توافق برجام در سایه ابهام نظام سیاسی-حقوقی آمریکا

<p dir="rtl">سرویس ایران- به علت هزینه های سیاسی که موضوع خروج از برجام دارد، آمریکا تاکنون از برجام خارج نشده است اما با وجود سوابق ترامپ در خروج از معاهدات دو جانبه یا چند جانبه دیگری مانند "معاهده آب‌و‌هوایی پاریس" نمی‌توان توجیه صرفِ داشتنِ هزینه سیاسی در مورد عدم خروج از برجام از سوی ترامپ را پذیرفت. اگر ترامپ و هر کس دیگری می‌دانست که اگر از برجام خارج شود هزینه‌ای سنگینی پرداخت نمی‌کند تا الان این کار را انجام داده بود.

به گزارش کردپرس،نظام حقوقی ایالات متحده دارای پیچیدگی های متفاوت با قانون کشور ما است که در بخش هایی از آن اینگونه است:هرچیزی که مورد تأیید کنگره قرار نگیرد، تنها یک توافق اجرایی است و رئیس‌جمهور بعدی می‌تواند با یک حرکت قلم آن را ابطال کند و کنگره آینده می‌تواند در هر برهه از زمان مفاد توافق را اصلاح کند.

این بخشی از نامه سرگشاده 47 سناتور آمریکایی به رهبران ایران است که در اسفند ماه سال 93 وقتی که تقریبا چشم انداز توافق هسته‌ای مشخص شده بود ارسال کردند و هشدار دادند، هرگونه توافق هسته‌ای که با دولت «باراک اوباما» رئیس‌جمهور وقت آمریکا امضا شود بعد از پایان دوران ریاست‌جمهوری اوباما معتبر نیست و ادامه نخواهد داشت. که البته در همان مقطع مقام معظم رهبری در پاسخی قاطع و هوشمندانه به این اقدام 47 سناتور آمریکایی، فرمودند: "همهٔ کشورهای جهان طبق مقررات پذیرفته شده بین‌المللی، پس از تغییر دولت‌هایشان نیز به تعهدات خود پایبندند اما سناتورهای آمریکایی رسماً اعلام می‌کنند اگر این دولت برود تعهدات او کأن لم یکن تلقی می‌شود."

اگر چه انتقاداتی به پایبندی دولت اوباما به برجام هم وارد بود، اما در دولت سابق آمریکا هرگز بحثی در مورد خروج از برجام مطرح نمی‌شد؛ عاقلانه هم نبود دولتی که توافقی را انجام داده چنین موضعی بگیرد. اما بعد از مدتی، فردی وارد کارزار انتخاباتی ریاست جمهوری آمریکا شد که علنا در تبلیغات انتخاباتی صحبت از پاره کردن برجام می‌کرد و این توافق را ننگین می‌دانست.

آرزوی ترامپ خروج ایران از برجام است

برخی صاحبنظران معتقدند که آرزوی ترامپ خروج ایران از برجام است و بهترین سناریو برای آمریکا به زعم ترامپ این است که برجام به هزینه ایران پاره شود زیرا آمریکایی‌ها مشاهده می‌کنند که ایران در منطقه و عرصه جهانی بسیار قدرتمند شده و در تلاش هستند تا قدرت جمهوری اسلامی ایران را به هر ترتیب و از طریق برجام نیز محدود کنند.

ترامپ می‌داند پاره کردن برجام هزینه دارد و تلاش می‌کند تا ایران با پای خودش از برجام خارج شود

با توجه به قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد که برجام را به عنوان یکی از دو ضمیمه آن در نظر گرفته‌اند اگر ترامپ بخواهد برجام را پاره کند باید قطعنامه شورای امنیت را پاره کند از آنجایی که تاکنون آژانس بین‌المللی انرژی اتمی 9 بار پایبندی ایران به برجام را تایید کرده هیچ بهانه‌ای دست آمریکا نداده است. ترامپ نیز می‌داند پاره کردن برجام هزینه دارد و تلاش می‌کند تا ایران را در موضعی قرار دهد که جمهوری اسلامی با پای خودش از برجام خارج شود، البته تاکنون جمهوری اسلامی به این شیوه رفتار کرده که اگر ترامپ می‌خواهد برجام را پاره کند این کار با هزینه ایالات متحده انجام شود.

