به گزارش کردپرس آثار گلوله ای که در اوج درگیری‌ها در شهر دیاربکر در جنوب شرقی ترکیه بین شبه‌نظامیان کرد و نیروهای امنیتی در سال 2015 به سر یک وکیل مدافع حقوق اصابت کرد همچنان پیداست.

بخش اعظم شهر اکثریت کردنشین دیاربکر با بیش از یک میلیون نفر جمعیت، پس از نبردهای خیابانی که طاهر الچی، رئیس کانون وکلای محلی، در نزدیکی یک مسجد معروف در یکی از همان خیابانها جان باخت، باید بازسازی شود.

اما همزمان که ترکیه به زمان برگزاری انتخابات در ماه ژوئن نزدیک می شود و ممکن است حزب اصلی طرفدار کردها از شرکت در آن حذف شود، زخم‌ها همچنان عمیقتر می‌شود.

سال گذشته، دادستان های ترکیه خواستار ممنوع شدن فعالیت حزب دموکراتیک خلق ها یا (HDP) به عنوان سومین حزب بزرگ پارلمان ترکیه، به دلیل داشتن ارتباط با "تروریسم" شدند.

همین هفته گذشته هم یکی از دادستان های ارشد از قضات خواست تا HDP را از دریافت بودجه دولتی از محروم کنند و کارزار انتخاباتی این حزب را در هاله ای از ابهام قرار دهند.

اورهان ایاز در سال 2019 به عنوان شهردار دیاربکر انتخاب شد اما علیرغم کسب 72 درصد آرا هرگز اجازه تصدی پست خود را نیافت. او گفت: «ما شش میلیون رای دهنده (در کشور 85 میلیون نفری) داریم و خواهان حضور یک نامزد شجاع برای حمایت از کردها هستیم.»

بیش از 60 نفر دیگر از مقامات منتخب HDP نیز به همین سرنوشت دچار شده اند و دولت رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه آنها را به "تروریسم" متهم کرده و اعضای حزب حاکم را برای اداره شهرها و شهرها به جای آنها منصوب کرده است.

مجرم شناختن حزب کردگرای دموکراتیک خلقها در همه ابعاد

هزاران نفر از مقامات و حامیان HDP در پشت میله های زندان هستند. از جمله آنها صلاح الدین دمیرتاش، یکی از رهبران سابق این حزب و سخنور جذابی است که در انتخابات سال 2016 از زندان با اردوغان رقابت کرد.

از دهه 1990 تاکنون، نزدیک به 12 حزب کردی در ترکیه یا ممنوع الفعالیت شده اند یا در مواجهه با پیگرد قانونی منحل شده اند.

HDP در انتخابات سال 2018 حدود 12 درصد آرا را به دست آورد اما ممکن است با ممنوع شدن فعالیت آن، این حزب از داشتن چنین پایگاهی در انتخابات آینده محروم شود.

تلاش دولت برای ممنوعیت حزب اصلی طرفدار کردها می تواند میلیون ها رای دهنده را در سال جاری از حق رای محروم کند.

دولت این حزب را به پیوندهای «طبیعی» با پ‌ک‌ک متهم می‌کند. پ.ک.ک گروهی شبه‌نظامی است که شورش دهها ساله آن را به عنوان یک سازمان «تروریستی» از سوی واشنگتن و اتحادیه اروپا معرفی کرده است.

ارتش ترکیه در واکنش به بمباران ماه نوامبر گذشته که شش کشته در قلب استانبول به دنبال داشت حملات هوایی را علیه پ‌ک‌ک و متحدان کرد آن در شمال عراق و سوریه آغاز کرده است.

اورهان ایاز گفت: «این اتهامات تروریستی برای جرم انگاری HDP است.

او افزود: «پ‌ک‌ک یک جنبش مردمی است که ناشی از فشاری است که کردها متحمل شده‌اند. این جنبش که از آسمان به زمین نیامده است».

ما یک راه حل سیاسی می خواهیم. رویکرد نظامی راه حل نیست اما از طرفی به یک سیستم دموکراتیک نیاز داریم تا لوله اسلحه ها را سرد شود.

ترس را به خود راه نده

رای کردها در انتخابات گذشته ترکیه تعیین کننده بوده است. اما اورهان ایاز هشدار داد که کردها «از حزبی که از ما حمایت نمی کند» حمایت نخواهند کرد.

حزب اسلامی عدالت و توسعه اردوغان که از سال 2002 در قدرت بوده در سال 2018 حدود 30 درصد آرا را در دیاربکر به دست آورد. یکی از تاجران محلی که خواست نامش فاش نشود، هشدار داد: «کردها به دشمن خود رای نخواهند داد.»

اما ممکن است کردها بی طرف بمانند و این برای پیروزی اردوغان کافی است.

مسعود عزیزاوغلو، تحلیلگر گفت که هم دولت و هم احزاب مخالف از این که به کردهای دارای حق رای نزدیک شوند بیم دارند.

او که رئیس اندیشکده مرکز تحقیقات اجتماعی دجله (دیتام) است گفت: «دولت - همه دولت‌های سر کار آمده در ترکیه از آغاز جمهوری تا امروز - از کردها می‌ترسند و همه سیاست‌هایشان بر این ترس استوار است».

عزیز اوغلو که خود نیز کرد است گفت: پیام ما این است: «نترسید، ما نمی خواهیم از ترکیه جدا شویم.»

او گفت: «اما رهبران اپوزیسیون نیز نمی‌خواهند در کنار کردها دیده شوند و این سکوت آنها به اردوغان کمک می‌کند.

مسئله کردها در ترکیه وجود دارد یا ندارد؟

عبدالله زیتون، 34 ساله، یکی از وکلای انجمن حقوق بشر در دیاربکر، از افزایش تنش ها در طول مبارزات انتخاباتی بیم دارد.

عبدالله زیتون که خود را درگیر بیش از ده ها پرونده قضایی مرتبط با سیاست کرده، گفت: «این دولت کوچکترین انتقادی را تحمل نمی کند.»

حسین بی اوغلو، شهردار موقت دیاربکر یا قیومی که از سوی دولت منصوب شده است، مخالف این نظر است.

او با استقبال از «رقابت بین احزاب» گفت: «هیچ وقت مشکل کردها در ترکیه وجود نداشته است و قطعاً در دیاربکر نیز وجود ندارد».

اما ناچی ساپان، ستون نویس کهنه کار روزنامه دجله، بدبین است.

او گفت: «اگر امروز را با دهه 1980 مقایسه کنیم، وضعیت در همه ابعاد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بدتر شده است.

او با ابراز امیدواری به به جوانان کردی که سال آینده برای اولین بار رای خواهند داد، گفت: «امروز، روزنامه نگار یا شهروند، ما هیچ شانسی برای دفاع از حقوق خود نداریم.»

او افزود: « بیشترین تاثیر عملکرد دولت روی این جوانان است. این مسئله باید آنها را در انتخابات بسیج کند. آنها محرک اصلی ایجاد تغییر هستند.»

منبع: خبرگزاری فرانسه