط بین الملل دارد. اکنون کسانی که بر مسند قدرت هستند شعار می دادند که نیاز به ارتباط با هیچ کشوری ندارند، وابستگی به کشوری نداریم، با هیچ قدرتی در دنیا مذاکره نمی کنیم، اما امروز برای تمام چیزهایی که قبلا برای جلوگیری از دستیابی به آن کفن پوش شده بودند، پیش قدم شده اند.
به نظر من اگر مجلسی توانمند و متخصص داشته باشیم، نمی توان ادعا کرد که تمام مشکلات کشور، اما بیشتر مشکلاتی که کشور با آن مواجه شده و دود آن به چشم مردم رفته است، برطرف می شود. اگر مجلس با طرح و برنامه های خود دولت را بر مسیر و ریل توسعه قرار دهد، قطعا دیگر در کار آن دخالت نکرده و تنها نظارت را انجام می دهد و مردم هم از این گونه فعالیت ها حمایت می کنند.
به نظر می رسد در انتخابات پیش رو فضای انتخابات بسیار سرد بوده و مردم نسبت به تمام کارهایی که قرار بوده برای آنها انجام داده شود و نشده، دلسرد شده اند و از همین رو امیدواریم این بار مردم پای صندوق های رای حضور یافته و با انتخاب افراد توانمند و متخصص، زمینه ایجاد مجلسی قدرتمند را فراهم کنند و تصمیماتی برای بهبود وضعیت آنها گرفته شود.
کرد پرس: بارها بر تشکیل مجلس توانمند تاکید داشتید. لازمه تشکیل این مجلس توانمند چه ابزاری است؟
فتحی: در تمام دنیا کسانی که می خواهند وارد یک پارلمان مردمی مانند مجلس، شورای شهر و ... شوند دارای آیتم هایی هستند که بر اساس توانمندی های فردی شکل گرفته اما این آیتم ها در کشور ما با تمام دنیا متفاوت است. ما باید به پزشک اجازه دهیم به عرصه مجلس ورود کند تا بتواند در کمیسیون بهداشت کار کند، اقتصاددان در کمیسیون اقتصاد طرح و برنامه بدهد، معلم در کمیسیون آموزش برنامه بدهد، اساتید دانشگاهی حضور داشته باشند که فعالیت های وزارت علوم را رصد کنند، ورزشکار حضور داشته باشد در وزارت ورزش را به چالش بکشد، اما متاسفانه می بینیم که کسی که تصمیم گیر کمیسیون اقتصاد مجلس شورای اسلامی است مدرک الهیات و معارف دینی دارد؛ همین تضادها باعث می شود که مجلس تضعیف شده و توانایی لازم را برای اداره کشور نداشته باشد.
متاسفانه در دوره های اخیر مجلس شورای اسلامی شاهد هستیم که بسیاری از افراد راه یافته تعهد را به تخصص ترجیح داده، آن هم نه تعهد به خدمت به نظام بلکه تعهد به یک جناح خاص، اگر اجازه بدهند که از تمام اقشار، احزاب، افکار و ... برای انتخابات مجلس حضور یابند، شاهد خواهیم بود که چه افراد توانمندی می توانند وارد مجلس شوند و یک مجلس توانمند را تشکیل دهند. برای انتخابات مجلس احزاب مختلف که از کشورهای همسایه مانند پاکستان، افغانستان، امارات، اردن، عراق و ... نمی خواهند نماینده خود را معرفی کنند، از همین افراد متعهد به نظام جمهوری اسلامی ایران می خواهند پای کار بیایند. اگر در مجلس ۱۰ نفر اقتصاددان حضور داشته باشند قطعا در یک تصمیم گیری در حوزه اقتصاد و مالی کسی دیگر به نظر یک غیرمتخصص که مثلا معلم است و در حوزه اقتصاد سر رشته ای ندارد، توجهی نمی کند.
افراد متخصص وقتی یک لایحه و مصوبه را بررسی می کنند، می توانند حتی پیش بینی کنند که در آینده بعد از اجرای این مصوبه چه اتفاقاتی خواهد افتاد تا از آثار منفی آن جلوگیری کرده و آثار مثبت آن را نیز پررنگ تر جلوه دهند تا در سفره مردم، آینده مردم، شغل مردم تاثیرگذاری بیشتری داشته باشد. امروز مردم ایران با مشکلات اقتصادی و معیشتی بسیاری مواجه هستند و هر تصمیمی که در مجلس گرفته می شود قطعا بر وضعیت آنها تاثیرگذار است.
