سرویس آذربایجان غربی- با وجود گذشت چهار دهه از عمرم، هنوز هم با رسیدن فصل باز شدن مدارس، غم و اندوهی آغشته به ترس تمام وجودم را فرا می گیرد. همه متعلقات و مشتقات مربوط به باز شدن مدارس ،از کیف و کفش گرفته تا کتاب و نوشت افزارش برایم زجر آور است. می خواهم یک بار برای همیشه علت این حزن و وحشتم از بازشدن مدارس را، از خودم جویا شوم.

می خواهم بدانم این احساس ناخوشایند در ناخوداگاه من چرا لانه کرده و هرسال اول ماه مهر، مرا تا حد افسردگی آزار می دهد.

خوب به یاد دارم روزی را که قرار بود پدرم مرا برای رفتن به مدرسه ثبت نام کند. آن روز سر کوچه خانه یمان منتظر برگشتن پدرم بودم تا از ثبت نام شدنم مطمئن و خوشحال شوم. هرچند آن روز پدرم تا شب به خانه برنگشت ولی به هرحال ثبت نام شده بودم و کلی از این موضوع خوشحال بودم. خوشحال بودم چون شنیده بودم انسان بی سواد مثل آدم کور می ماند و من داشتم از کوری در می آمدم. چون گفته بودند آدم باید درس بخواند تا برای خودش کسی شود و داشتم برای خودم کسی می شدم.

شنیده بودم معلمان انسان های بزرگی درحد پیامبران هستند و من در مدرسه پیامبران را از نزدیک می دیدم. و خلاصه برای رفتن به آن فردوس برین، لحظه شماری می کردم.

با رفتن به مدرسه متوجه شدم که آن مدینه فاضله محصول آمال و آرزوهای جامعه بوده و با واقعیت همخوانی نداشت.

مدرسه مکانی برای زورآزمایی و نشان دادن قدرت و برتری عده ای بر عده ای دیگر بود. برای آب خوردن و دستشویی رفتن هم باید نشان می دادی زورت بیشتر از دیگران است. بوفه مدرسه که عرصه نشان دادن اختلاف طبقاتی بود. آموزش و درس خواندن آخرین وظیفه دانش آموزان بود.

بارها به خاطر موضوعات غیر آموزشی تنبیه می شدیم از دیرآمدن گرفته تا نتراشیدن سر و کمک نکردن به مردم مظلوم فلسطین. ناظم مدرسه برایم حکم جلاد را داشت. اگر بدون دلیل کتک می خوردی چیزی طبیعی بود. معلم ها اصلا پیامبر نبودند و گاهی معمولی تر از یک انسان معمولی. حتی آنها هم مثل ما آدمها برای قضای حاجت به دستشویی می رفتند! معلمان به حرف دانش آموزان اصلا گوش نمی دادند و برایشان پشیزی ارزش نداشت.

مدرسه یک نظام سرکوبگر بود، استعدادها و خلاقیت های خیلی ها را نابود کرد. به قول پیربوردیو مدارس مکان خشونت نمادین هستند.

می دانم اکنون خیلی چیزها در آموزش و مدارس تغییر کرده و این گفته ها به معنای زیر سوال بردن آموزش نیست. فقط شیوه های آموزش غلط اگر با محتوای آموزشی نامناسب همراه شود آثار و عواقب وخیمی برای فرهنگ یک جامعه به همراه خواهد داشت.

اما باز یک سوال برایم باقی ست که چرا والدین باز مثل دوران ما فکر می کنند که تنها راه کسی شدن رفتن به مدرسه است؟