به گزارش کردپرس به نقل از دراو میدیا، آمار رأی‌دهندگان مهم‌ترین رکن هر انتخابات است و دولت تنها مرجع مسئول برای ثبت نام شهروندان است، این ثبت‌نام براساس اسناد و مدارکی است که به شهروندان داده می‌شود و دولت همچنین مسئول اجرای سرشماری عمومی است و عامل اصلی عدم وجود آمار و سرشماری در عراق دولت است. آخرین سرشماری در سطح ۱۸ استان در سال ۱۹۸۷ انجام شد و در سال ۱۹۹۷ نیز سرشماری در ۱۵ استان انجام گرفت، اما پس از آزادی عراق تا امروز به دلایل مختلف و سیاسی این موضوع به تعویق افتاده و سرشماری انجام نشده است، گویا قرار است در سال جاری انجام شود.
طبق ماده (۱۱۰/۱۰) قانون اساسی، موضوع آمار و سرشماری تحت صلاحیت ویژه دولت فدرال قرار دارد، بنابراین دولت فدرال در این زمینه سهل انگاری کرده است، از اولین دوره انتخابات پارلمان کردستان در سال ۱۹۹۲ تا امروز، تعداد ساکنان و لیست رأی‌دهندگان همواره مورد بحث و اختلاف بوده است، این موضوع نه تنها برای انتخابات بلکه برای بودجه و سهم استان‌ها نیز مهم است. بی‌تردید در عراق نیز پس از روند آزادی تا امروز این موضوع ادامه داشته و همواره یک نقطه اختلاف بوده است.
در اولین انتخابات پس از آزادی عراق، ناگزیر به داده‌های شرکت مواد غذایی تکیه شد و این داده‌ها برای آماده‌سازی لیست رأی‌دهندگان توسط دولت وقت ائتلافی مورد استفاده قرار گرفت، اما احزاب سیاسی نسبت به این داده‌ها نظرات و انتقادهای خاص خود را داشتند؛ هم در میان کرد و کرد و هم میان کرد و عرب و حتی میان عرب‌ها با یکدیگر. این موضوع همچنان ادامه دارد تا امروز، حتی پس از تصویب قانون اساسی دائمی عراق، بیشتر دوره‌های مجلس نمایندگان به ماده ۴۹/۱ قانون اساسی بی‌توجهی کرده‌اند، طبق این ماده، برای هر ۱۰۰ هزار نفر باید یک نماینده در مجلس نمایندگان انتخاب شود، بودجه نیز براساس همین تعداد توزیع می‌شود، بنابراین حق استان‌ها از نمایندگی رعایت نشده است. هرچند حکمی از دادگاه فدرال (شماره ۱۱، سال ۲۰۱۰) وجود دارد که رشد سالانه جمعیت عراق را ۲.۸ درصد تعیین کرده و تعداد ساکنان را باید براساس آن محاسبه کرد، اما دادگاه فدرال این مسئله را به پس از سرشماری عمومی موکول کرده است زیرا اگر جمعیت عراق ۴۰ میلیون نفر باشد، تعداد اعضای مجلس نمایندگان باید ۴۰۰ نفر باشد و براساس جمعیت استان‌ها میان آن‌ها تقسیم شود.
در مورد لیست رأی‌دهندگان نیز قانون‌گذار عراقی داده‌های شرکت مواد غذایی را مبنا قرار داده و کمیسیون انتخابات نیز براساس آن لیست رأی‌دهندگان را تهیه کرده است. اما به دلیل نواقص فراوان در داده‌ها، همواره جای انتقاد و اختلاف نظر میان احزاب سیاسی وجود داشته است. هرچند بیش از ۱۰ سال است که کمیسیون عالی مستقل انتخابات عراق روند ثبت‌نام بیومتریک را آغاز کرده و تا حدی پیشرفت داشته است.
اگر به لیست رأی‌دهندگان استان‌های اقلیم کردستان نگاهی بیندازیم، در سه دوره انتخابات شاهد تغییراتی بوده‌ایم که تا حدی پیشرفت‌هایی به همراه داشته است. این مسئله همواره یکی از نکات قابل توجه برای رأی‌دهندگان و احزاب سیاسی بوده است، هرچند در گذشته توصیه می‌شد که در انتخابات‌های آتی کمیسیون از داده‌های رسمی کارت ملی برای تهیه لیست رأی‌دهندگان استفاده شود.