مردم ما امروز روحشان ناراحت است، آینده خوبی را برای خودشان متصور نیستند، مردم از لحاظ روحی و روانی اطمینان خاطر و تعلقی به آینده ندارند، امیدی به تامین آینده شغلی فرزندانشان ندارند، امیدی به تشکیل زندگی و ازدواج در آینده نه چندان دور ندارند، همین هم باعث شده نتوانند امر و نهی های حاکمیت را پذیرا باشند. خوب اگر با یک مجلس توانمند و متخصص قوانینی مصوب شود که در زندگی مردم اثرگذاری مثبت داشته باشد و نه همه، بخشی از مشکلات آنان را مرتفع کند دیگر چرا باید نسبت به برخی تصمیمات حاکمیتی اعتراض داشته باشند و یا اگر اعتراضی داشته باشند، راحت تر آن را می پذیرند.
امروز کشور با مشکل مدیریت مواجه است، در بیمارستانی شاهد هستیم که داروی تاریخ مصرف گذشته به یک بیمار خاص تزریق کرده اند، این یعنی دارویی که نیاز است را نتوانسته اند در ۲ سال گذشته وارد کشور کنند.
اگر بتوانیم روابط بین الملل را درست کنیم، با تمام کشورهای دنیا روابط دوستانه داشته باشیم، احساس امنیت و آرامش را به جامعه القا کنیم، مدیران و مسئولان آرامش فکری و روانی داشته باشند، دیگر پای مسئولیتی که پذیرفته اند، می مانند و شاهد این همه اختلاس نخواهیم بود.
وقتی مسئول بلند پایه ای به آینده کشور امیدوار است، به توسعه کشور امیدوار است، به آرامش و رفاه فرزندانش در آینده امیدوار است، دیگر دست به اختلاس نمی زند تا بتواند زندگی خوبی را برای فرزندانش بسازد که شاید روزی کشور با مشکل مواجه شود و آینده نگری داشته باشد تا از طریق ظلم به مردم آینده خودش را بسازد.
کشوری مانند مالزی یا اندونزی از لحاظ منابع چه دارند که امروز مردم آن در این سطح از آرامش و رفاه قرار گرفته اند، هیچی ندارند تنها با ارتباط با کشورهای دنیا توانسته اند امنیت و آرامش را ایجاد کرده و از این راه کشور خود را بسازند. پس نقش مجلس توانمند در ایجاد یک کشور توسعه یافته بسیار زیاد است چرا که مجلس بر فعالیت های دولت به عنوان مجری قانون نظارت دارد. اگر مجلسی توانمند و متخصص داشته باشیم می توان با دستورات و مصوبات قوی، کشور را در مسیر درست قرار داد.
کرد پرس: به حضور نماینده های متخصص و برنامه محور در مجلس اشاره کردید. یکی از ایرادات اساسی مجلس در دوره های گذشته همین مسئله است. برخی ها معتقد هستند اگر نظام حزبی تقویت شود این مشکل بر طرف می شود باور شما در این باره چیست؟
فتحی: در نظام شاهنشاهی شاهد بودیم که حزبی با عنوان رستاخیز در کشور تشکیل شد که همه مردم مجبور بودند عضو این حزب باشند و اگر کسی عضو آن نمی شد مخالف شاه شناخته می شد و بنابراین تنفر از حزبی گرایی در همین نقطه از تاریخ ایران آغاز شد. مردم ما احزاب را قبول ندارند چرا که فکر می کنند هر حزبی تنها به دنبال مسائل و جریانات قدرت خواهی خودش است و اگر حزبی به قدرت برسد دیگر کاری برای دیگر کسانی که عضو حزب های دیگر هستند و یا اینکه اصلا عضو حزبی نیستند، نمی کند. این تفکر اشتباه اول باید اصلاح شود و اعتماد مردم به احزاب بازگردد تا انتخاباتی بر پایه نظام های حزبی برگزار کرد.
نگاه مردم به احزاب در حال حاضر اینگونه است که تنها در زمان انتخابات در کنار مردم هستند و از آنها مشارکت می گیرند و بعد از اینکه به قدرت رسیدند دیگر جوابگوی درخواست و نظرات آنان نیستند. فعالیت های حزبی و سیاسی به ویژه در استانی مانند کردستان که دارای قومیت و مذاهب مختلف بوده و به واسطه مرزی بودن نیز همواره توسط گروه های آن طرف مرز تهدید می شود کمی سخت تر نیز می شود به واسطه اینکه هر دو طرف سعی دارند احزاب را به یکدیگر منتسب کنند. متاسفانه نگاه های فرا حزبی و فرا جناحی باعث شده که انتخابات در ایران همیشه به سمت و سوی دیگر برود. ما در کشورهای دیگر شاهد هستیم که تا چه اندازه به دموکراسی احترام می گذارند. در همین کشور همسایه ما ترکیه می بینیم که در انتخابات پارلمانی، حتی کسی هم که در زندان است نامزد می شود و به واسطه رای مردم به پارلمان راه یافته و در نهایت هم اردوغان با تمام استبدادی که دارد، نماینده را آزاد می کند چرا که به انتخابات آزاد معتقد هستند.
