به گزارش خبرگزاری کردپرس، "خانه" از تيره‌ي عالي بيگي و به قولي ديگر جعفربيگي ايل داجيوند ساكن در شهرستان هليلان استان ايلام و از مشاهير و معاريف شعراي كُرد است كه اواخر قرن دوازده و اوايل قرن سيزده هجري قمري مي زيسته است و به زعم بعضي از كهن سالان، يك فرزند پسر و يك فرزند دختر داشته است.

زادگاه او" شاهبداغ" است. در وجه تسميه ي شاهبداغ ظن غالب آن است كه از دو جزء شاه و بداغ به معناي بيرق تركيب شده است و مجموعا به معناي بيرق شاه مي باشد. اين واژه درگويش محلي "شابه‌ياخ "تلفظ مي شود. شاهبداغ بين هَرسِم و ديزگران و هليلان واقع است و در ده كيلومتري منطقه‌اي قراردارد كه به "داجيوند" موسوم است .

تاريخ دقيق زاد روز «خانه» مشخص نيست، گر چه برخي اقوال آن را بين سال هاي 1163 تا 1177 ذكر كرده اند اما تاريخ وفات او قطعي است؛ چه، تاريخ وفات او بر سنگ قبرش حك شده است. بر سنگ مزارش نوشته شده است :

"هذا قبر خانه خواس ابن فرين داجيوند وفات في شهر ذوالحجه 1237 هجري قمري"
**
اما در اين فرصت، قصد ندارم در باره‌ي خانه‌ي داجيوند و شعرش بنويسم چرا كه خانه همرديف شاعران بزرگ كُرد، نظير شاكه و خان‌منصور و غلام‌رضاخان اركوازي و تركه و نجف بوده است و از استوانه‌هاي شعر كلاسيك و كهن كُردي جنوبي به حساب مي‌آيد و جايگاهش مشخص و مبرهن مي‌باشد.

ممكن است مسئولان و متوليان فرهنگي، كمتر با چنين بزرگي آشنا باشند و جايگاه والاي او را چنانكه بايد، نشناخته باشند، اما علاقه‌مندان و دلسوختگان هنر و ادبيات اين سرزمين و نيز مناطق همنواي فرهنگي مجاور، بر بزرگي و والايي جايگاه خانه‌ی داجيوند به نيكي آگاهند و البته متأسف از اينكه چرا متوليان و مسئولان فرهنگي استان و منطقه، گامي در جهت ارج‌نهادن به جايگاه اين شاعر بزرگ برنداشته‌اند.

خانه‌ی‌ داجيوند شايد تنها شاعر بزرگي از شاعران سلف شعر كُردي جنوبي باشد كه مزار و سنگ قبرش مشخص است؛ و اين فرصتي است براي پاسداشت اين چهره‌ي فرهنگي با عمل به اين پيشنهاد مشخص كه:

نهادهاي متولي فرهنگي، نظير سازمان ميراث فرهنگي و اداره‌ي فرهنگ و ارشاد اسلامي و نیز هر نهادي كه مسئول است و مي‌بايد كاري كند، بايسته است قبل از امحا سنگ و مزار اين شاعر بزرگوار و چهره‌ي برجسته، تلاشي براي حفظ و مرمت مزار و نيز ساخت بناي يادبودي بر سر مزار اين شاعر بزرگ، و تبديل آن به مكاني فرهنگي و سياحتي داشته باشند.

اين اقدام مي‌تواند رضايت جامعه‌ي فرهنگي استان، و نيز خشنودي اهالي مناطق ‌لك‌نشين استان را در پي داشته باشد.

*شاعر، ادیب و ناشر ایلامی