به گزارش خبرنگار کردپرس، یک سال پیش دقیقا دوم تیر ماه بود که اتوبوس اداره‌کل محیط زیست استان آذربایجان غربی خبرنگاران را برای بازدید از تونل زاب در شهرستان پیرانشهر راهی سفری بی بازگشت کرد.

این تور خبری با دعوت ستاد احیای دریاچه ارومیه از صبح روز چهارشنبه دوم تیر ماه، جهت بازدید از پروژه‌های عمرانی این ستاد آغاز شد، توری که جهت سرپوش گذاشتن بر ناکامی های ستاد احیا در احیای دریاچه تشکیل شده بود، چرا که ستاد دیگر از انتقاد خبرنگاران استانی که از نزدیک با عملکرد آن آشنا بودند خسته بود و اینبار تصمیم گرفت طی سفری دو روزه، ۲۰ خبرنگار از رسانه‌های مختلف کشور را به بازدید از پروژه‌های احیا دریاچه ارومیه فرابخواند.

خبرنگاران ساعت ۶:۳۰ صبح از فرودگاه مهرآباد تهران به ارومیه سفر کردند و پس از رسیدن به ارومیه با اتوبوس تهیه شده توسط اداره‌کل محیط زیست استان آذربایجان غربی برای بازدید از تونل انتقال آب زاب، عازم پیرانشهر شدند.

ظهر روز چهارشنبه خبرنگاران از طریق لوکوموتیو وارد تونل شده و پس از بازدید از تونل زاب حوالی ساعت ۶ بعدازظهر برای استراحت و صرف ناهار به محل سد کانی‌سیب مراجعت کردند اما متأسفانه اتوبوس آنان عصر همان روز در ۱۵ کیلومتری این شهرستان در منطقه بیگم قلعه نقده طی حادثه ای واژگون شد.

مرگ خبرنگاران و تور خبری بی هدف و بی برنامه ستاد احیای دریاچه ارومیه

در این حادثه تلخ متأسفانه دو خبرنگار برجسته حوزه محیط‌زیست خانم‌ها ریحانه یاسینی از خبرگزاری ایرنا و مهشاد کریمی از خبرگزاری ایسنا بر اثر جراحات وارده فوت کردند و مابقی خبرنگاران و شرکت کنندگان در این تور خبری هم مصدوم شدند.

هنوز هم هدف از طراحی و اجرای این بازدید در حالیکه بسیاری از کارشناسان همچنان بر سیر نزولی تراز دریاچه ارومیه پس از چندین سال بلعیدن منابع مالی کشور صحه می گذارند، مشخص نشده است؟! در این بازدید گروهی، قرار بود از کدام دستاورد درخشان و امیدوار کننده برای احیای دریاچه ارومیه رونمایی شود؟ تونل انتقال آبی که هنوز هم ده ها وعده برای افتتاح داده و در صورت افتتاح هم دردی از احیای دریاچه دوا نمی کند!

جاده نامناسب، وسیله نقلیه نامناسب تر، بی مبالاتی مسئولان استانی همه و همه دست به دست هم داد تا تور خبری به تور مرگ تبدیل شود.

سفری که ستاد احیای دریاچه ارومیه خودش آن را به تنهایی ترتیب داده بود و حتی استاندار آذربایجان غربی در جریان آن نبود! در آن زمان محمد مهدی شهریاری استاندار سابق آذربایجان غربی با انتقاد از بی توجهی مسئولان ستاد احیای دریاچه ارومیه در خبرندادن به مسئولان استانی گفته بود: ما هیچ اطلاعی از سفر خبرنگاران به استان نداشتیم در حالی که باید با اطلاع ما، این امر انجام می شد. (تور خبری که اتوبوس مرگ خبرنگاران شد/انتقاد استاندار آذربایجان غربی از ستاد احیای دریاچه ارومیه)

پاسکاری مسئولیت فاجعه و سکوت ستاد احیای دریاچه

پس از این حادثه تلخ، اما فرافکنی ها طبق معمول شروع شد و هر ارگانی اصرار داشت که دیگری را مقصر جلوه دهد و ستاد احیای دریاچه هم طی یک سال گذشته کاملا سکوت کرده است!!!

این در حالی است که تا کنون ١٥ هزار میلیارد تومان برای اجرای پروژه های احیای دریاچه ارومیه هزینه شده، اما هر روز حجم و وسعت دریاچه ارومیه بیشتر آب می رود و مشخص نیست این پول ها کجا صرف شده اند؟ با این حال ستاد احیا در کنار این حجم عظیم بودجه و تشکیلات حتی نتوانست یک تور خبری ایمن برای خبرنگاران تهیه کند!

در ابتدا مدیرکل ایمنی سازمان راهداری کشور گفت: «اتوبوس واژگون شده حامل خبرنگاران در ارومیه، دارای معاینه فنی معتبر بوده و فرسوده نبوده است. همچنین این اتوبوس از تاریخ ١۴٠٠.٢.٢ در سامانه سیستم حمل و نقل جاده‌ای فعال نبوده به این معنا که این خودرو فاقد صورت وضعیت بوده است و پلیس باید این اتوبوس را که صورت وضعیت ندارد را توقیف و به پارکینگ منتقل می‌کرد و مسافران با اتوبوس دیگری به مسیر خود ادامه می‌دادند»!