با توجه به اطلاعات ارائه شده در جدول ذیل، عراق در زمینه آمار و سرشماری با مشکلات و سهل انگاری های فراوانی روبروست، این جدول‌ها ما را با سوال های متعددی مواجه می‌کنند و نیازمند توجه و بررسی بیشتر هستند، اطلاعات رسمی کمیسیون عالی مستقل انتخابات عراق برای سال‌های ۲۰۱۸، ۲۰۲۱ و ۲۰۲۴، در سطح اقلیم کردستان که داده‌های سال ۲۰۱۸ مربوط به انتخابات مجلس نمایندگان است که در آن سال برگزار شد و همچنین داده‌های سال ۲۰۲۱ نیز مربوط به انتخابات مجلس نمایندگان ۲۰۲۱ است، اطلاعات سال ۲۰۲۴ نیز تهیه شده و در انتخابات دوره ششم پارلمان کردستان مورد استفاده قرار خواهد گرفت:
جدول مقایسه‌ای لیست رأی‌دهندگان کمیسیون عالی مستقل انتخابات عراق در سال‌های ۲۰۱۸، ۲۰۲۱ و ۲۰۲۴ در سطح اقلیم کردستان:
نتایج تحلیل داده‌های ارائه شده در جدول مقایسه‌ای رأی‌دهندگان برای سال‌های ۲۰۱۸، ۲۰۲۱ و ۲۰۲۴ به شرح زیر است:
اربیل:
مقایسه آمار رأی‌دهندگان عراق بین سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۱ نشان می‌دهد که تعداد رأی‌دهندگان در استان اربیل ۲۸,۲۰۵ نفر افزایش یافته است. اما اگر آمار سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۴ را مقایسه کنیم، اختلاف ۱۲۸,۵۱۸ رأی‌دهنده کاهش را نشان می‌دهد، با وجود اینکه در این مدت سه گروه سنی جدید به لیست رأی‌دهندگان اضافه شده‌اند، اگر سال ۲۰۱۸ را با ۲۰۲۴ مقایسه کنیم، تفاوت ۱۰۰,۳۱۳ رأی‌دهنده کاهش را نشان می‌دهد، با اینکه نزدیک به شش نسل جدید ثبت‌نام شده‌اند، این درحالی است که در سال ۲۰۲۴ تنها ۷۰,۱۶۲ رأی‌دهنده از متولدین سال‌های ۲۰۰۴، ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶ به لیست رأی‌دهندگان اضافه شده‌اند.
استان سلیمانیه و حلبچه:
در مقایسه آمار رأی‌دهندگان بین سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۱، مشاهده می‌شود که تعداد رأی‌دهندگان این استان‌ها ۱۱,۵۰۴ نفر کاهش یافته است، همچنین در مقایسه بین سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۴، تعداد رأی‌دهندگان ۱۴۶,۳۸۲ نفر کاهش یافته است، به عبارتی سال به سال کاهش یافته است، با وجود اینکه سه گروه سنی جدید به لیست رأی‌دهندگان اضافه شده‌اند، اگر هم آمار سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۴ را مقایسه کنیم، تعداد رأی‌دهندگان ۱۵۷,۸۸۶ نفر کاهش یافته است، با وجود اینکه شش گروه سنی جدید به لیست رأی‌دهندگان اضافه شده‌اند، درحالی که در سال ۲۰۲۴ تنها ۶۴,۶۲۲ نفر از متولدین سال‌های ۲۰۰۴، ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶ به لیست رأی‌دهندگان اضافه شده‌اند.
استان دهوک:
مقایسه آمار رأی‌دهندگان بین سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۱ نشان می‌دهد که تعداد رأی‌دهندگان در دهوک ۱۱۶,۱۲۸ نفر افزایش یافته است. همچنین اگر آمار سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۴ را مقایسه کنیم، مشاهده می‌شود که تعداد رأی‌دهندگان ۱۰۸,۶۸۱ نفر کاهش یافته است، مقایسه آمار سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۴ نیز نشان می‌دهد که تعداد رأی‌دهندگان ۷,۴۴۷ نفر کاهش یافته است، در حالی که شش نسل جدید به لیست رأی‌دهندگان اضافه شده‌اند،این درحالی است که در سال ۲۰۲۴، تنها ۵۹,۹۷۶ رأی‌دهنده از متولدین ۲۰۰۴، ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶ به لیست رأی‌دهندگان اضافه شده‌اند.
مقایسه کلی بین سه استان:
در مجموع، مقایسه آمار رأی‌دهندگان سه استان در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۱ نشان می‌دهد که تعداد رأی‌دهندگان ۱۳۲,۸۲۹ نفر افزایش یافته است، در حالی که سه گروه سنی جدید نیز به لیست رأی‌دهندگان اضافه شده‌اند. در مقایسه آمار سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۴ نیز تعداد رأی‌دهندگان ۳۸۳,۵۸۱ نفر کاهش یافته است، همچنین، مقایسه بین سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که تعداد رأی‌دهندگان ۲۵۰,۷۵۲ نفر کاهش یافته است، با وجود اینکه شش نسل جدید به لیست رأی‌دهندگان اضافه شده‌اند.
این داده‌ها واقعیتی را بازگو می‌کنند که عراق از نظر داده‌ها و سرشماری با مشکلاتی مواجه است، همچنین شکایات احزاب نیز قابل توجه است، دولت مسئولیت ثبت‌نام شهروندان و ارائه داده‌های لازم به کمیسیون انتخابات را بر عهده دارد، قانون اساسی عراق نیز تصریح می‌کند که وظیفه کمیسیون، آماده‌سازی لیست رأی‌دهندگان است و نه ارائه داده‌های شهروندان، با اینکه قوانین انتخاباتی جدید به استفاده از داده‌های کارت ملی اشاره کرده‌اند، هنوز چالش‌هایی در زمینه دقت و شفافیت در انجام انتخابات وجود دارد که برای انتخابات آینده باید تنها به داده‌های کارت ملی تکیه کرد.
نظر شما