به گزارش کردپرس، روز دوشنبه ۲۱ اکتبر ۲۰۲۴، در استودیوی شبکه رسانه‌ای روداو با حضور سرور عبدالرحمان، رئیس انستیتو "پی" در امور آموزش و توسعه؛ ابراهیم عزیز، استاد دانشگاه؛ ایوار ابراهیم، نماینده پیشین پارلمان کردستان از جنبش تغییر؛ خسرو گوران، رئیس پیشین دستگاه انتخابات حزب دمکرات کردستان و هیمن اسکندر، مسئول دستگاه انتخابات اتحاد اسلامی کردستان، سناریوهای تشکیل کابینه دهم دولت اقلیم کردستان بررسی شد.
"اتحادیه میهنی کردستان و حزب دمکرات کردستان بدون سایر جریان‌ها وارد دولت نخواهند شد"
ابراهیم عزیز گفت: «پنج سناریوی اصلی برای تشکیل دولت وجود دارد، سناریوی اول تشکیل دولت توسط حزب دمکرات با سایر جریان‌ها به‌جز اتحادیه میهنی است».
این استاد دانشگاه درباره سایر سناریوهای تشکیل دولت اشاره کرد: «سناریوی دوم توافق بین حزب دمکرات و اتحادیه میهنی است، همچنین سناریوی سوم توافق اتحادیه میهنی با سایر جریان‌های سیاسی به‌جز حزب دمکرات است».
جنبش نسل نو که طبق نتایج اولیه نزدیک به ۱۵ کرسی کسب کرده است، می‌تواند نیروی تعادل‌بخش بین حزب دمکرات و اتحادیه میهنی در تشکیل دولت باشد. ابراهیم عزیز در مورد سناریوی چهارم و پنجم برای تشکیل دولت اشاره کرد: «اتحادیه میهنی یا حزب دمکرات می‌توانند با جنبش نسل نو دولت تشکیل دهند».
این استاد دانشگاه بر این باور است که تشکیل دولت بین حزب دمکرات، اتحادیه میهنی و برخی دیگر از جریان‌های سیاسی سناریوی قوی‌تری است، "زیرا حزب دمکرات نمی‌تواند به‌تنهایی و با اتحادیه میهنی وارد دولت شود بدون آنکه اعتماد متقابلی بین آن‌ها باشد، بنابراین حضور این جریان‌ها در دولت ضروری است تا در صورت خروج حزب دمکرات یا اتحادیه میهنی به هر دلیلی، دولت دچار فروپاشی نشود".
"حزب دمکرات کردستان بدون حضور اتحادیه میهنی با مانع روبه‌رو می‌شود"
ایوار ابراهیم بیان داشت که اکنون تشکیل دولت به موضوعی دشوار تبدیل شده است، "اما به نظر من بهتر است که این ۳۰ کرسی (کرسی‌های جریان‌های پیروز غیر از اتحادیه میهنی و حزب دمکرات) به‌عنوان اپوزیسیون باقی بمانند، چرا که هم فشار بیشتری بر دولت اعمال خواهند کرد و هم می‌توانند نقش تأثیرگذاری در چهار سال آینده ایفا کنند."
این نماینده پیشین پارلمان کردستان معتقد است که تشکیل دولت آینده اقلیم کردستان توسط حزب دمکرات و اتحادیه میهنی انجام خواهد شد، "زیرا اگر حزب دمکرات تلاش کند با هر جریان دیگری به‌جز اتحادیه میهنی دولت تشکیل دهد، موفق نخواهد شد و با مشکل مواجه خواهد شد."
براساس نتایج اولیه، حزب دمکرات از طریق کرسی اقلیت زنان، یک کرسی در حوزه حلبچه کسب خواهد کرد؛ ایوار ابراهیم می‌گوید: «اکنون حزب دمکرات مسئولیت بزرگی در آن جا دارد».
پارلمان کردستان از ۱۰۰ کرسی تشکیل شده است که ۵ کرسی آن مخصوص اقلیت‌ها است. برای تشکیل دولت جدید اقلیم کردستان، به ۵۰+۱ کرسی نیاز است و هیچ‌کدام از جریان‌های سیاسی به‌تنهایی به آن تعداد کرسی دست نیافته‌اند.
"حزب دمکرات کردستان بدون اتحادیه میهنی در دولت مشکلی نخواهد داشت"
نتایج اولیه حاکی از آن است که حزب دمکرات کردستان قریب به ۴۰ کرسی پارلمان را کسب کرده است. خسرو گوران اشاره کرد: «به نظر میرسد که ۳ کرسی اقلیت‌ها نیز با ما باشند و برای تکمیل سایر کرسی‌های دولت، می‌توانیم از جماعت عدالت، اتحاد اسلامی، تغییر یا دیگر جریان‌ها [به‌جز اتحادیه میهنی] درخواست کنیم».
درباره عدم حضور اتحادیه میهنی کردستان در این سناریو، رئیس پیشین دستگاه انتخابات حزب دمکرات گفت: «قطعاً ما یک جریان قوی با کرسی‌های زیاد خواهیم داشت و کار دولت آسان‌تر خواهد بود».
