به گزارش خبرنگار کردپرس، ١١ روز از قطعی اینترنت در مهاباد می گذرد و وضعیت نت در این شهرستان با سایر شهرهای استان متفاوت است! ولی تا کنون هیچکدام از مسئولان شهرستانی و استانی در خصوص علت این وضعیت در مهاباد پاسخگو نبوده اند. قطعی گسترده ای که حتی امکان یک جست و جوی ساده در وب را هم به شما نمی دهد و تمامی سرویس های خدماتی گوگل به طور کامل قطع شده اند، به نحوی که حتی دسترسی به آمار برای تهیه این گزارش برای من با دردسر فراوان همراه بوده است.

قطعی اینترنت مهاباد، از شروع برگزاری مراسم تشییع پیکر یک جوان مهابادی که در اعتراضات شامگاه چهارشنبه، چهارم آبان ماه در این شهر جان باخته بود، شدت گرفت و همزمان با بالا گرفتن اعتراضات، اینترنت ثابت در این شهرستان تا ٤ روز به طور کامل قطع شد و پس از آن هم اینترنت همراه و ثابت همچنان با اختلال گسترده روبه رو هستند.

علاوه بر پلتفرم های پیام رسان، حتی سرویس خدماتی Google هم به طور کامل از کار افتاده و عملا اینترانت یا همان اینترنت به اصلاح ملی برقرار شده است!

امکان یک جست و ساده در وب، مثلا اطلاع از وضعیت دمای هوا یا یک خرید ساده اینترنتی در این شهر بدون وجود فیلترشکن (البته اگر قابل استفاده باشد)، ممکن نیست. جالب اینجاست که بیشتر سایت های داخلی هم که امکان کامنت گذاری در آنها به استثنای سایت های خبری، وجود دارد، فیلتر شده و باز نمی شوند.

شما حتی برای دسترسی به سایت های داخلی باید مستقیما آدرس آن وب سایت را بنویسید در غیر این صورت به دلیل فیلتر بودن گوگل، امکان جست و جو و باز کردن آن سایت داخلی را هم نخواهید داشت!

راهکار مردم برای دور زدن این وضعیت کلافه کننده! پیدا کردن وی پی ان های است که بتواند سد فیلترینگ را بشکنند و بتوانند به اینترنت بدون محدودیت دسترسی داشته باشند.

در خیابان های شهر که قدم بزنی، از هر دو نفر آدمی که مشغول صحبت اند، حتما کلمه «فیلتر شکن» به گوشت می رسد. کافی نت های مهاباد هم این روزها شلوغ اند و همه سراغ «فیلتر شکن» قوی می گردند.

«فیلتر شکن» هایی که امروزه بین ١٠٠ تا ٢٥٠ هزار تومان به فروش می رسند و در این بین بد افزارهای مخرب هم به راحتی رد و بدل می شوند و دیگر خبری از امنیت حریم خصوصی نیست. بعضی ها برای دسترسی به اینترنت ریسک فیلترشکن های ناامن را به جان خریده و از آنها استفاده می کنند. این در حالی است که خطر از دست رفتن اطلاعات شخصی و محرمانه بانکی هم با استفاده از این بدافزارها بالا می رود. کسی حتی فکر نمی کرد روزی یک فیلترشکن اینقدر پر بها شوند و همگی متقاضیش باشند!

دانشجویی که درگیر نوشتن پایان نامه اش است و بالا و پایین خیابان را بین چند تا کافی نت طی می کند، سراسیمه می گوید: «با قطع اینترنت مشکلات فراوانی به وجود آمد و حالا با فیلتر کردن سرویس گوگل، وضعیت بدتر هم شده، نصف کار تحقیقاتی من مونده و حتی نمی تونم پایان نامه ام رو برای اساتیدم ایمیل کنم چون تمامی سرویس های ایمیل و جیمیل قطع شده اند و مجبور شدم برای هر کدام از اساتید جداگانه پژوهشم را پرینت بگیرم و پست کنم و یک بار هم در این مسیر بسته پستی ام گم شد و مجبور شدم دوباره پرینت بگیرم و از نو بفرستم، واقعا این وضعیت دیوانه کننده اس».

این دانشجو همچنان در حال گلایه کردن از وضعیت نت بود که کمی آنطرف تر زن جوانی که به همراه کودکش منتظر آمدن تاکسی هستند به ما نزدیک شده و می گوید: «کودکم به دلیل بیماری چند روز به مدرسه نرفت اما سعی کردم در خانه با او کار کنم و برای آموزشش خواستم از اینترنت کمک بگیریم که قطع است و امکان سرچ اینترنتی دیگر وجود ندارد این اینترنت ملی که از آن صحبت می کنند، بدرد کسی نمی خورد و جوابگوی نیازهای ما نیست!»

از آنها دور می شوم، کافی نت ها همچنان شلوغ هستند و زندگی بدون اینترنت برای بسیاری از مردم دردسر ساز شده است. کارآفرین های صنایع دستی کوچک که از فضای مجازی برای فروش کارهایشان استفاده می کردند اکنون بازارشان تخته شده مستاصل مانده اند.

یکی از فعالان اینستاگرامی که از دو سال پیش تا کنون کسب و کار کوچکی به همراه خواهرش با شمع سازی، گل آرایی و عروسک سازی راه انداخته اند می گوید: «درآمدمان خوب بود در فضای مجازی تبلیغ فروش کالاهایمان را انجام می دادیم و سفارش کار می گرفتیم اما اکنون همه چی به یک باره خراب شد و فروشمان به کمترین میزان خود رسیده است».

