به گزارش کردپرس، دولت اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق روز 9 اکتبر اعلام کردند بر سر عادی سازی وضعیت اداری و امنیتی منطقه ایزدی نشین شنگال به توافق رسیده اند. با این که برخی نهادها و کشورهای جهان از این توافق حمایت کردند اما برخی نهادهای وابسته به ایزدیان و نیز پ.ک.ک، که به نوشته میدل ایست آی، هدف از این توافق بیرون راندن آن از شنگال است، نسبت به این توافق بدبین هستند.

حسین حاجی، رییس مشترک شورای مدیریت خودگردان شنگال به میدل ایست آی گفته است این توافق به نفع شنگال نیست.همه گروه های قومی در شنگال آن را رد می کنند و باید اصلاح شود. آمریکا و کشورهای دیگر نباید در امور مردم شنگال دخالت کنند.

وی افزود: این یک توافقنامه سیاسی و نه توافقی انسانی است که هدف از آن کمک به حزب حاکم دموکرات کردستان عراق است.

فرهاد علاءالدین، رییس شورای مشورتی عراق درباره محتوای توافق به این نشریه گفته است بر اساس آن باید همه نیروهای مستقر کنونی در شهر شنگال از آن خارج و نیروی جدیدی جایگزین آن شود. نیروی جدید متشکل از 2500 تن است که 1500 تن آن از میان ایزدیان ساکن اردوگاهها و 1000 نیروی دیگر آن از میان ساکنان شنگال انتخاب می شود.

تحسین خفاجیسخنگوی فرماندهی عملیات مشترک عراق درباره این توافق به میدل ایست ای گفت: اهمیت این توافق برای مردم شنگال این است که ما این منطقه را در برابر هر تهدیدی محافظت می کنیم و با بازگرداندن نظم و قانون به آن امنیت را در این شهر برقرار می کنیم.

میدل ایست آی نوشت از هوال خبات، نماینده پ.ک.ک در شورای خودمدیریتی شنگال پیرامون این توافق سوال کرده و او در جواب گفته است ما با بغداد ارتباط داریم و این ما هستیم که باید با بغداد توافق کنیم نه طرف های دیگر.

لاهیب هیگل، پژوهشگر ارشد مسائل عراق در گروه بین المللی بحران درباره توافق اربیل- بغداد بر سر شنگال نیز گفت: هدف این توافق زمینه سازی و تسهیل بازگشت 200000 آواره ایزدی از کمپ ها به شنگال و یکپارچه کردن حوزه اداری آن برای بازسازی شنگال است.

وی اذعان می کند که بسیاری از طرفین در این توافق نادیده گرفته شده اند که از آن جمله گروه های مختلف ایزدی و نیروهای مدافع شنگال هستند زیرا به باور وی، این توافق میان دولت مرکزی عراق و حزب دموکرات کردستان عراق صورت گرفته است.

ابراهیم عباس تحلیلگر سیاسی مقیم اربیل نیز معتقد است که حزب دموکرات کردستان عراق در امضای این توافق یکجانبه عمل کرده و به نام حکومت اقلیم کردستان با بغداد توافق کرده و دیگر احزاب در اقلیم کردستان را نادیده گرفته است. وی معتقد است این توافق به انتخابات پیش روی پارلمانی عراق و بازگشت حزب دموکرات به شنگال برای کسب رای ایزدیها ارتباط دارد.

هیگل نیز با اشاره به این که دولت عراق، حکومت اقلیم کردستان و حزب دموکرات از این توافق بهره می برند تاکید کرد که این توافق سه جانبه بوده و بر سر دستاورد انتخاباتی، امنیتی و اداری است.

ابراهیم عباس با اشاره به حمایت ترکیه از این توافق و ارتباط خوب آن با حزب دموکرات از یک سو و تلاش برای بیرون راندن پ.ک.ک از شنگال افزود: محتمل ترین گزینه این است که ترکیه پشت این توافق است زیرا پ.ک.ک حضور خود را در این منطقه عمیق کرده است. بنابراین هم ترکیه و هم حزب دموکرات، پ.ک.ک را در شنگال تنها مانع بر سر راه خود می بینند. وی بر این باور است دولت عراق حضور حزب دموکرات را بر حضور پ.ک.ک در شنگال ترجیح می دهد.

حسین حاجی نیز با اشاره به این که کشورهای آمریکا، فرانسه و ترکیه در کنار سازمان ملل از این توافق حمایت کرده اند گفت: این مسئله ما را به این نتیجه رسانده که آنها پشت این توافق بوده و مخصوصا ترکیه نمی خواهد ثبات در این منطقه وجود داشته باشد.

هیگل پیش بینی کرد که همه گروه های حاضر در شنگال، در صورتی که مذاکره ای در این باره صورت نگیرد تعهدی در قبال اجرای این توافق نداشته باشند.

وی تاکید کرد این مسئه بویژه به پ.ک.ک و گروه های نزدیک به آن در شنگال ارتباط دارد که ادعا می کنند حق دارند در شکل دادن به چهارچوبی جدید در شنگال دخالت داشته باشند.

اما گروه های دیگری از ایزدیها از این توافق حمایت می کنند. حیدر ششو، رهبر نیروهای ایزدخان در شنگال به میدل ایست آی گفته است ما از این توافق حمایت می کنیم و معتقد هستیم که 70 درصد این توافق به نفع مردم شنگال است و این توافق اختلافات میان عراق و ترکیه را نیز حل می کند.

وی افزود: این توافق بهانه ترکیه برای بمباران این منطقه را خواهد گرفت زیرا پ.ک.ک بر اساس این توافق از شنگال خواهد رفت.

اما هوال خبات به این نشریه گفته است « ما بازگشت حزب دموکرات کردستان را به شنگال نخواهیم پذیرفت و بیکار نخواهیم نشست چرا که نمی خواهیم بار دیگر نسل کشی در شنگال اتفاق بیفتد.»

هیگل تاکید کرد موفقیت در اجرای این توافق به گوش کردن به همه صداها در شنگال بستگی دارد.