در اقلیم کردستان پیشبینی نمی‌شد ترکیه واکنشی به همه‌پرسی استقلال اقلیم کردستان داشته باشد. تئوری سیستم حکمرانی در اقلیم کردستان این بود که ترکیه به خاطر منافع اقتصادی بسیار خود در اقلیم واکنش تندی به همه‌پرسی نخواهد داشت و لیکن واکنش‌ها و مواضع تندروانه این کشور در برابر همه‌پرسی استقلال اقلیم کردستان این تئوری را با شکست مواجه کرده مشخص نمود که در عرصه بین المللی تنها عامل و فاکتور تصمیم گیری‌ها و موضعگیری‌ها روابط اقتصادی نیست و بلکه در کنار این عامل چه بسا عوامل مهم دیگری نیز ایفای نقش می‌کنند. نمی‌توان نقش مسائل اقتصادی در تصمیم سازی را انکار کرد و البته نمی‌توان اینگونه نیز تصور کرد که فاکتور اقتصاد در همه حال و تحت هر شرایطی برجسته ترین فاکتور است. به عنوان مثال در شرایط ویژه امنیت استراتژیک یک قدم از مسائل اقتصادی جلوتر بوده تاثیر بیشتری در اتخاذ موضع و تصمیم دارد. واکنش‌های تند ترکیه که در برخی از موارد خود از واکنش‌های ایران نیز تندتر بودند موءید این مسئله هستند. تفاوت میان منافع اقتصادی و لوازم امنیتی در این است که مسائل اقتصادی به مراتب آسانتر قابلیت جبران دارند اما موضوعات امنیتی یا قابل جبران نیستند یا جبران آن‌ها خود بسیار هزینه بردار است.

واقع امر این است که کشور ترکیه یکی از بازیگران اصلی صحنه فشار به همه‌پرسی اقلیم کردستان است. در صورتی که بغداد تنها از سوی ایران حمایت می‌شد برون رفت از بحران به وجود آمده بسیار ساده تر می‌نمود اما با حمایت مشترک ایران و ترکیه از بغداد یافتن فرصتی برای دفع این بحران بسیار مشکل به نظر می‌رسد.

بدون تردید ترکیه به حفظ منافع خود در اقلیم کردستان امیدوار است اما درست به همان مقدار نیز راضی به تشکیل کشور مستقل کردستان نیست چرا که حفظ امنیت استراتژیک ترکیه با کشور مستقل کردستان همسو نیست.

در میان چهار کشوری که کردها در آن زندگی می‌کنند ترکیه بیش از همه با مسئله کردها درگیر شده با کردستان‌های عراق، سوریه و بخش‌های کردستانی کشور خود دست و پنجه نرم می‌کند. ترس از تشکیل کردستانی مستقل، فدرالی و یا خودمختار در کردستان سوریه ترکیه را به احتیاط کامل کشانده این کشور را بر آن داشته است بیش از پیش در فکر حفظ امنیت استراتژیک خود باشد چرا که در این اندیشه است که کردها از سه سمت این کشور را محصور کرده‌اند.

اشتباه سران کرد در این است که تصور می‌کنند با ایجاد منافع اقتصادی به ویژه در زمینه انرژی، می‌توانند در طرز فکر امنیتی سایر کشورها ایجاد تغییر کنند. اکنون نیز یک بار دیگر سران کرد در حال ارتکاب به اشتباه دیگری هستند و آن ایجاد منافع برای کشور روسیه در حوزه گاز طبیعی است. مذاکرات آشکار در خصوص راهرویی برای انتقال گاز اقلیم کردستان از محلی غیر از ترکیه خود حامل پیامی برای ترکیه است. احتمال انتخاب سوریه برای عبور انژی‌های اقلیم کردستان به جای ترکیه به معنی تغییر سنگر و موضع اقلیم کردستان از طرفداری غرب به پشت سنگرهای شرق و روسیه است و این به معنی آوار شدن مشکلات جدید بر سر اقلیم کردستان است. عاقلانه نیست که اقلیم کردستان خود را درگیر رقابت‌های بین المللی کرده و موجب تضرر خود شود.

تفکری که هم اکنون در مراکز سیاسی منطقه و سطوح بین المللی در حال ظهور است این است که اقلیم کردستان در حال حاضر نیازمند نظامی میانه روتر است تا قادر باشد خود را لوازم ثبات وفق داده با تفاهم و سازگاری بیشتری روابط خود با همسایگان را تنظیم کند. این بدان معنی است که اقلیم کردستان در حال حاضر نیازمند تغییراتی بنیادین و اساسی است راست بدانگونه که نیازمند روابطی باثبات و سازگارتر با بغداد و همسایگان خود می‌باشد.