به گزارش خبرنگار کردپرس، ماکو یکی از شهرهای مرزی کشور در استان آذربایجان غربی است که بزرگترین منطقه آزاد ایران و دومین منطقه آزاد بزرگ دنیا بعد از شانگهای در چین به شمار می‌رود.

این شهر در دره‌ای بنا شده که رودخانه زنگمار از آن می‌گذرد و شهر را به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم می‌کند. قسمت جنوبی شهر در دامنه کوه قرار گرفته و آبادی چندانی ندارد ولی بخش شمالی آن آبادتر و بزرگتر است. این شهر به دلیل آنکه در کنار مرز و گمرک بازرگان واقع شده‌است محل عبور مسافرینی است که قصد دارند از طریق زمینی به ترکیه سفر کنند.

ماکو در نزدیکی مرز ایران و ترکیه قرار دارد و از سمت شمال‌غربی به شهر بازرگان، از سمت شمال شرقی به شهر پلدشت از سمت شرق به شهر شوط و از سمت جنوب به شهر سیه‌چشمه محدود می‌شود. این پتانسیل، ماکو را به یکی از مقاصد اصلی گردشگری در شمال غرب کشور تبدیل کرده است.

یاقوت حَمَوی (۵۷۴ قمری – ۶۲۶ قمری در حلب) جغرافی‌دان و تاریخ‌نویس عرب‌زبانِ یونانی‌تبار قرن ششم و هفتم قمری عقیده دارد ماکو محل زندگی روحانیون زردشتی بوده‌است لذا در اصل ماغ کوی نام داشته که به مرور ایام ماکو شده‌است

به روایتی دیگر نام ماکو نامی باستانی است و به دوران مادها می‌رسد. مادها از زمان پادشاهی ایشتوویگو در این منطقه ساکن شدند و آن را مادکوه (کوه مادها) نامیدند. این نام بعداً به صورت ماکو درآمد.

این شهر با وجود کلیساها، پل ها و ده ها اثر تاریخی، آبشار، سد، تالاب ها و سایر جاذبه های طبیعی در کنار بازار مرزی منطقه آزاد، شهری دلخواه همه سلیقه ها است. که در ادامه درباره تعدادی از این جاذبه های گردشگری می خوانید؛

کلیسای مریم مقدس؛

این کلیسای تاریخی در شهر ماکو و در ۱۲ کیلومتری شمال غرب قره کلیسا واقع شده و به نام کلیسای "زور زور" نیز معروف است. بنای اولیه این کلیسا در دره بستر رودخانه قره‌سو و به ارتفاع پنجاه متر بالاتر از سطح دریا قرار داشت، اما به علت اینکه پس از آبگیری سد بارون ممکن بود این بنا در عمق دریاچه پشت سد قرار بگیرد، توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و همینطور همکاری شورای خلیفه‌گری ارامنه آذربایجان، به طور کلی به ارتفاعات کنار دریاچه منتقل و در آن نقطه مجددا بازسازی شد. به این ترتیب کلیسای مریم مقدس تنها بنای تاریخی‌ است که در ایران جابه‌جا شده است.

سد بارون و تالاب آق گل؛

سد بارون یکی از بزرگترین سدهای آذربایجان غربی در ۱۲ کیلومتری جنوب شهرستان ماکو روی رودخانه زنگمار در نزدیکی روستایی به همین نام قرار دارد. دریاچه پشت این سد از مناظر زیبایی برخوردار و مناسب ماهیگیری است. قرارگیری این سد در کنار کلیسای مریم مقدس سالانه گردشگران زیادی را جذب آن می‌کند.

تالاب آق گل در شمال‌شرقی ماکو در مجاورت رودخانه ارس واقع شده است. این تالاب، تالابی فصلی است که در بهار و زمستان‌ها پر آب بوده و در تابستان و اوایل پاییز خشک می‌شود و هر سال بهار می تواند مقصد مناسبی برای گردشگران باشد

کاخ موزه سردار ماکو ترکیبی از معماری ایرانی و روسی؛

کاخ موزه سردار ماکو در جنوب‌شرقی روستای باغچه جوق و در شش کیلومتری ماکو و در دو کیلومتری غرب جاده اصلی بازرگان جای گرفته است. این کاخ باشکوه و مجلل به دستور «تیمور تیموری» ملقب به «اقبال‌السلطنه ماکوئی»، یکی از حکام مقتدر و یکی از سردارهای «مظفرالدین‌شاه» احداث شده است. معماری این بنا تلفیقی از معماری سنتی ایرانی و غربی خصوصا معماری کشور روسیه در اواخر سده نوزدهم میلادی است.

دخمه سنگی فرهاد گنجینه ایی تاریخی در دل کوهستان؛

دخمه سنگی فرهاد یا بام فرهاد در هفت کیلومتری غرب شهر ماکو در مجاورت روستای سنگر واقع شده است. این اثر تاریخی از آثار مربوط به اقوام «اورارتو» در قرن هشتم پیش از میلاد بوده است. دخمه فرهاد دارای دو اتاق تو در تو است که در دل کوه و درون صخره‌ای بزرگ تراشیده شده‌اند و با راه پله‌ای سنگی به کوه متصل می‌شوند.