ترامپ تاکنون 2 مرتبه پایبندی جمهوری اسلامی ایران به برجام را تایید کرده ولی رئیس جمهور آمریکا برای مرتبه سوم به گونه‌ای رفتار کرد که حتی محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، پیش بینی کرده بود که ترامپ ۲۳ مهرماه ۹۶ (۱۵ اکتبر ۲۰۱۷) پایبندی ایران به برجام را تایید نخواهد کرد و با این شرایط، احتمال برهم خوردن برجام وجود داشت. ترامپ تصمیم گیری در خصوص پایبندی ایران به برجام را در روندی ۶۰ روزه به کنگره احاله داد تا در خصوص اینکه تحریم‌ها علیه ایران را باز گردانده و یا وضع تحریم‌های جدیدی علیه ایران، تصمیم گیری کند اما کنگره نیز در مهلت 60 روزه اقدامی انجام نداد.

در چهارمین مقطع که قرار بود ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا تمدید تعلیق تحریم های آمریکا علیه ایران را اجرائی کند، مانند همیشه برای او سخت بود تا به رغم تایید 9 باره پایبندی ایران به برجام از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی این موضوع را اعلام کند ولی در نهایت کاخ سفید (22 دی ماه- 12 ژانویه) اعلام کرد: ترامپ برای آخرین بار تعلیق تحریم ها و تایید برجام را امضا کرده است.

خروج از برجام منع حقوقی ندارد

بنا بر دلایلی خروج آمریکا یا هر کشور دیگری از برجام منع حقوقی ندارد، اما شخصی مانند ترامپ که رویکردی کاملا منفی به برجام و سایر معاهداتی که اوباما منعقد کرده، دارد چرا تاکنون از برجام خارج نشده است؟ شاید اولین پاسخ به این سوال این است که به علت هزینه های سیاسی که این اقدام دارد، آمریکا تاکنون از برجام خارج نشده است اما با وجود سوابق ترامپ در خروج از معاهدات دو جانبه یا چند جانبه دیگری مانند "معاهده آب‌و‌هوایی پاریس" نمی‌توان توجیه صرفِ داشتنِ هزینه سیاسی در مورد عدم خروج از برجام از سوی ترامپ را پذیرفت. اگر ترامپ و هر کس دیگری می‌دانست که اگر از برجام خارج شود هزینه‌ای سنگینی پرداخت نمی‌کند تا الان این کار را انجام داده بود.

اگر ترامپ و هر کس دیگری می‌دانست که اگر از برجام خارج شود هزینه‌ای پرداخت نمی‌کند تا الان این کار را کرده بود

سیدعباس عراقچی معاون وزیر خارجه درباره اینکه آیا آمریکا هزینه‌ای برای خروج از برجام پرداخت خواهد کرد؟ خاطرنشان کرد: اگر ترامپ و هر کس دیگری می‌دانست که اگر از برجام خارج شود هزینه‌ای پرداخت نمی‌کند تا الان این کار را کرده بود. برای اروپایی‌ها این روشن است و برای آمریکایی‌ها هم روشن خواهد شد، می‌دانند برجام نقش مهمی در امنیت منطقه غرب آسیا دارد و این منطقه با این همه بحران و جنگ، اگر بحران جدیدی به پیچیدگی بحران هسته‌ای به آن اضافه شود حتما منطقه امن‌تری نخواهد بود.

رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در پاسخ به این سؤال که یعنی آنها با برجام منطقه را امن کرده‌اند؟ گفت: منطقه ما یک منطقه پرآشوبی است و برجام یکی از بحران‌های منطقه ما را مدیریت کرده است، می‌توانست به جاهای باریک کشیده شود. الان هم اگر برجام نباشد می‌تواند به بحران سنگینی مبدل شود، حتما منطقه ناامن فعلی بدون برجام وضعیت بهتری نخواهد داشت. برای اروپایی‌ها که امنیتشان با امنیت منطقه غرب آسیا تقریبا گره خورده و برای آنهایی که یک موج مهاجرت هم چیزشان را به هم می‌ریزد می‌دانند که امواج جدید چگونه خواهد بود. آنها توانایی‌ها ما را می‌دانند. تمام دستاورد اینها در برجام این نیست که به زعم خودشان جلوی ساخت بمب اتمی ایران را گرفتند، بلکه موفقیت آن‌ها این است که یک سال فاصله انداختند. یعنی در یک سال همه چیز می‌تواند به حالت اولیه برگردد و چیزی که آن‌ها از آن نگران هستند برگردد.

همه شرایطی که در مسائل جهانی و داخلی کشورهای حاضر در توافق هسته‌ای وجود دارد سبب شده تا ترامپ علی رغم میل باطنی به حضور در برجام و رویکرد منفی که در قبال توافقات ایجاد شده در زمان باراک اوباما دارد، همچنان در برجام باقی مانده است، باید دید در مهلت 120 روز دیگری که ترامپ تعیین کرده آمریکا از برجام خارج می‌شود یا بازهم شرایط به همین گونه باقی می‌ماند و احتمالا هیچکس بعد از آن به تهدیدات برجامی ترامپ وقعی نمی نهد.

کد خبر 53134

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha