صف، صف، صف هر روز به بهانه ای صفی تشکیل می شود حتی اگر این بهانه هم شایعه باشد به مانند شایعه گرانی و کمبود سهمیه بنزین که چه صف های را در جلو جایگاه عرضه سوخت تشکیل داد و یا نوسانات شدید دلار که مردم را روزی در صف فروش و روزی در صف خرید قرار می داد.

صف ها مال امروز و دیروز نیست بلکه یادگاری از گذشته است که دوباره به دلیل تدبیرهای اشتباه دارد خودی نشان می دهد. مردم به واقع در این صف ها نان را جستجو می کنند دنبال کالای تنظیم بازار هستند تا از گزند دلالان در امان باشند و بخشی از درآمدشان برای خرید دیگری باقی بماند یا در صف های بورس و دلار قرار می گیرند تا از سود احتمالی آن دردی از ده ها درد خود را در این وضعیت اقتصادی دوا کنند.

یکی از نمایندگان ادوار مجلس در زمان توزیع سبد کالا گفته بود "ما مردم خود را می شناسیم اگر گفته شود جارو هم توزیع می شود همه می آیند و صف می بندند و این رفتار ریشه فرهنگی دارد".

اما باید گفت ریشه دار بودن این رفتار بستگی به کمبود کالا دارد اگر تمام کالاها به اندازه کافی و عادلانه توزیع می شد دیگر نیازی به ایجاد صف نبود اگر حداقل حقوق ها بالاتر از خط فقر قرار می گرفت، اگر وضعیت اشتغال بهبود می یافت و هزاران اگر دیگر مردم بسیاری از عادت ها را که دولت ها به آنها یاد داده اند را ترک می کردند و اگر هم عادتی بود دیگر صفی وجود نداشت.

اوایل دهه هشتاد و ماقبل از آن مردم با صف های که با عناوین مختلف تشکیل می شد روزگار خود را می گذراندند به طوری که خانواده ها دوست داشتند بچه های بیشتری را به دنیا بیاورند تا از هیچ صفی جا نمانند.

عرضه کالاهای کوپنی، شیر یارانه ای، سوخت مایع و نان از جمله صف های همیشگی و خاطره انگیز برای مردم بودند. از اواسط دهه هشتاد به این طرف با تغییر دولت و مطرح شدن هدفمند کردن یارانه ها و حذف یارانه کالاهای اساسی این صف ها کمتر و کمتر شد.

یکی از صف های روزمره و همیشگی مردم که ساعت ها نفری از اعضای خانواده در آن قرار می گرفتند صف نان بود که با افزایش قیمت و تقریبا نزدیک کردن آرد یارانه ای با آزاد این صف از اواخر دهه هشتاد از بین رفت از آن موقع به بعد در جلو نانوایی ها نتنها صفی وجود نداشت بلکه بخشی از پخت خود را به سوپر مارکت ها می دادند تا آنها هم در توزیع کمک کنند.

علی رغم اینکه تعداد نانوایی ها در این سال ها براساس تعداد جمعیت افزایش پیدا کرد اما اختلاف زیاد قیمت آرد یارانه ای با آزاد باعث شد صف های نان دوباره تشکیل شود و مردم به گذشته باز گردند چندی پیش نیز مردم صف های کالای تنظیم بازار را دوباره تجربه کردند.

فارغ از اینکه در وضعیت غیر عادی بخاطر کرونا قرار داریم اما هر روز بر تعداد این صف ها افزوده می شود تا مردم وقت خود را به همراه تحلیل های سیاسی و گلایه از وضعیت اقتصادی را در جلو نانوایی ها بگذرانند.

درست یا نادرست همه ما به صف عادت کرده ایم تعدادی در صف اول نشسته ایم و تعدادی نیز اگر در هرجای چند نفر پشت سر هم قرار بگیرند ما هم مسیرمان به آنسو خواهد بود خواه این صف بورس، دلار، طلا و یا نان باشد.