آینده کُردها در منطقه و «فرصت ایران»/ منصور اولی

تحولات سریع و دور از انتظار سوریه در یک بازه زمانی دوهفته‌ای که در نهایت منجر به سقوط دولت بشار اسد و کنترل نیروهای معارض بر این کشور شد؛ دارای پیامدهای مهم منطقه‌ای در ابعاد گوناگون در میان‌مدت و بلندمدت خواهد بود.

کرد پرس- در این میان یکی از مهم‌ترین سؤالات که ناظران بین‌المللی در فکر پاسخی برای آن هستند آینده کُردهای سوریه به طور خاص و وضعیت کُردهای منطقه به طور عام است.

 پر واضح است که در حال حاضر یکی از برنده‌های بازی سقوط اسد، دولت ترکیه است. اردوغان در یک اتحاد احتمالاً نانوشته با بنیامین نتانیاهو، توانسته‌اند بخش‌های استراتژیکی از سوریه را تصرف کنند. اسرائیل از طریق بمباران‌های پرتعداد هوایی و حضور فیزیکی و اردوغان هم از طریق نیروهای نیابتی‌اش که سال‌هاست در سوریه از آنها حمایت می‌کند.

 هدف اسرائیل از حضور در سوریه تقریباً روشن است و روحیه تجاوزگری رژیم آن هم این حضور را از قبل محتمل و حتی توجیه می‌کند. آنها به دنبال تصرف و حضور در مرزها و نقاط استراتژیک سوریه هستند و در این راه هم البته باتوجه‌به بمباران فرودگاه قامیشلو که در محدوده کنترل کردهای سوریه بود می‌خواهد کمک‌حال متحد غیررسمی‌اش یعنی ترکیه باشد.

 اردوغان هم البته اهدافی مشابه را خصوصاً نسبت به کُردها با تقویت نیروهای اسلام‌گرای وابسته به خود دنبال می‌کند. درگیری‌های شدید نظامی چند روز گذشته بین این نیروها با کُردهای سوریه در منبج و تلاش برای تصرف کرانه فرات از سوی آنها و حمایت‌های شدید هوایی ترکیه از نیروهای اسلام‌گرای درگیر با کُردها، نشان می‌دهد که اردوغان به کمتر از تصرف بخش‌های مهم و استراتژیک کردستان سوریه رضایت نخواهد داد.

 او وضعیت فعلی سوریه را فرصتی بسیار مناسب برای خود قلمداد می‌کند تا بتواند اهداف خود را برای تضعیف یا حتی شاید نابودی بخش مهمی از هویت کُردی کردستان سوریه محقق کند. ضمن اینکه اهداف اقتصادی و غیراقتصادی دیگری مانند اتصال خط ریلی از خلیج‌فارس تا ترکیه که زمانی باید از اقلیم کردستان عراق هم عبور می‌کرد می‌تواند یکی دیگر از مطامع مهم اردوغان باشد. او با کنترل کردستان سوریه تا حد زیادی می‌خواهد اقلیم کردستان عراق را از معادلات حذف یا حضور آن را کم‌رنگ کند.

 باتوجه‌به سابقه روابط اردوغان و با دونالد ترامپ رئیس‌جمهور منتخب آمریکا و همچنین انفعال شدید دولت فعلی آمریکا در حمایت از کُردهای سوریه به نظر نمی‌رسد رئیس‌جمهور ترکیه برای پیش برد مقاصدش در کردستان سوریه به موانعی جدی هم برخورد کند. حتی برخی تحلیلگران بدبین‌تر بر این باورند که در معاملات پشت پرده سیاسی، این توافق صورت‌گرفته است که دست اردوغان در سوریه خصوصاً برای قلع‌وقمع کُردها کاملاً باز باشد.

 سؤال مهم‌تری هم وجود دارد و آن اینکه آیا اردوغان به تضعیف کُردهای سوریه بسنده خواهد کرد؟ به عقیده بسیاری از ناظران و باتوجه‌به سوابق و ایده‌های سیاسی و ملی اردوغان به نظر نمی‌رسد، تنها تضعیف کُردهای سوریه بتواند عطش رئیس‌جمهور ترکیه در دشمنی با کُردها را فروبنشاند.

 او قطعاً از این طریق در جهت تضعیف حکومت اقلیم کردستان عراق هم اقداماتی انجام خواهد داد و آنها در محاصره قرار می‌دهد. در مورد کُردهای ترکیه هم که تکلیف روشن است.

 در چنین فضایی است که به نظر می‌رسد کُردها خصوصاً حکومت اقلیم کردستان عراق باید از «فرصت ایران» بیشتر بهره ببرند. اشتراکات فرهنگی و ریشه‌های تاریخی از یک سو و سوابق برخورد حکومت ایران با کُردها از سوی دیگر نشان می‌دهد ایران می‌تواند در مقابل زیاده‌خواهی‌های اردوغان متحدی مناسب برای کردها باشد. خصوصاً که ظاهراً آمریکای دونالد ترامپ هم نشان داده است اردوغان را ترجیح می‌دهد.

کد خبر 2778603

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha