به گزارش کردپرس؛ روستای ساتیاری به عنوان یکی از روستاهای شهرستان پاوه با ۶۰۰ نفر جمعیت (۱۶۵ خانوار) در فاصله ۵ کیلومتری شمال شرقی شهر باینگان (مرکز بخش) و ۲۵ کیلومتری جنوب غربی شهر پاوه (مرکز شهرستان) و در فاصله ۱۲۵ کیلومتری غرب شهر کرمانشاه (مرکز استان) واقع شده است.

ساتیاری یکی از قدیمی ترین و کهن ترین روستاهای منطقه می باشد. در فرهنگ لغت دهخدا ساتیاری به معنی دوست، یار و رفیق خوب آمده است.البته روستای ساتیاری اسم دیگری نیز دارد که بین اهالی روستا به کار می رود.

“هیتمان”(Hetman) اگرچه اسم دوم و محلی روستا است اما قدمت و پیشینه بیشتری دارد و در واقع می توان گفت که اسم قدیمی روستا است. هیتمان واژه ای اورامی (هورامی) است و از هیت و مان تشکیل شده که به معنی مکان و محل کشاورزی می باشد.

روستای ساتیاری در محدوده کوهستانی و در دامنه سه کوه بلند استقرار یافته و بافتی متمرکز و متراکم دارد. خانه ‌های این روستا در شیبی ملایم و به شکل پلکانی ساخته شده ‌اند، به طوری که بام هر خانه حیاط خانه دیگر است. مصالح به کار رفته در اکثر خانه‌ های قدیمی روستا شامل سنگ، چوب و گل است. مهم‌ ترین ویژگی خانه ‌های قدیمی روستا هماهنگی آ‌نها با محیط و طبیعت منطقه است. سقف مسطح خانه ‌ها با دیوارهای سنگی و گلی همرنگ طبیعت است که اوج هماهنگی فضای کالبدی روستا با محیط طبیعی اطراف را نشان می‌دهد.

روستای ساتیاری از معماری و بافت بسیار زیبایی برخوردار است. ساختار پلکانی روستا مانند سایر روستاهای هورامان در نوع خود کم نظیر است. مهمترین ویژگی آن بام خانه جلویی به عنوان حیاط خانه پشتی مورد استفاده قرار می گیرد. از ویژگی های طبیعی روستا وجود پوشش جنگلی اطراف روستا است. محیط اطراف روستا را جنگل های تنک بلوط، بنه (سقز یا پسته کوهی)،امرود (گلابی کوهی)، زالزالک، انجیر کوهی،آلبالوی کوهی فرا گرفته است) کوهستان های گرده (Garda)، بالانه (Ballana)، کوپانه (Koppana)، دوله خر (Dollakhr) و کانی بهاره (Kani Bahara)، که همه این کوهستان ها، ییلاق و هوارگه (Hawarga) دامداران روستا در فصل بهار و تابستان می باشند.

آبشار روستا دربند گرده یا به زبان کردی دراوی گرده Drawi Gardah است و در خارج از روستا واقع شده است که هر سال تا اواسط اردیبهشت ماه کاملاً پرآب است. این آبشار دو طبقه است و ارتفاع آن در حدود ۶۰ متر می باشد. دسترسی به آبشار از طریق راه مالرو است و برای رسیدن به آن در حدود ۴۵ دقیقه زمان لازم است.

تماشای آسمان شب روستا همراه با نورافشانی و درخشش کرمهای شب تاب بسیار رویایی است.