موضوع مدیریت شهری و انتخابات شورای اسلامی شهر و روستا مدتی است توسط گروه هم اندیشی پاوه و با حضور جمعی از فرهیختگان، اساتید دانشگاه و فعالان حوزه های مختلف شکل، به شکلی تخصصی دنبال می شود. در ادامه این نشست ها، گفتگویی با حضور خانم یسرا مرادی دانشجوی دکترای مسائل سیاسی ایران از دانشگاه تهران مرکز و سردبیر پایگاه خبری تحلیلی برزن نیوز به شکل مجازی برگزار گردید. محوریت مباحث مطروحه و جمع بندی مطالب ارائه شده توسط مهندس نظام سلیمانی از جوانان دغدغه مند و توسعه گرای منطقه اورامانات، انجام گرفته است.
خانم مرادی؛از ویژگی های یک شورای شهر تاثیرگذار برای توسعه و آبادانی شهر پاوه بفرمائید ؟ برای انتخاب چنین شورای موثری چه باید کرد ؟
شهر یک پدیده چند وجهی است٬ ترکیبی از کالبد و انسان. برحسب اینکه اصالت را به فرد بدهیم یا اجتماع رفتارهای مدیریتی تغییر می کند. تجربه نشان داده اصالت را به کالبد دادن موجب ویرانی اجتماع و کالبد میشود. و احتمالا اجتماع گرایی افراطی هم پیامدهای مخرب خواهد داشت. لذا عضو کارآمد شورا کسی است که درکی درست از شهر و پدیده های شهری دارد و توانایی تحلیل چند وجهی را دارد. عضو شورای شهر باید با تمرکز بر تغییر رفتار فردی و جمعی در پی بهبود کالبد شهر باشد. مرتبا تاثیر و تاثر این دو وجه حیات شهری بر همدیگر مد نظر داشته باشد. معتقدم فن سالاری تمام ارکان شهری را به تسخیر در آورده است. تفکر معمار پادشاهی و شهرساز سالاری از تحلیل وجوه اقتصادی اجتماعی و بخصوص تغییرات اجتماعی ناتوان بوده و آنچه اکنون در شهرها می بینیم دستاورد این تفکر است. وقت آن رسیده شهرها را از این نحوه نگرش و مدیریت رها کنیم.
همانطور که عرض شد توسعه شهر نیازمند توجه به هر دو بعد کالبد و رفتار انسانی است٬ افرادی می توانند در رفتار و کالبد تحول ایجاد کنند که دانش، بینش و منش چند وجهی داشته باشند. مطالعات بین رشته ای را بشناسند و به اصول آن پایبند باشند. چنین افرادی در این شهر و این گروه کم نیستند. باید تلاش شود تا اعضا شورا افرادی با این مختصات باشند. اما در خصوص شورا؛ شورای شهر به عنوان پارلمان شهری بنا بود پل ارتباطی باشد میان جامعه مدنی و بدنه مدیریت شهری، تا بتواند چه در زمینه قانونگزاری و چه در حوزه اجرا کمک حال توسعه شهر ها باشد. اینکه شورای شهر کنونی تا چه اندازه نزدیک به کارکردهای پیش بینی شده اش عمل می کند جای بحث بسیار دارد که از حوصله این بحث خارج است. البته اگر این شورا و شوراهای قبلی در چارچوب وضع موجود و محدودیت های ساختاری و سیستمی دیده شود، قضاوت منصفانه تری خواهد شد. من وارد این موضوع نمی شوم.
همانطور که گفتم؛ از نظر من شورای شهر تاثیرگذار باید نگاه چند وجهی به پدیده شهر داشته باشد . نگاهی انسان محور تا بتواند شهر را مکانی بهتر برای زیستن شهروندانش تبدیل کند. و شورای تاثیرگذار برایند افراد تاثیر گذار آن است. شهر ترکیبی از شهروندان با نیازهای مختلف است که باید همه جانبه به آن نگاه شود٬ شهر باید مکان مناسبی برای کودکان٬ سالمندان٬ افراد دارای نیازهای خاص باشد.ما نیازمند شهری امن و قابل سکونت برای همه گروه های سنی هستیم.شورای شهر به عنوان نماینده جامعه مدنی باید مطالبه گر حقوق شهروندی همه افراد شهر باشد.
