به گزارش خبرنگار کردپرس، در طراحی های مدرن شهری، فضای شهر بر اساس نیاز سنجی همه آحاد جامعه طراحی و اجرا می شود تا هر شهروند بتواند نسبت به فضاهای عمومی در شهر حس تعلق داشته باشد.

اما این حس تعلق در میان همه شهروندان وجود ندارد و رفت و آمد در شهر برای معلولان و کم توانان جسمی، بسیار سخت و دشوار است. زیرا هیچ کدام از اصول مناسب سازی در شهرسازی ها رعایت نشده اند و این مورد برای نابینایان بسیار دشوارتر است.

مدتی بود که شهرداری مهاباد در پیاده روها، سنگفرش ویژه نابینایان را قرار داده بود، اما به دلیل غیر اصولی بودن آن بارها پیش آمده که فرد نابینا با درخت و یا تیرهای چراغ برق برخورد کرده و آسیب دیده اند. در واقع این کار نیز تنها جهت حل صورت مسئله انجام گرفته بود و نتیجه مثبتی برای جامعه معلولان در بر نداشت!

بافت های سنتی شهری با معایب زیادی که دارند عرصه را برای معلولان، کم توانان جسمی و سالمندان تنگ کرده اند. معابر و خیابان ها، پیاده روها، وسایل حمل و نقل، پارک ها ، کتابخانه ها و سینماها، ورزشگاه ها، سرویس های بهداشتی، ادارات و... بدون در نظر گرفتن معلولان و سالمندان طراحی شده اند.

در حال حاضر در سطح شهرستان مهاباد ۳۷۰۰ نفر معلول وجود دارد و شهر از دیدگاه این افراد محیطی بسیار نا امن است.

آیا شما تا به حال از دید یک فرد معلول در خیابان های شهر قدم زده اید؟ رد شدن از موانع و چاله های خیابانی را با چشمان بسته امتحان کرده اید؟ نشسته بر روی ویلچر کار کردن با عابر بانک ها را امتحان کرده اید؟

فضای شهری با زمان پیش از کرونا بسیار متفاوت است

ادارات و دستگاههای دولتی بر اساس قانون مصوبه اسفند ۹۷ ، مکلف به مناسب سازی فضاهای اداری و عمومی خود به عنوان بخشی از برنامه های عمرانی اولویت دار خود شدند.

رئیس بهزیستی شهرستان مهاباد امروز 13 آذر ماه مصادف با روز جهانی معلولان به خبرنگار کردپرس می گوید: در سال جاری تنها یکبار جلسه ستاد مناسب سازی فضای شهری برگزار شده است و نتیجه آن هم تاکید بیشتر بر مناسب سازی بخش دولتی و فضای شهری برای کم توانان جسمی بوده است.

مهران یوسفی ادامه می دهد: در قانون جدید دولت، عبارت معلولان حذف شده چرا که در قانون جدید مناسب سازی برای تمامی اقشار جامعه مد نظر است و درقالب طرح ارزیابی "شهید رجایی" چک لیست هایی در این زمینه برای ادارات مختلف شهرستان ارسال می شود که براساس آیتم های این چک لیست ادارات از لحاظ فضا سازی مناسب برای اقشار مختلف ارزیابی خواهند شد.

او اضافه می‌کند: اما در سال جاری با شیوع کرونا مسئله مناسب سازی فضای شهری و مناسب سازی فضای ادارات تحت الشعاع این بیماری قرار گرفت و این موضوع سبب شد که امسال مسئله مناسب سازی تا حدی به حاشیه برود و بیشتر تمرکز ادارات دولتی بر مسئله کرونا باشد.

رئیس بهزیستی شهرستان مهاباد با بیان اینکه در حال حاضر بر اساس مصوبات ستاد کرونای شهرستان برخی از خیابان ها مسدود شده اند و فضای شهری با زمان پیش از کرونا بسیار متفاوت است، می گوید: امسال با توجه به این شرایط نظارت و ارزیابی ها بر نحوه مناسب سازی های نیز متفاوت از سالهای قبل خواهد بود.

مناسب سازی فضای شهری مهاباد پیشرفت چندانی نداشته است

یوسفی با اشاره به اینکه در سال ۹۸ نیز ارزیابی های طرح شهید رجایی که از ادارات شهرستان انجام شده بود، پیشرفت چندانی نداشته است، اضافه می کند: حجم کاری در این بخش در سطح شهرستان بسیار زیاد است از این رو پیشرفت چندانی ملاحظه نشده است و تنها برخی از ادارات نسبت به مناسبت سازی فضای خود اقدام کردند که رشد چندانی به نسبت سالهای گذشته رو شاهد نبودیم.

