به گزارش کردپرس، جنگ داخلی سوریه که در ابتدا یکی از بدترین بحران‌های انسانی قرن ۲۱ را رقم زد، پس از سال‌ها کاهش یافتن خشونت‌ها، دوباره شاهد تشدید درگیری‌ها و توجه جهانیان قرار گرفته است.

به تازگی و از چهارشنبه گذشته نیروهای شبه‌نظامی تحت امر ترکیه حمله‌ای گسترده به شهر حلب، یکی از مهم‌ترین مراکز تجاری و استراتژیک سوریه، آغاز کرده‌اند. این حمله که به‌عنوان نخستین چالش جدی برای حکومت بشار اسد در سال‌های اخیر تلقی می‌شود، می‌تواند به بی‌ثباتی بیشتر در منطقه و حتی در سطح خاورمیانه منجر شود. علاوه بر حلب، استان‌ ادلب به صورت کامل سقوط کرده و شبه‌نظامیان به ورودی‌های شهر حماه نیز رسیده‌اند

چرا حلب اهمیت دارد؟

حلب، که در شمال دمشق و در حدود ۳۵۰ کیلومتری پایتخت سوریه قرار دارد، از اهمیت ویژه‌ای در جنگ داخلی این کشور برخوردار است. پیش از آغاز بحران، حلب یکی از بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین شهرهای سوریه با حدود ۲.۳ میلیون تن بود. در سال ۲۰۱۲، نیروهای شبه‌نظامی و مخالفان بشار اسد کنترل بخش شرقی این شهر را به دست گرفتند و آن را به یکی از مراکز اصلی مبارزه علیه دولت بشار اسد تبدیل کردند. اما در سال ۲۰۱۶، با پشتیبانی هوایی روسیه، نیروهای دولتی سوریه موفق به بازپس‌گیری حلب شدند. محاصره این شهر به نمادی از جنگ داخلی سوریه تبدیل شد که با بمباران‌های شدید، استفاده از تاکتیک‌های محاصره غذایی و جابجایی گسترده مردم همراه بود. بازپس‌گیری حلب توسط اسد باعث تحکیم کنترل او بر بخش‌های مهمی از کشور شد.

حمله اخیر نیروهای شبه‌نظامی تحت حمایت ترکیه

نیروهای شبه‌نظامی که به رهبری «هیئت تحریر الشام» (HTS) حمله به حلب را آغاز کرده‌اند، گروهی با سابقه‌ای پیچیده‌اند. این گروه که پیش‌تر با القاعده ارتباط داشت، پس از تغییرات داخلی و تلاش برای بازسازی خود، خود را از افراط‌گرایی دور کرده و اعلام کرده است که بیشتر به اداره مناطق تحت کنترل خود و برنامه‌های نظامی تمرکز دارد. با این حال هنوز هم HTS به‌عنوان یک گروه تروریستی از سوی ایالات متحده و سازمان ملل متحد شناخته می‌شود. این گروه شبه‌نظامی با گروه‌های دیگری که از سمت ترکیه حمایت می‌شوند، از جمله ارتش ملی سوریه، برای مقابله با دولت بشار اسد همکاری می‌کند. با وجود اینکه این گروه‌ها هدف مشترکی مبنی بر سرنگونی بشار اسد دارند، روابط آن‌ها پیچیده و گاهی به درگیری‌های داخلی نیز می‌انجامد.

اهداف حمله شبه‌نظامیان وابسته به ترکیه به حلب و دیگر مناطق سوریه

«حسن عبدالغنی» فرمانده نظامی شبه‌نظامیان در ویدئویی هدف اصلی این حمله را دفاع از مردم و سرزمین‌هایشان عنوان کرده و گفت :« این عملیات «یک ضرورت» برای حفاظت از مناطق غیرنظامی و مقابله با حملات هوایی دولت است. شبه‌نظامیان در تلاشند تا حملات هوایی به مناطق غیرنظامی را متوقف کنند، اراضی بیشتری را بازپس گیرند و مسیرهای تأمین لجستیکی برای نیروهای دولتی را قطع کنند».

واکنش دولت بشار اسد

در واکنش به این حمله، ارتش سوریه با استفاده از پشتیبانی هوایی روسیه به شدت به مناطق تحت کنترل شبه‌نظامیان در حلب و اطراف آن حمله کرده است. رسانه‌های دولتی سوریه از مقاومت شدید نیروهای دولتی خبر داده‌اند و ادعا می‌کنند که ضربات سنگینی به شبه‌نظامیان وارد شده است. در این حملات، بسیاری از غیرنظامیان کشته و زخمی شده‌اند و گروه‌های امدادی همچون «کلاه سفیدها» گزارش داده‌اند که ده‌ها تن در این حملات جان خود را از دست داده‌اند.

چشم‌انداز آینده برای حکومت بشار اسد

با وجود آنکه دولت بشار اسد حدود ۷۰ درصد از اراضی سوریه را تحت کنترل دارد، اما بخش عمده‌ای از این کنترل به کمک‌های نظامی و هوایی از جانب روسیه و ایران وابسته است. حمله اخیر شبه‌نظامیان می‌تواند فرصتی برای گروه‌های افراطی مانند داعش فراهم کند تا از ضعف‌های موجود در این کشور استفاده کرده و دوباره در مناطقی از سوریه فعالیت‌های خود را گسترش دهند.

در پایان به نظر نگارنده این متن، وضعیت کنونی سوریه نشان می‌دهد که با وجود پیشرفت‌های دولت بشار اسد در تحکیم کنترل بر اراضی سوریه، تهدیدات داخلی و خارجی همچنان به قوت خود باقی است. در نتیجه، وضعیت سوریه همچنان ناپایدار بوده و تغییرات زیادی ممکن است در آینده نزدیک روی دهد.

نویسنده: بهمن میرانی - خبرگزاری بین‌المللی کردپرس