در ایران در زمان انتخابات مشکلاتی وجود دارد مانند اینکه کسی که اصلاح طلب است چون قدرت در دست اصولگرایان است تائید صلاحیت نمی شود و یا بر عکس. مگر کسی که اصلاح طلب و یا اصولگرا است بر اساس قوانین اساسی نظام جمهوری اسلامی عضو این احزاب و جناح های سیاسی نشده که اکنون مانع فعالیت های سیاسی این افراد می شوند.
یک دست شدن حاکمیت، دولت، مجلس و دیگر نهادهای تصمیم گیر کشور قطعا به صلاح کشور نبوده و رضایت مندی مردم را نیز به دنبال نخواهد داشت. در همین دولت قبل شاهد بودیم که دولت و مجلس را چگونه با هم یک دست کردند و ما هم به عنوان احزاب اصلاح طبی خوشحال بودیم که دیگر مخالفی ندارند و قانونی را که آنها مصوب می کنند، شورای دیگر تائید کرده و دولت هم اجرایی می کند و انتظار داشتیم که وضعیت کشور را سروسامان بدهند اما در عمل شاهد هستیم نسبت به دولتی که مجلس و دیگر نهادها با آنها زاویه داشتند، عملکرد به مراتب ضعیف تری را شاهد هستیم.
پس می بینیم اگر نظام حزبی حاکم باشد می توان در صورت بروز مشکل، وارد عمل شد مانند همین اعتراضاتی که در سال گذشته شاهد آن بودیم. بیشترین درگیری ها، اعتراضات، کشته شده ها و ... چه از طرف مردم و چه از طرف نظام در سیستان و بلوچستان اتفاق افتاد اما کمترین دغدغه را مسئولان کشور داشتند چرا که در این منطقه بزرگی هست که همه مردم سیستان قبولش دارند و همین هم باعث شد بتوان جریان اعتراضات در این منطقه را با حرف زدن مدیریت کرد.
این نشان می دهد در انتخابات حزبی گری می تواند اثرگذار باشد. دولت اگر می خواهد وزیری را انتخاب کند اگر عضو یک حزب خاص باشد و پس از مدتی نتوانست جوابگوی فعالیت های این وزارتخانه باشد، می تواند رئیس حزب را مواخذه کرد که این افرادی که معرفی کرده اند ناکارآمد بوده، اما وقتی فرد به کسی و حزبی پاسخگو نیست، معلوم است که دغدغه کمتری برای فعالیت نیز دارد.
در همین مجلس فعلی اگر نگاهی به نمایندگان داشته باشیم می بینیم که شاید تنها ۱۰۰ نماینده لیاقت چنین جایگاهی که به آن رسیده اند را دارند و از آنجایی که بیشتر آنها به نام نماینده مستقل به مجلس راه یافته اند، جوابگوی کسی نیستند و از سواد، معلومات، آینده نگری و قدرتی که بخواهند برای مردم کاری انجام دهند، برخوردار نیستند. در همین انتخابات پیش رو هم می بینیم که هر کسی را جزو جناح خودشان است تائید صلاحیت کرده اند و کسانی که نگاه اصلاح طلبی دارند و یا اصلا جزو جناحی نیستند و مخالف کارهایی که کرده اند، هستند، را رد صلاحیت کرده، همین باعث می شود در مجلس، نمایندگان متخصص و قدرتمند حضور نداشته باشند.
متاسفانه در نظام جمهوری اسلامی به فعالیت های حزبی هیچ اهمیتی داده نمی شود اما احزاب و فعالان سیاسی همواره کار خودشان را انجام می دهند هر چند که ممکن است در این راه نیز عده ای تخریب شود، قربانی شوند و یا دیگر نتوانند فعالیتی سیاسی داشته باشند، اما به هر حال اگر کسی از حزبی به قدرتی می رسد اگر کم کاری کند، خطای مالی داشته باشد، خطای اخلاقی داشته باشد و ...، باید پاسخگوی حزب باشد و همین هم باعث جلوگیری از برخی مشکلات می شود که اکنون در بدنه نظام وجود دارد.
کرد پرس: حزب کارگزاران در انتخابات پیش روی مجلس نماینده ای برای کردستان معرفی کرده و یا از فرد خاصی حمایت می کند؟
فتحی: بله ما کاندیدای مورد نظر خودمان را معرفی کردیم اما متاسفانه رد صلاحیت شد و در حال حاضر در کل استان کردستان هیچ نامزدی مورد حمایت حزب کارگزاران نیست.