یک عضو موثر در شورای شهر چه ویژگیهایی دارد و چگونه می توان شخصی با چنین ویژگیهایی را از میان انبوه داوطلبان موجود در انتخابات شورای شهر شناسایی نمود ؟در مورد خاص شهر پاوه داوطلب نمایندگی شورای شهر پاوه چه ویژگیهایی بیشتری باید داشته باشد ؟
در کنار تاکید بر عرایضم در سوال اول شما باید عرض کنم؛ عضو شورای شهر در وهله نخست باید دغدغه مند باشد٬ عمیقا نسبت به شهر احساس مسئولیت کند. نفع عمومی را بر نفع شخصی ارجح بداند و به آن اعتقاد داشته باشد. در مرحله بعد عضو شورای شهر باید مدیر باشد توانایی حل مسئله داشته باشد٬ تفکر استراتژیک داشته باشد٬ افق دید گسترده ای داشته باشد نگاهش بلند مدت باشد و توانایی کارگروهی را دارا باشد.
آیا عضو شورای شهر لازم است دارای تخصص علمی خاص و مدرک دانشگاهی در رشته تحصیلی خاص و مشخصی باشد ؟نظر سرکارعالی در مورد نقش ویژگی تخصص برای اعضای شورای شهر چیست ؟
تخصص ترکیبی است از سواد آکادمیک و تجربه کاری مرتبط هر کدام از این دو به تنهایی نمی توانند اثرگزاری بالایی داشته باشند.اینکه رشته به خصوصی برای شورای شهر لازم باشد از نظر من ضرورتا رشته تحصیلی ملاک نیست٬ هر چند اعتقاد دارم رشته های علوم انسانی به دلیل نگاه چند وجهی می توانند عملکرد مناسب تری داشته باشند. همانگونه که پیش تر ذکر شد شهر پدیده ای است چند بعدی و پیچیده با نگاه صرف ماشینی و مهندسی نمی توان آن را صحیح مدیریت کرد. گاها یک شخص بدون تحصیلات دانشگاهی اما با تجربه ۲۰ ساله بهتر مسائل شهر را می شناسد و نسبت به حل آنها دغدغه مند است. من اعتقادم به ترکیبی از جوانان تحصیلکرده و افراد پر تجربه در کنار هم است.
چگونه و با کدام رویکرد می توان انتخاب بر اساس معیارهای شایسته سالاری در انتخابات شورای شهر و روستا در شهرستان پاوه را تقویت نمود ؟ آثار و تبعات انتخاب بر اساس معیارهای قوم گرایی و طایفه گری بر مجموعه شهر و توسعه و آبادانی شهر چیست ؟
شایسته سالاری ممکن است از نظر هر شخصی متفاوت باشد و قطعا افرادی که بیشترین رای را می آورند از نظر اکثریت رای دهندگان شایسته بوده اند .در نبود احزاب ما با مشکلات انتخاب افراد شایسته تر مواجه هستیم٬ احزاب با سلسله مراتب شایسته ترین فرد را در معرض انتخاب می گذارند و انتخاب کننده گان بعدها از حزب در مورد عملکرد نامزدشان پاسخگویی می خواهند این فرایند در کشورهای دمکراتیک به این صورت است اما وضعیت ایران و خاص تر شهرستان پاوه متفاوت تر است. می خواهم گذری بزنم به انتخابات شورای شهر تهران٬ فرایندی که از یکسال قبل انتخابات تا روز انتخابات من در روند کار آن بودم. احزاب و گروه های مختلف از یکسال قبل دور هم جمع شدند. مسئله ای که بحث های زیادی چه در انتخابات مجلس قبل و چه شوراها مطرح بود این بود که رای دهندگان تهرانی تمایلی به نوشتن لیست کامل همه رای دهنده گان نداشتند و طبق تحقیقی که انجام شده بود بین سه تا چهار نفر رای می دادند.
ما تمرکز را بر رفتار رای دهندگان گذاشتیم ٬ اینکه چه کار می شود کرد که مردم به همه افراد لیست رای بدهند. با اجرای کمپین ها و فعالیت های تبلیغی زیاد در مجلس موثر واقع شد و هم دوره دهم مجلس و هم دوره کنونی شورای شهر همه افراد لیست رای آوردند. اما مسئله بعدی انتخاب لیست بود که بی تعارف دمکراتیک نبود کرسی ها بین احزاب تقسیم شدند و بر اساس فامیل بودن ٬ رفیق بودن و یا فروش لیست٬ لیست بسته شد. پس مسئله فامیل بازی در همه جا وجود دارد اما به نحوه متفاوت. من معتقدم در انتخابات پاوه باید شیف کنیم از نامزدها به سمت رفتار رای دهندگان.اگر ما می خواهیم تاثیر گذار باشیم باید تمرکزمان را بر رفتار رای دهنده گان بگذاریم.