این دخمه سنگی که بام فرهاد نیز نامیده می‌شود در ۷ کیلومتری غرب شهر ماکو در نزدیکی روستای سنگر واقع شده است و از آثار مربوط به اقوام اورارتو (قرن هشتم پیش از میلاد) بوده است. دخمه فرهاد دو اتاق تو در تو است که در دل کوه و درون صخره‌ای بزرگ تراشیده شده است و با راه پله‌ای سنگی به کوه متصل می‌شود. درِ ورودی آن ۱.۵*۲ متر و اتاق‌ها یکی ۳*۴ و دیگری ۲*۲ متر است که با دری به یکدیگر متصل می‌شوند.

بر روی دیوارها طاقچه‌هایی تراشیده شده است و برای روشنایی گویا از مشعل استفاده می‌شده است. دیواره‌های سنگی دخمه فرهاد به نحو اعجاب‌انگیزی صاف و صیقلی است به نحوی که تراشیدن چنین دیوارهای صافی در دل صخره‌های سخت کوه حتی در زمان حال نیز مشکل به نظر می‌رسد. داخل دخمه کاملاً تاریک است و هیچ منبع نوری وجود ندارد. در فصل تابستان اطراف دهانه دخمه فرهاد به وسیله برگ درختان مخفی شده و در صورت نداشتن راهنما، یافتن این مکان بسیار مشکل خواهد بود

عمارت کلاه فرنگی اثری تاریخی در داخل محدوده شهر؛

این اثر تاریخی در داخل شهر و در قسمت شرقی خیابان امام ماکو واقع شده است. بخش بزرگی از این عمارت متعلق به «علی قلی خان بیات ماکوئی» بوده است و قدمت آن به اواخر حکومت قاجار می‌رسد.

گچ بری، آینه‌کاری و شیشه‌های رنگی ارسی این بنای زیبا، شباهت بسیاری با تالار آینه در کاخ گلستان دارد. عمارتی که در آخرین سالهای سلطنت قاجار ساخته شد و تا به امروز هیچ دخل و تصرفی در آن صورت نگرفته است.

این ساختمان در دو طبقه ساخته شده است و با وجود فضای کم و بام شیروانی، طرح عمارت هم هشت ضلعی است و هر طبقه یک بالکن با بیست ستون چوبی دارد.

کلیسای گئورگ مقدس یادگار ارامنه در ماکو؛

این کلیسای که در نزدیکی روستای مرگن (مرکان) بین ماکو و قره ضیا الدین، در جنوب شرقی روستای شوط در استان آذربایجان غربی واقع شده است متعلق به قرن ۱۶ میلادی است که با سنگهای خوش تراشی ساخته شده است.

اطراف این کلیسا سنگ صلیب های حجاری شده و قبرستان ارامنه گسترده است و کمی دورتر از آن ویرانه های خانه های بسیاری که زمانی محل سکونت ارامنه بوده و حکایت ازوجود روستایی پر جمعیت و آباد دارد که بعدها به علت مهاجرت ارامنه از این مکان در سال ۱۸۳۰ میلادی به این شکل متروکه باقی مانده است.

کلیسا بنایی به شکل مستطیلی در جهت شرق به غرب است، دارای یک گنبد هشت وجهی است و بر روی هر یک از وجوه ساق گنبد یک نورگیرتعبیه شده است. گنبد و سقف کلیسا نیز بر روی چهار ستون با برش صلیبی شکل که هر یک از ستونها در چهار جهت با قوسهایی با یکدیگر و با دیوارهای جانبی متصل هستند. بر روی هر یک از چهار دیوار کلیسا سه نورگیر قرار داشته و ورودیهای کلیسا در سمت غربی و شمالی بنا قرار دارد. محراب کلیسا که در سمت شرق کلیسا قرار دارد دارای قاب بندیهایی است و در دو سمت محراب اطاقکهای چهار گوشی ساخته شده اند.

بازار بزرگ منطقه آزاد ماکو و خواهر خواندگی با شهر آگری؛

این بازار بزرگ مرزی در پنج کیلومتری جاده ماکو به بازرگان در سمت چپ جاده قرار دارد. حدود بالغ بر ٥٠٠ باب مغازه انواع مواد غذایی، پوشاک و لوازم خانگی در این بازار قرار دارد. قیمت مناسب اجناس این بازار نسبت به نقاط دیگر کشور، گردشگران زیادی را مجذوب می‌کند.

از ارتفاعات ماکو می‌توان چهار کشور ایران، ترکیه، آذربایجان و ارمنستان را دید. ماکو روستاهای زیبایی دارد که با آب هوای ییلاقی و محیطی آرام یکی از جاذبه‌های طبیعی این شهرستان محسوب می شوند. شهر ماکو با شهر آگری کشور ترکیه پیمان خواهرخواندگی دارد.

گزارش/ تانیا شعفی