فرمانده انتظامی نقده، هم در ابتدای کار نقص فنی و ترمز اتوبوس را علت حادثه برای خبرنگاران اعزامی عنوان کرد، سپس سخنگوی قوه قضاییه درباره پرونده حوادث اتوبوس خبرنگاران گفت: «نتیجه کارشناسی حکایت از این دارد که ۵۰ درصد تقصیر متوجه راننده و ۵۰ درصد مربوط به سایر عوامل و متولیان و مسئولان مختلف است که البته ممکن است به این نظریه اعتراض شود».

در همان زمان رییس روابط عمومی اداره کل محیط زیست آذربایجان غربی به کردپرس گفت: «بر اساس اعلام سازمان راهنمایی رانندگی، اتوبوس هیچگونه مشکل فنی نداشت و همچنین دارای معاینه فنی بوده است. جاده‌ای که حادثه دلخراش تصادف در آن اتفاق افتاد مناسب تردد اتوبوس نبود اما به هر حال این برنامه مربوط به ستاد احیای دریاچه ارومیه بوده و مسیر را آنها مشخص کرده بودند .در هر صورت مسئولیت این برنامه به عهده ستاد احیای دریاچه ارومیه است و اداره کل محیط زیست در این موضوع کوچک‌ترین دخالتی نداشته است». (اتوبوس حامل خبرنگاران نقص فنی نداشت/ مسئولیت این برنامه به عهده ستاد احیای دریاچه ارومیه بود)

رای که در ٣ ماه تغییر کرد و مدیرانی تبرئه شدند

٥ ماه بعد از حادثه تلخ واژگونی اتوبوس خبرنگاران در نقده، دادستان عمومی و انقلاب اسلامی نقده گفت: «تحقیقات اولیه پرونده واژگونی اتوبوس خبرنگاران در نقده نشان می‌دهد که مسئولان استانی در این خصوص قصور کرده‌اند». اصغر نوعی قوشچی، با بیان اینکه در این پرونده سه مسئول استانی از جمله مدیرکل حفاظت محیط‌زیست آذربایجان غربی، مدیر حفاظت محیط زیست ارومیه و رئیس ستاد احیای دریاچه ارومیه قصور کرده‌اند، اضافه کرد: «مشکل در این پرونده ناشی از انتخاب اتوبوس بوده که مسئولان امر در اتوبوس مناسب برای خبرنگاران قصور کرده‌اند». (نتیجه اولیه پرونده واژگونی اتوبوس خبرنگاران؛ ٣ ارگان مقصر شدند)

اما ٣ ماه بعد و در بهمن ١٤٠٠، بعد از ابلاغ پرونده به دادسرای ارومیه، اعلام شد ٣ مدیر دولتی که قبلا از سوی دادستان نقده متهم شناخته شده بودند، توسط بازپرس ارومیه تبرئه شده‌اند! (رفع اتهام از سه مدیر دولتی در پرونده اتوبوس خبرنگاران!)

به گفته وکیل خبرنگاران این اتفاق بدون اطلاع شاکیان پرونده و وکلای آنها بوده است و برخلافِ قانون آیین دادرسی کیفری حتی قرار نهایی صادره به وکیل و شکات ابلاغ نشده تا ظرف مهلت مقرر قانونی نسبت به آن اعتراض کنند.

در حالی که ٨ ماه از پرپر شدن دو خبرنگار جوان کشور و مصدوم شدن تعدادی دیگر می گذشت، اما روند رسیدگی به این پرونده به منظور شناسایی مقصران حادثه و مسببان مرگ خبرنگاران، مورد رضایت‌ شاکیان پرونده نبود.

عاقبت هم در اسفند ماه سال گذشته قوه قضاییه اعلام کرد: «هیات کارشناسی بررسی پرونده سانحه اتوبوس خبرنگاران در نقده، راننده را مقصر دانسته و در خصوص قصور مدیران در بروز این حادثه 3 نفر از مدیران متهم پرونده را مجرم نشناخته است»! (پرونده پیچیده اتوبوس خبرنگاران؛ از قصور و تبرئه مدیران تا وضعیت پر ابهام اتوبوس!)

اکنون یک سال بعد از حادثه هنوز هم ابهامات زیادی در این پرونده وجود دارد، اتوبوسی که در ابتدا فرسوده و دارای نقص فنی اعلام شد، در عرض یک روز سالم شد. مسئولان استان آذربایجان غربی که در انتخاب وسیله نقلیه وتدارکات سفر مقصر شناخته شده بودند، تبرئه شدند و تنها متهم این پرونده راننده اتوبوسی شد که به درخواست ستاد احیای دریاچه ارومیه در آن مسیر غیر ایمن تردد کرده بود!

گزارش/ تانیا شعفی