وی افزود که اگر حزب دمکرات کردستان بدون اتحادیه میهنی دولت تشکیل دهد، "حداقل در دولت با مشکلی مواجه نخواهد شد."
خسرو گوران به این نکته اشاره کرد که اکنون نوعی تنش بین جریان‌های سیاسی به‌ویژه بین اتحادیه میهنی و حزب دمکرات کردستان وجود دارد: «بنابراین به نظر میرسد تشکیل دولت این‌بار به تأخیر بیفتد، چرا که حزب دمکرات به‌جز جریان‌هایی که یک، دو یا سه کرسی دارند، برای درخواست تشکیل دولت از هر جریان دیگری با شرایط سختی روبرو خواهد شد و ممکن است حزب دمکرات این شرایط را نپذیرد».
رئیس پیشین دستگاه انتخابات حزب دمکرات درباره سایر سناریوهای تشکیل دولت اشاره کرد: «سایر سناریوها این است که مانند گذشته حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی با یکدیگر یا با سایر جریان‌ها دولت را تشکیل دهند».
"قوی‌ترین سناریو دولت عمو و برادر زاده است"
هیمن اسکندر معتقد است که حزب دمکرات دولتی "متشکل از ۸۰ کرسی می‌خواهد تا دولت به‌خوبی وظایف روزمره خود را انجام دهد و پارلمان به‌طور مکرر دولت را استیضاح نکند."
رئیس دستگاه انتخابات اتحاد اسلامی کردستان درباره نگاه اتحادیه میهنی کردستان به تشکیل دولت گفت: «اتحادیه میهنی به دولتی متشکل از دو جناح به همراه حزب دمکرات و بدون سایر جریان‌ها علاقه‌مند است».
همچنین درباره نگاه جنبش نسل نو اشاره کرد: «دیدگاه شاسوار عبدالواحد این است که یا باید حزب اول باشند، یا در دولت مشارکت نکنند، بنابراین نسل نو دوباره به‌عنوان اپوزیسیون باقی خواهد ماند».
هیمن اسکندر از دولت "مشارکت اتحادیه میهنی و حزب دمکرات کردستان" به‌عنوان قوی‌ترین سناریو برای تشکیل دولت آینده اقلیم کردستان یاد کرد و گفت: «درست است که اتحادیه میهنی و حزب دمکرات کردستان در رسانه‌ها صحبت‌هایی کردند و مواضع تندی داشتند، اما هر دو طرف تا حدودی به همدیگر حق داده اند که حتی صحبت‌های تند هم مطرح کنند».
"عدم حضور حزب دمکرات کردستان یا اتحادیه میهنی در دولت به معنای تشکیل دو اداره‌ای است"
سرور عبدالرحمان، رئیس انستیتو "پی" در امور آموزش و توسعه، نظر خود را در مورد سناریوهای تشکیل دولت جدید اقلیم کردستان این‌گونه بیان کرد: «اگر تصمیم بر حفظ [موجودیت سیاسی] دولت اقلیم کردستان باشد، سه سناریو برای تشکیل دولت وجود دارد: حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان، حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان، حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان! هیچ‌کدام از آن‌ها بدون حزب دیگر نمی‌توانند یک دولت واحد تشکیل دهند».
سرور عبدالرحمان توضیح داد: «سناریوی دو اداره‌ای نیز وجود دارد که این را یک تهدید جدی می‌بینم، ممکن است دیدگاهی از سوی طرف‌های همسایه تحت عنوان دوست شکل بگیرد تا اتحادیه میهنی کردستان با سایر جریان‌های سیاسی به‌جز حزب دمکرات، ۵۰+۱ کرسی را جمع کنند و دولت را تشکیل دهند».
رئیس مؤسسه "پی" در امور آموزش و توسعه تصریح کرد که از نظر قانونی جمع‌آوری ۵۰+۱ کرسی برای تشکیل دولت توسط اتحادیه میهنی و دیگر احزاب ممکن است، "اما در حقیقت ایراد دارد و ممکن است باعث تشکیل دو اقلیم شود که موجودیت سیاسی اقلیم کردستان را به خطر بیندازد و احتمالاً به‌عنوان یک اقلیم فدرالی باقی نماند".
در دوره گذشته، پارلمان اقلیم کردستان ۱۱۱ کرسی داشت که ۱۱ کرسی آن به اقلیت‌ها اختصاص داشت و ۱۰۰ کرسی دیگر جزو کرسی های عمومی بود. در این دوره، تعداد کرسی‌ها به ۱۰۰ کرسی کاهش یافته است که ۵ کرسی آن به اقلیت‌ها تعلق دارد.
برای این انتخابات، اقلیم کردستان به چهار حوزه انتخاباتی تقسیم شده بود: حوزه اربیل، حوزه سلیمانیه، حوزه دهوک و حوزه حلبچه.
نظر شما