به گزارش کرد پرس به نقل از ایندیپندنت عربی، کاظمی در 24 سپتامبر گذشته، یک کمیته دولتی برای آغاز ساخت رآکتورهای هسته ای تحقیقاتی تشکیل داد تا اولین گام رسمی این کشور برای استفاده مجدد عراق از انرژی هسته ای باشد. این در حالی است که به دنبال حمله رژیم صدام در آگوست سال 1990 به کویت، این کشور از استفاده از انرژی هسته ای محروم شده بود.

نیروگاه هسته ای تموز که در دهه هفتاد میلادی در منطقه التویثه در جنوب شرق بغداد بنا شده بود در سال 1981 بر اثر بمباران هواپیماهای اسرائیلی تخریب شد و آرزوی عراق برای داشتن فناوری هسته ای بر باد رفت.

در سال 2003 تجهیزات و امکانات این نیروگاه از جمله بشکه های حاوی مواد رادیواکتیو به سرقت رفت و این امر به افزایش انتشار آلودگی رادیواکتیوی در منطقه انجامید. دولت عراق برای مقابله با این وضعیت، چندین تیم فنی تشکیل داد تا مواد مذکور را از بین ببرند.

کارشناسان مسائل سیاسی بر این باورند بازسازی نیروگاه هسته ای، در نتیجه حمایت بین المللی از مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق انجام می گیرد. اما این امر به دلیل انتشار سلاح در دست گروههای مسلح در عراق و همچنین دشواری تأمین امنیت این گونه مراکز، با چالش های امنیتی و اقتصادی مواجه است.

3 میلیارد دلار برای بازسازی و راه اندازی

حامد الباهلی، دانشمند هسته ای عراقی بر این باور است که با بهره گیری از دانشمندانی که در ساخت این نیروگاه همکاری داشته اند و همچنین تخصیص سه میلیارد دلار به این پروژه استراتژیک، می توان آن را در طول یک سال بازسازی کرد.

باهلی می افزاید: نیروهایی با توانایی های فوق العاده در اختیار داریم که برخی از آنها بازنشسته شده و عده ای نیز به اروپا و آمریکا مهاجرت کرده اند. برخی نیز در داخل عراق مانده اند که می توان از آنها برای آموزش و تربیت نیروی جوان بهره گرفت. زیرا اگر در حال حاضر از آنها استفاده نکنیم آنها را از دست خواهیم داد. زیرا اکثر آنها مسن هستند.

الباهلی می افزاید: موضوع بازسازی نیروگاه هسته ای، در دهه 90 قرن گذشته و پس از سقوط صدام در سال 2003 نیز بسیار مطرح می شد. به ویژه اینکه به دلیل وجود نیروی متخصص، امکان ساخت نیروگاه هسته ای با هزینه ای بسیار کمتر از موارد مشابه در کشورهای همجوار وجود داشت.

این دانشمند هسته ای عراقی، احتمال داد نیروگاه جدید، در محل سابق نیروگاه تموز ساخته شود.

اجرای قانون سازمان انرژی اتمی عراق

از سوی دیگر، اکتفاء الحسناوی عضو کمیته بهداشت و محیط زیست پارلمان عراق، خواستار اجرای قانون سازمان انرژی اتمی عراق، مصوبه سال 2016 پارلمان این کشور شد و تأکید کرد: عراق برای اهداف صلح آمیز به انرژی هسته ای نیاز دارد.

این نماینده پارلمان عراق تصریح کرد: باید قبل از ساخت هر نیروگاهی، زمینه مناسب برای این کار فراهم شود و کارشناسان لازم جذب شوند. همچنین سازمان انرژی اتمی براساس قانون تصویب شده در پارلمان شروع به کار کند و مکان ساخت و راه اندازی نیروگاه جدید از مناطق مسکونی دور باشد و نیروی کار جوان به عنوان کارشناس آموزش داده شود.

الحسناوی با اشاره به نیاز کشورش به این نیروگاه برای اهداف پزشکی گفت: به دلیل بحران اقتصادی کنونی در عراق، بعید است نیروگاه مذکور در این مرحله ساخته شود.

پارلمان عراق در سال 2016 قانون سازمان انرژی اتمی این کشور را تصویب کرد که مقر اصلی آن در بغداد خواهد بود و مسئول وضع سیاست ها، پروژه ها و برنامه ها در همه زمینه های استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای، خواهد بود. اما این سازمان تاکنون تأسیس نشده است.

سلاح نیروهای غیر دولتی و بحران اقتصادی، دو مانع برای ساخت نیروگاه هسته ای در عراق

از سوی دیگر، یک نماینده پارلمان عراق بر این باور است که ساخت نیروگاه هسته ای در وضعیت کنونی عراق، به دلیل انتشار گسترده سلاح در دست افرادی غیر از نیروهای دولتی و همچنین بحران اقتصادی کنونی در عراق، بعید به نظر می رسد.

امجد العقابی در این باره می گوید: بعید به نظر می رسد در مرحله کنونی که کشور فاقد ثبات است و سلاح به طور گسترده در دست نیروهای غیر دولتی است و همچنین امکان ارائه تضمین به کشورهای دنیا برای تأمین امنیت نیروگاه هسته ای وجود ندارد، کشورهای دنیا با عراق در این زمینه همکاری می کنند. با این وجود، پس از برطرف شدن این مشکلات، ایجاد نیروگاه هسته ای برای عراق به ویژه در زمینه تولید برق بسیار ضروری است.

یادآور می شود عراق از چندین دهه پیش تاکنون با بحران تولید برق مواجه بوده است و در این زمینه از نیروگاههایی غالبا با سوخت گاز استفاده می کند که با وجود هزینه کرد میلیاردها دلار برای تولید برق، اما این مشکل، نه تنها همچنان وجود دارد بلکه وخیم تر نیز شده است.