به گزارش کردپرس، اندیشکده مرکز سیاسی امارات در تحلیلی مفصل پیرامون جنبه های مختلف توافق نامه اخیر میان عراق و ترکیه که با سفر رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه به عراق در 22 آوریل 2024 رسمیت یافت، یکی از اهداف مهم این توافقنامه را تلاش ترکیه برای حذف یکباره پ.ک.ک از خاک عراق عنوان کرده است.

در این تحلیل اشاره شده که این توافق از جهاتی مهم است که عبارتند از:

1- هم عراق و هم ترکیه دارای جمعیت قابل توجهی از کردها بوده و شریک تجاری مهمی برای هم محسوب می شوند. 2- در کنار اهمیت داشتن امنیت و اقتصاد در روابط دو کشور، آموزش نظامی و توجه ترکیه به فروش سلاح هم  در جاه طلبی این کشور اهمیت دارد. 3- ترکیه روی عراق تمرکز کرده و تلاش می کند با ایجاد طرح جاده توسعه، از این کشور برای دستیابی به بازار کشورهای عربی حوزه خلیج فارس استفاده کند و در نهایت، با این که حزب حاکم دموکرات کردستان عراق در اقلیم کردستان وابستگی بیشتری به ترکیه پیدا کرده اما ترکیه از تضعیف موقعیت آن در عراق نگران است و این مسئله تمایل آنکارا به گسترش همکاری با دولت مرکزی را به دنبال داشته اسست.

از نظر این اندیشکده، با این که مسائلی مانند همکاری های دو کشور در حوزه آب، نفت، سیاست و تجارت در این توافق برجسته نشان داده شده اند اما جنبه عملی شدن همکاریها همچنان مناقشه برانگیز بوده و همکاری ملموسی میان دو کشور وجود ندارد.

مومن زلمی و سردار عزیز، دو تحلیلگر مسائل کردها در مقاله تحلیلی منتشر شده توسط مرکز سیاسی امارات، معتقدند که با این که مانور زیادی روی توافقنامه اخیر میان ترکیه و عراق در زمینه های تجاری داده شده اما هدف ترکیه از این توافق وارد آوردن ضربه کاری بر پیکر پ.ک.ک در خاک عراق به بهانه تامین امنیت طرح جاده توسعه است. آنها بر این باورند که ترکیه قصد دارد رضایت بغداد را برای هدف قرار دادن پ.ک.ک در کوهستان گاره واقع در منطقه تحت کنترل حزب دموکرات کردستان عراق به دست آورد زیرا این منطقه از حیث تحرکات لجستیک و نظامی پ.ک.ک اهمیت زیادی دارد.

با این حال تاکید شده که تامین اهداف مورد نظر ترکیه در عملیات احتمالی علیه پ.ک.ک در کوهستان گاره با مشکلات و محدودیت هایی روبروست. تاکید شده است که نمی توان تنها با یک عملیات نیروهای پ.ک.ک را از کوهستان گاره دور کرد.

همچنین اشاره شده که با وجود ادامه حملات ترکیه به این منطقه همچنان تعداد قابل توجهی غیرنظامی در این منطقه زندگی می کنند و با توجه به این که حزب دموکرات کردستان عراق نفوذ چندان زیادی روی این منطقه ندارد، ترکیه نمی تواند زیاد روی حمایت این حزب از عملیات خود در گاره حساب باز کند. نویسندگان مقاله همچنین بر این باورند بغداد زیاد تمایلی برای حمایت از ترکیه در مقابله با پ.ک.ک در کوهستان گاره ندارد. بنابراین، تامین اهداف مورد نظر ترکیه در این خصوص تضمین شده نیست. سردار عزیز و مومن زلمی معتقدند که مهم ترین مانع ترکیه برای خارج کردن پ.ک.ک از کوهستان گاره ناکارآمد بودن حملات هوایی ترکیه علیه نیروهای حزب کارگران کردستان ترکیه در این کوهستان طی سالیان متمادی است و این نیرو در عین حال آمادگی زیادی برای نبرد زمینی با نیروهای ترکیه دارد و می تواند نقشه ترکیه را در این منطقه با چالش جدی مواجه کند.

همچنین موانع دیگری مانند رقابت حزبی میان حزب دموکرات کردستان عراق و اتحادیه میهنی کردستان عراق، نفوذ پ.ک.ک در برخی نقاط دیگر مانند شنگال و حتی کرکوک و همفکری احتمالی میان اتحادیه میهنی و پ.ک.ک با توجه به اقدامات تنبیهی آنکارا علیه اتحادیه میهنی در سلیمانیه نیز می تواند بر موفقیت آمیز بودن عملیات احتمالی ترکیه علیه پ.ک.ک تاثیر بگذارد.

نویسندگان مقاله در ادامه به پیچیدگی روابط میان عراق و ترکیه اشاره کرده و تاکید کرده اند در عین حال که مسئله حضور پ.ک.ک در عراق برای ترکیه نامطلوب است اما جاذبه های عراق برای ترکیه که می تواند به رشد اقتصاد این کشور کمک کند، ممکن است باعث شود آنکارا حتی به قیمت عدم موفقیت در مقابله با پ.ک.ک، طرح توسعه روابط تجاری با بغداد را به طور جدی دنبال کند. آنها اشاره کرده اند که ترکیه واقف است که پ.ک.ک از دهها پیش در عراق مستقر بوده و عملیات های چند دهه گذشته نتوانسته این گروه را از بین ببرد. بنابراین، ناتوانی در مقابله با پ.ک.ک نمی تواند به معنای دست کشیدن ترکیه از جذابیت های عراق در زمینه های سیاسی و اقتصادی باشد.