او تاکید می کند: اما در صورتی که اعتبارات در این خصوص وجود داشته باشد قطعاً بین ۲ تا 3 سال مناسب سازی فضای ادارات و فضای شهری میسر خواهد بود و قطعاً فضای ادارات ظرف یک سال مناسب سازی می شود.

یوسفی از صدور ابلاغیه به کلیه بانک‌های سطح شهرستان مهاباد جهت مناسب سازی فضا برای کم توانان جسمی خبر می دهد و می گوید: بانک ها باید به صورت ویژه مناسب سازی برای نابینایان در نظر بگیرند و از عابر بانک هایی که دارای سیستم گویا هستند استفاده‌کنند. البته این مناسب سازی در کلیه فضاهای شهری ورزشگاه ها و سالن های ورزشی و غیره نیز باید رعایت شود.

رئیس بهزیستی مهاباد بخش عمده مناسب‌سازی فضا را مربوط به فضای شهری می داند و می گوید: به دلیل بافت قدیمی شهری، این حوزه نیازمند زمان بیشتری است. در این میان مسئولیت نظارت و ارزیابی اجرای طرح مناسب سازی فضاهای شهری و ادارات هم بر عهده بهزیستی است و این ارگان می‌تواند با ارزیابی عملکرد ادارات گزارش خود را در این زمینه به فرمانداری ارائه دهد تا در نهایت در استانداری‌ها ارزیابی نهایی انجام شود.

او تصریح می کند: در صورتی که بهزیستی نسبت به کم‌کاری یکی از ادارات دولتی گزارش ارائه دهد قطعا وزارت کشور با دستگاه اجرایی برخورد خواهد کرد. اما در حال حاضر و در شرایط کرونا این موضوع بسیار متفاوت است.

یوسفی تاکید می کند: معایب سطح شهرستان برای دسترسی کامل کم توانان جسمی بسیار زیاد است و این مورد زمان بیشتری احتیاج دارد تا به طور کلی معایب موجود رفع شوند.

شهر ما کدامیک از استاندارهای یک شهر مدرن را دارد؟

شهرستان مهاباد در طرح ارزیابی شهید رجایی بنا بر اعلام رییس بهزیستی این شهرستان در سال 98 پیشرفت چندانی نداشته است.

این مورد به خوبی در نخستین کمیته مناسب سازی شهرستان مهاباد که در سال 98 و زمان ارزیابی ادارات سطح شهرستان مهاباد، مطابق با چک لیستهای ارائه شده طرح ارزیابی شهید رجایی انجام شد، قابل درک بود، چرا که سستی و اهمال ادارات در مناسب سازی فضا، با انتقاد شدید معاون عمرانی فرماندار مهاباد همراه بود.

در این میان آنچه بیشتر از همه آزار دهنده بود عدم حضور اعضای شورای شهر مهاباد در جلسه کمیته مناسب سازی سال گذشته پس از مصوبه اسفند 97 و طرح ارزیابی ادارات بود. شهرداری که وظیفه مناسب سازی فضاهای شهری را عهده دار است غایب بزرگ این جلسه بود و نشان داد که کارنامه اش در این زمینه حرفی برای گفتن ندارد.

در تمامی این جلسات شهرداری موظف به پلاک گذاری پارک ها، خیابان ها و رسیدگی به سرویس های بهداشتی، مناسب سازی پیاده رو ها برای تسهیل در تردد معلولان و سالمندان می شود ولی شهر هنوز هم رنگ و بوی مناسب سازی ندارد و بارها معلولان و نابینایان که سعی داشتند از همان حداقل خدمات انجام گرفته در مناسب سازی فضاها استفاده کنند. به دلیل غیر اصولی بودن این اقدامات، دچار آسیب های جسمی شده اند.

به گزارش کردپرس، در طراحی مدرن شهری، به این فکر می‌شود که چگونه می‌توان به تمامی انسان‌ها، ورای توانایی‌های جسمی‌شان امکان تحرک و زندگی در سطح شهر را داد. اما با قدم زدن در شهری چون مهاباد متوجه می شوید که مدیریت شهری و و در راس آن کمیته مناسب سازی فضای شهری، تا کنون در مناسب سازی و تسهیل تردد معلولان و سالمندان در شهر تا چه حد ناموفق بوده است.

آیا از خود سوال کرده اید که شهر ما کدامیک از مناسب سازی و استاندارهای یک شهر مدرن که قابلیت استفاده برای همگان را داشته باشد، داراست؟

گزارش/ تانیا شعفی