کرد پرس: امکان دارد حزب کارگزاران با ائتلاف با دیگر احزاب از یک نامزد دیگر حمایت کند؟
فتحی: برای تمام کسانی که برای این دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی ثبت نام کرده اند احترام قائل هستیم اما قصدی برای حمایت از یک فرد خاص از طریق حزب کارگزاران نداریم. هر چند اگر کسی باشد که تفکر اصلاح طلبی داشته باشد و ما مطمئن باشیم که آیتم های لازم را برای نماینده شدن داشته و توانایی این را دارد که آبروی حزب کارگزاران را حفظ کند تا اعتماد مردم به این حزب خدشه دار نشود، حتما حمایتش می کنیم.
جالب اینجاست که شاید اولین دوره ای باشد که حزب کارگزاران نماینده ای ندارد، در تمامی دولت های گذشته مانند دولت آقای رفسنجانی، آقای خاتمی و آقای روحانی حزب کارگزاران هم نماینده داشت و هم با حمایت از دولت، بسیاری از فعالیت های سیاسی را انجام می داد. در دوره آقای خاتمی تنها با ایجاد یک ارتباط بین المللی در قالب گفتگوی تمدن ها در یک دوره ۸ ساله شاهد بودیم که جامعه با یک آرامش و رفاه روحی و روانی مواجه بودند و یا اینکه ارزاق مردم در پایان دولت آقای خاتمی بسیار ارزانتر از روزهای ابتدای تشکیل این دولت به دست آنها می رسید و این تنها نتیجه یک ارتباط با سایر کشورهای دنیا بود.
حزب کارگزاران بیش از ۳۰ سال است که تشکیل شده و بسیاری در کشور در این حزب فعالیت داشته و به این نظام خدمت کرده اند، حزب کارگزاران حزبی است که بر اساس قانون اساسی کشور تشکیل شده و فعالیت می کند، اما عده ای امروز بر اساس همین قانون اساسی فعالیت افراد این حزب را قبول ندارند.
کرد پرس: اگر بحثی مانده که می خواهید بیان کنید، بفرمایید؟
فتحی: از خبرگزاری کرد پرس برای این دعوت و فرصت تشکر می کنم اما انتظار داشتم به موضوع فضای انتخابات هم ورود کنید که ورود نکردید. متاسفانه فضای انتخابات در این دوره بسیار فضای سردی است و شور و شوقی بین مردم دیده نمی شود. مردم هم از لحاظ روحی، هم از لحاظ اقتصادی، هم از لحاظ معیشتی در ناامن ترین وضعیت ۴۵ سال گذشته جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته اند و دلیل آن نیز نبود پول، امکانات و رفاه نیست بلکه دلیل آن تورم افسار گسیخته ای است که به واسطه چاپ پول بدون حساب در کشور صورت گرفته و هیچ نظارتی نیز بر اصناف نیست.
استان های مرزی بیشتر از هر نقطه کشور با مشکلات دست و پنجه نرم کرده، کردستان یکی از گران ترین استان های کشور محسوب می شود، مردم دیگر اشتیاقی ندارند که بار دیگر در انتخابات شرکت کنند. به حاکمیت توصیه می کنم همانطور که برای ساخت راه آهن، جاده، پارک، فرودگاه و ... اعتبار گذاشته و هزینه می کند، برای رفاه و آسایش مردم نیز هزینه کند و نگاه خود را نسبت به این مردم تغییر داده و مانند اوایل انقلاب به مردم کردستان نگاه نکنند. انتظار داریم با مردم روراست باشند، کسانی را که به نام اختلاس و دزدی سفره مردم را کوچک کرده اند را معرفی کرده و در مقابل چشم مردم مجازات کنند تا هم مردم اعتمادشان به نظام بازگردد و هم درس عبرتی برای کسان دیگری باشند که مسئولیتی پیدا می کنند.
در فضای انتخابات نیز اجازه دهند که هر ایرانی که می خواهد، کاندیدا شود هر چند که مخالف آنها نیز باشد، با این کارها شاید مردم اقبالی به انتخابات پیش رو نشان دهند، هر چند که مردم واقعا ناراحت هستند و با هر کسی که صحبت می کنیم، دلگرمی به بهبود وضعیت ندارند و اگر آنها را دلخوش نکرده و احساس امنیت از دست رفته را به آنها بازنگردانیم، در انتخابات نیز شرکت نمی کنند و انتخاباتی کم شور را شاهد خواهیم بود.
در هر صورت از مردم تقاضا دارم که با توجه به اینکه چه در انتخابات شرکت کنند و چه شرکت نکنند، عده ای به مجلس راه خواهند یافت، بنابراین در انتخابات حضور یافته تا حداقل شاهد انتخاب نمایندگانی باشیم که با اکثریت آرا به مجلس راه یافته تا مجلسی توانمند، متخصص و قدرتمند را شاهد باشیم و نسبت به بهبود وضعیت ایران امیدوار شویم.
خلاصه تصویری مصاحبه:
نظر شما