ما در انتخابات های مختلف چند گروه رای دهنده داریم. به عنوان مثال طی تحقیقی که در شهر تهران انجام شده است ده تا ۱۵درصد رای دهندگان کسانی هستند که همیشه و در هر حالی مشارکت دارند و عموما پایگاه رای سنتی و مشخص دارند. بین ۱۰ تا ۱۲ درصد رای خاموش داریم که اصولا شرکت نمی کنند و ما بین اینها رای خاکستری داریم که گاها شرکت می کنند و گاها نه. اگر بخواهیم بر نتیجه رای گیری اثر بگذاریم باید روی رفتار این دسته تمرکز کنیم . مشارکت کمتر به نفع گروه های سنتی تر است. این درصد با کمی تفاوت در مورد سایر شهر ها هم صدق می کند . در نبود احزاب فعال در شهر پاوه رفتار رای دهندگان بیشتر بر اساس حس نفع شخصی و نزدیکی است٬ اینکه احساس کنیم نامزد مورد نظر ما اگر هم محله ای ماست ممکن است نفعی برای محله داشته باشد٬ اگر فامیل ماست ممکن است کار به خصوصی را راه بیاندازد و …
البته مسئله در همه جا وجود دارد افراد منتخب در هر انتخاباتی اصولا افرادی هستند که بیشترین نفع را به گروه بیشتری برسانند یا گروه احساس کند نفعشان بیشتر بدست می آید. در نظام هایی که سیستم حزبی نیست این فرایند به نوع دیگری بازتولید می شود و آن حس دوری یا نزدیکی به نامزد هاست.در کل بحث طولانی شد اما نگاه ما از نامزد ها باید به سمت نگاه به رفتار رای دهنده گان تغییر بیابد.
فرهیختگان جامعه در زمینه انتخابات شورا و فراهم نمودن زمینه های انتخاب براساس شایسته سالاری چه نقشی دارند؟ در این زمینه فرهیختگان و نخبگان جامعه چه کارهای بیشتری لازم است انجام دهند؟
در نبود احزاب در منطقه٬ گروه ها و انجمن ها باید رسالت احزاب را انجام دهند. گروه هایی مثل همین گروه های تلگرامی می توانند جایگزین مناسبی برای این وضعیت باشند.این گروه ها در واقع جامعه های کوچکی هستند که می تواند نقش قابل توجه ای در انتخاب افراد داشته باشند.من پیشنهاد میکنم تمرکز را تهیه لیست مورد حمایت اعضا این گروه و حتی ائتلاف این گروه و گروه دیگر گذاشته شود. اعضا میثاق نامه ای امضا کنند و بر اساس آن لیستی معرفی کنند برای رای آوری لیست تلاش کنند و پس از راه یابی لیست به شورا حامی آن باشند.
احتمالا انتخاب یک شهردار خوب و با ثبات، می تواند عاملی مهم برای سنجش توان یک شورای شهر باشد. آیا مشخص نمودن شهردار مورد نظر در ایام انتخابات از سوی نامزدهای محترم عملی است ؟ آیا می توان چنین انتظاری را از نامزدهای انتخابات شورای شهر مطالبه نمود ؟
شاید یکی از مهم ترین کارکرد هایی شورای شهر که در حال حاضر انجام می دهد انتخاب شهردار است. شهردار به عنوان پیشانی مدیریت شهری و مجری مصوبات شورای شهر نقش بسزایی در مدیریت شهری دارد.شورای شهر می تواند با انتخاب مناسب و همسو با تفکرات خود در مسیر توسعه شهر گام بردارد. اگر ما بتوانیم به پشتوانه همراهی اعضا این گروه لیست ارائه کنیم می توانیم سه گزینه شهردار انتخابی این لیست را هم هنگام تبلیغات معرفی کنیم به گونه ای شهردار هم با رای مردم انتخاب شده باشد.
نظر شما