به طور کلی قطعی اینترنت در ایران بیش از یک ماه ادامه دارد و شدت فلیترینگ در آن، از شهری به شهر دیگر متفاوت است. این وضعیت اثرات مخرب فراوانی را برای کسب‌وکارهای اینترنتی به‌دنبال داشته‌ و برخی از مدیران کسب‌وکارهای کوچک و خرد می‌گویند در مدت قطعی اینترنت مجبور به تعدیل نیرو یا تعطیل کردن کسب‌وکار خود شده‌اند.

امنیت سرمایه‌گذاری، کارآفرینی های کوچک در اینستاگرام، انجام تحقیقات علمی محققان و دانشجویان، ارتباط اینترنتی با اعضای خانواده در خارج از کشور... همه و همه اکنون قطع شده اند.

طبق اعلام دبیر شورای فضای مجازی بیش از ٢ میلیون و ٤٠٠ هزار نفر در ایران کسب‌وکار در حوزه فروش و تبلیغات فقط در فضای اینستاگرام فعال هستند. مرکز آمار نیز سال گذشته گزارشی را منتشر کرد که نشان می‌داد بیش از ۱۰ میلیون نفر از این فضا ارتزاق می‌کنند و از لحاظ درآمدی به آن وابسته هستند. اینها اعداد کوچکی نیستند و اکنون شاغلان ایرانی در اینستاگرام با فیلترکردن این پلتفرم اجتماعی درآمدشان را از دست داده اند.

رئیس اداره پست مهاباد هم با اشاره به اینکه از مهرماه سال جاری، تاکنون خرید و فروش‌های اینترنتی در این شهرستان ۸۰ درصد کاهش یافته است می گوید: «این کاهش‌ها به دلیل قطعی اینترنت و تعطیل شدن کسب و کار‌های اینترنتی و خرید و فروش‌های مجازی صورت گرفته است».

طبق اعلام نت بلاکس؛ قطعی اینترنت در ایران ساعتی یک و نیم میلیون دلار معادل ۴۵ میلیارد تومان زیان اقتصادی به کشور وارد می‌کند. . این رقم به آن معناست که قطع اینترنت به اندازه یکسال درآمد نفتی به اقتصاد ایران ضرر زده است؛ یعنی حدودا روزی هزار میلیارد تومان و اکنون بیش از یک ماه است این قطعی ادامه دارد.

اکنون که مهاباد یازدهمین روز اختلال گسترده اینترنت را پشت سر می گذراند، یاد آن دانشجو و پایان نامه اش می افتم و فکر می کنم او قرار است برای نوشتن پژوهشش چقدر سختی بکشد و واقعا ادامه این وضعیت غیر ممکن است.

با اداره مخابرات شهرستان مهاباد هم که تماس بگیرید بخش پاسخگویی آنلاین را حذف کرده اند و صدایی ضبط شده به شما می گوید؛ «همکاران در حال رفع اختلال ایجاد شده هستند»!!

اختلالی که به گفته وزیر کشور «طبیعی است و در چنین شرایطی برای حفظ نظم و امنیت مردم، محدودیت هایی اعمال شده است»، اما تداوم چنین وضعیتی علاوه بر خسران اقتصادی، زندگی روزمره اقشار مختلف مردم را هم مختل کرده است.

این در حالی است که فریدون صدیقی، روزنامه نگار برجسته ایران؛ در یادداشتی که پیشتر در کردپرس منتشر شده بود با اشاره به اینکه تجربه نشان داده، فیلتر کردن فضای مجازی، راهکار توقف بحران و اعتراض‌ها نیست، نوشته بود: «جامعه‌ای که مطالبه‌گر است و درچارچوب منافع و مصالح ملی درخواست‌هایی دارد و دنبال خشونت نیست با محدودیت اینترنت، اعتراض‌اش از بین نمی‌رود، چراکه اساسا اعتراض‌ها از دل فضای مجازی بیرون نیامده که با فیلتر کردنش متوقف شود».

در همین خصوص جلال محمودزاده، نماینده مهاباد در مجلس شورای اسلامی نیز در گفت و گو با کردپرس ضمن تایید اختلال گسترده در اینترنت این شهرستان و کشور می گوید: «زیرساخت ها و پلتفرهای داخلی پاسخگوی نیازهای کشور نیست و نمی توانند بستر لازم را فراهم کنند. موضوع قطعی و اختلال اینترنت را بنده به همراه ١٥ تن دیگر از نمایندگان مجلس از وزیر ارتباطات سوال و درخواست کرده ایم تا به زودی در این باره چاره اندیشی کنند لذا مقرر شده که وزیر ارتباطات در کمیسیون صنایع حاضر و در این باره پاسخگو باشد».

در این میان هزینه هایی کلانی صرف فلیترینگ گسترده در کشور شده این در حالی است که هنوز هم بسیاری از روستاهای آذربایجان غربی اینترنت ندارند و بنا بر اعلام مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات آذربایجان غربی؛ «۵۰۰ روستای استان یا دارای پوشش اینترنتی نیستند و یا دارای پوشش ضعیفی هستند که مورد قبول نیست».آیا بهتر نبود این هزینه کلان صرف تقویت زیر ساخت های ارتباطی در استان های محرومی همچون آذربایجان غربی شود تا کودکانش مجبور نشوند برای دسترسی به نت و حضور در کلاس های مجازی در سرمای زمستان روانه ارتفاعات برفی شوند؟!

از سوی دیگر هزینه های که مشترکان بابت خرید اینترنت ثابت و همراه پرداخت کرده اند، با قطعی اینترنت دود می شود و هوا می رود، حق الناس هم که کلا فراموش شده است.

گزارش/ تانیا شعفی